سقف وافل چیست؟ از معایب و مزایا تا روش اجرای سقف وافل

اگر به دنبال ایجاد یک سازه قوی هستید که بتواند چندین دهه بدون نشان دادن هیچ نشانه‌ای از فرسودگی پایدار بماند، سقف وافل انتخاب خوبی است. این سیستم دارای ایستایی و استحکام بیشتری در مقایسه با روش‌های سقف بتنی یا تیرچه‌ای معمولی است. همچنین در برابر ترک و خوردگی، مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.

بنا به تعریف، سقف وافل یا دال تیرچه دو طرفه، دال بتنی ساخته شده از بتن مسلح با دندانه‌های بتنی در دو جهت و در قسمت تحتانی آن است. نام وافل برگرفته از الگوی شبکه‌ای است که توسط دندانه‌‌های تقویت کننده ایجاد می‌شود. اگر بخواهیم خلاصه کنیم، دال‌های وافل برای دال‌ها یا سقف‌هایی با دهانه بزرگ‌تر استفاده می‌شوند و زمانی کاربرد دارند که باید تا حد امکان فاصله‌ ستون‌ها را زیاد کرد و از تعدادشان کاست.

ظرفیت تحمل بار دال وافل بیشتر از سایر انواع دال بتنی است؛ آن‌ها ایستایی سازه‌ای خوبی را همراه با معماری زیبا ارائه می‌دهند. برخی از ساختمان‌های ساخته شده به کمک دال وافل بتنی بنا شده‌اند عبارتند از ساختمان مترو واشنگتن و تئاتر ملی سلطنتی لندن در بریتانیا. با توجه به استفاده از میلگرد در مراحل ساخت ساختمانی با سقف وافل، نمی‌توان از اثر قیمت آهن بر هزینه‌های سقف وافل چشم‌پوشی کرد.

در این مطلب به شکل جامع به این شیوه از اجرای سقف دال بتنی دو طرفه یا سقف وافل می‌پردازیم.

ویژگی‌های سقف و صفحات وافل

صفحات وافل به طور کلی برای مناطق مسطح مناسبند؛ حجم بتن مورد استفاده در مقایسه با سایرین بسیار کمتر است. از نکاتی که باید در این خصوص ذکر کرد یکی این که تقویت در دال وافل به صورت مش یا میله‌های جداگانه ارائه می‌شود و دیگری این نکته مهم که در مورد دال وافل نیازی به گودبرداری جداگانه برای تیرها نیست.

سطح زیرین دال شبیه به وافل است که با استفاده از صفحات مقوایی یا غلاف و مانند آن به دست می‌آید. به طور کلی ضخامت دال وافل توصیه شده ۸۵ تا ۱۰۰ میلی متر است، در حالی که عمق کلی دال به ۳۰۰ تا ۶۰۰ میلی متر محدود می‌شود. همچنین، عرض تیرها یا دنده‌های ارائه شده در دال وافل معمولاً ۱۱۰ تا ۲۰۰ میلی‌متر است. فاصله دنده‌ها بین ۶۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی متر توصیه می‌شود و تا حد امکان نباید بیشتر شوند.

به‌علاوه، صفحات وافل تقویت شده را می‌توان برای دهانه‌های تا ۱۶ متر ساخت، درحالی که بیش از این طول، دال وافل پیش ساخته ترجیح داده می‌شود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع از سقف این است که سقف وافل در برابر انقباض خوب عمل می‌کند و نسبت به بخش‌هایی از بتن که سفت شده‌اند – چون نسبت به دال‌های پایه پایین‌تر است – عملکرد مقاوم‌تری دارد. در آخر باید گفت دال وافل تنها به ۷۰ درصد بتن و ۸۰ درصد فولاد، نسبت به بتن و فولاد مورد استفاده برای سقف دال بتنی سنتی نیاز دارد.

