محصولات فولادی اولیه با طول کمتر از ۲ متر به عنوان کالاهای فولادی نیمه نهایی شناخته می شوند. از جمله مهم ترین آن ها می توان به شمش اشاره کرد که دارای سطح مقطع ذوزنقه ای شکل بوده و برای تبدیل به محصول نهایی، نیاز به چند مرحله دیگر است. در ادامه مطلب به معرفی شمش و انواع آن پرداخته شده است.

شمش چیست؟

شمش ماده‌ای فلزی است که برای تسهیل حمل‌ونقل و پردازش، به شکل مستطیل ریخته‌گری و روی هم چیده می‌شود؛ مانند شمش‌های طلا که در انبارهای بانک‌ها نگهداری می‌شوند. شمش با تزریق یا ریختن مایع مذاب در قالب تشکیل می‌شود؛ سپس خنک شده و شکل قالب را به خود می‌گیرد. به اندازه فلزات مختلف، انواع شمش وجود دارد؛ ازجمله: نیکل، آهن، آلومینیوم، کبالت و تیتانیوم.

اندازه و شکل شمش‌های فولادی از چند کیلوگرم تا هشت‌ضلعی‌های بزرگ با وزن بیش از 500 تن متغیر است. شمش‌ های قلع، ماده اولیه بسیاری از محصولات هستند. قلع گاهی با فلزات دیگر آلیاژ می‌شود تا به شکل‌های دیگر تبدیل شود.

شما می توانید برای دیدن قیمت روز میلگرد آجدار، شمش فولادی و مقاطع فلزی از خدمات آیرومارت استفاده کنید.

انواع شمش فولادی

شمش های فولادی را می توان به عنوان فرآورده های میانی در تولید فولاد در دسته های زیر تقسیم بندی نمود؛

بیلت

بیلت یکی از محصولات میانی در صنعت فولاد بوده که به عنوان ماده اصلی در تولید قطعات فولادی نظیر میلگرد، تیرآهن و نبشی به کار می رود. معمولا بیلت ها به شکل گرد یا مربع با قطر حداکثر ۱۵ سانتی متر و طول های مختلف تولید می شوند.

این محصول از طریق فرآیندهایی نظیر ریخته گری یا قالب گیری پیوسته به دست می آید. به دلیل استحکام و قابلیت دوام بالا، از بیلت به طور گسترده در صنعت استفاده می شود. از این رو، کیفیت بیلت تاثیر مستقیمی بر عملکرد و استحکام محصولات نهایی دارد و انتخاب صحیح می تواند به بهره وری بیشتر کمک کند.

همچنین بخوانید: شمش فولادی یا Steel Ingot چیست؟

بلوم

بلوم نیز نوعی شمش فولادی به حساب می آید؛ با این تفاوت که سطح آن مربعی شکل است. ابعاد بلوم معمولا ۱۵۰*۱۵۰ میلی متر، ۲۰۰*۲۰۰ میلی متر یا ۲۶۰*۲۶۰ میلی متر بوده و طول آن به 12 متر می رسد. در واقع از بلوم برای ساخت مقاطعی همچون انواع پروفیل و تیرآهن استفاده می شود.

اسلب

اسلب محصولی دیگر از شمش فولادی بوده که دارای سطح مقطع مستطیلی شکل با طولی بین ۴ تا ۱۲ متر می باشد. این نوع شمش به عنوان ماده اولیه برای تولید ورق های فولادی به کار می رود و معمولا از طریق ریخته گری مداوم تولید می شود.

اسلب ها به دلیل سطح صاف و عریضی که دارند، به عنوان پایه ای برای تولید ورق های فولادی نورد گرم و سرد مانند ورق سیاه، روغنی