انواع سقف وافل

سقف وافل بر اساس شکل دال‌ها (ورق های پی وی سی) به انواع زیر طبقه بندی می‌شود:

•  دال مثلثی که در آن غلاف به شکل مثلث است؛
•  دال مربعی که در آن غلاف به شکل مربع اجرا می‌شود.

در یک تقسیم بندی دیگر سقف وافل به دو دسته یک طرفه و دو طرفه تقسیم بندی می‌شوند که ویژگی‌های آن به شرح زیر است:

•  سقف وافل یک‌طرفه مخصوص دهانه‌های کوچک‌تر؛
•  سقف وافل دوطرفه برای دهانه‌های عریض‌تر.

انواع قالب‌های سقف وافل (مهانیت یا گرین وافل)

در طراحی سقف وافل شما باید از انواع قالب‌های این دال بتنی هم مطلع باشید که به نام‌های مهانیت یا گرین وافل هم نامیده می‌شوند. ویژگی‌های گرین وافل به شرح زیر است:

•  با استفاده از این قالب‌ها در بتن و میلگرد مصرفی صرفه‌جویی می‌شود؛
•  هزینه و زمان اجرای دال وافل کم می‌شود؛
•  کیفیت سقف بالا می‌رود؛
•  سبک است و کار با آن ساده‌تر است.

مزایا و امتیازات سقف وافل

سقف وافل برای دال‌ها یا سقف‌ دهانه بزرگ‌تر استفاده می‌شوند و زمانی کاربرد دارند که نیاز به محدود‌ کردنِ تعداد ستون‌ها وجود داشته باشد.

•  ظرفیت تحمل بار سقف وافل بیشتر از سایر انواع دال بتنی است.
•  آنها ثبات ساختاری خوبی را همراه با ظاهری زیبا ارائه می‌دهند. از این رو، برای فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها، مساجد، دانشگاه‌ها، مصلی‌ها و غیره انتخاب خوبی به شمار می‌روند.
•  دال بتنی وافل به دلیل تقویت دو طرفه، ظرفیت کنترل ارتعاش خوبی دارد. بنابراین، کنترل ارتعاشات ناشی از حرکت جمعیت برای ساختمان های عمومی مرتفع می‌شود.
•  صفحات وافل سبک وزن است و به بتن کمتری نیاز دارند، از این رو مقرون به صرفه محسوب می‌شوند.
•  ساخت دال وافل با نظارت خوب آسان و سریع است.
•  حجم مورد نیاز بتن و فولاد کم است، بنابراین چارچوبی سبک برای دال وافل کافی است.
•  خدمات متعددی مانند روشنایی، لوله های تاسیساتی، سیم کشی برق، تهویه مطبوع، صفحات و لایه‌های عایق و مانند آن را می‌توان با ایجاد سوراخ در سطح زیرین وافل در عمق دال وافل ایجاد کرد. این سیستم Holedeck نامیده می‌شود.

معایب سقف وافل

یکی از مشکلات سقف وافل، مسئله تامین قالب‌ها است؛ ابزارهای قالب مورد نیاز به دلیل نیاز به مقدار زیاد غلاف و برخی ابزارهای خاص هزینه زیادی دارد. نکته دیگر اینکه برای اجرای سقف وافل، ارتفاع سقف باید بیشتر باشد؛ بنابراین تعداد طبقات کاهش می‌یابد. نگهداری دوره خشک شدن بتن مشکل بعدی است؛ خدمات ارائه شده در چیدمان وافل بدون نگهداری مناسب، ممکن است باعث آسیب به دال شود. همچنین برای این کار کارگران ماهر در طول ساخت آن مورد نیاز است.

اقلیم مناسب نکته دیگری است که برای انتخاب و استفاده از سقف وافل باید مد نظر داشته باشیم. این نوع سقف برای مناطق شیبدار مناسب نیست. در صورت وجود شیب، زمین باید با پر کردن یا با خاکبرداری تسطیح شود. علاوه‌براین، آن‌ها در برابر بادهای شدید یا مناطق گردباد به دلیل وزن کم مناسب نیستند.

انواع روش‌های ساخت سقف وافل

ساخت دال وافل به سه صورت انجام می‌شود.
الف) درجا؛
ب) پیش ساخته؛
ج) پیش‌سازی شده یا prefabricated waffle slab.

برای ساخت دال وافل در شرایط درجا، قالب بندی برای حمایت از دال ضروری است. همچنین برای چارچوبِ دال، در مورد دال وافل به ابزار خاصی نیاز است. در این روش، بر اساس طرح و اندازه مورد نیاز دال وافل در محل ریخته گری می‌شود. در ساخت دال وافل پیش ساخته، پانل‌های دال در جای دیگری ریخته‌گری شده و به آرماتور متصل می‌شوند. در سقف وافل پیش ساخته، دال وافل، در هنگام ریخته‌گری روی پانل‌های دال تقویت می‌شود. هزینه ساخت دال پیش سازی‌شده در مقایسه با دو نوع دال دیگر بیشتر است. ساخت دال وافل به طور کلی برای فاصله‌های بیش از ۱۲ متر مناسب است. ساخت دال وافل، هم به ۳۰ درصد بتن کمتر و هم ۲۰ درصد میلگرد کمتر نیاز دارد.

– ابزارهای قالب مورد نیاز در ساخت دال وافل عبارتند از:

•  غلاف وافل؛
•  گیره‌های افقی؛
•  گیره‌های عمودی؛
•  اتصالات دیواری؛
•  اتصالات مکعبی؛
•  صفحات سوراخ‌دار؛
•  کلیت‌ها (clits)؛
•  آرماتور‌های فولادی.

غلاف‌ها عموماً از پلاستیک ساخته شده‌اند و در اندازه‌های مختلف و اشکال مختلف عرضه می‌گردند. انتخاب اندازه غلاف بسته به نیاز مطابق با طول دهانه‌ها است. برای طول بیشتر تعداد زیادی غلاف مورد نیاز است. برای یک دال همیشه همه غلاف‌ها باید هم اندازه باشند. پس قبل از شروع به اجرا باید براساس تکنیک‌های ساخت و تولید، روش اجرای کار کاملا صنعتی شده باشد.
سایز ابزار‌ها و اتصالات نیز همسو با شکل و اندازه غلاف انتخاب می‌گردند.

کلام آخر

سقف وافل یک دال بتنی با معماری ویژه به شکل وافل است که می‌تواند برای دهانه‌های بزرگتر در ساختمان‌های عمومی مورد استفاده قرار گیرد. صرفه‌جویی در میلگرد، بتن از مصالح مورد نیاز ساختمان، جزو نکات مثبت این تکنولوژی و نیاز به ابزارآلات، قالب‌های ویژه و نیروی کار متخصص نکات نه چندان مثبت انتخاب دال بتنی وافل برای اجرای سقف‌هایی با دهانه‌های وسیع قرار می‌گیرند.

ما در آیرومات این توانایی را داریم تا میلگرد و قالب‌های فلزی این روش ساخت تخصصی را در اختیار مهندسین، توسعه‌دهنگان زمین و مشاورین تخصصی ساخت و تولید قرار دهیم. شما می‌توانید قیمت انواع سایز میلگرد از جمله قیمت میلگرد ۱۴، ۱۶ و … که در ساختمان سازی کاربرد دارند را از وبسایت آیرومارت استعلام بگیرید. همچنین ضمن استعلام قیمت میلگرد آجدار و سایر مقاطع فولادی این امکان را خواهید داشت که سفارش خرید خود را به صورت اینترنتی ثبت نمایید. ضمن این‌که این خدمات به صورت تلفنی از طریق شماره تماس ۰۲۱۴۵۳۰۶ نیز برای شما فراهم آورده شده است.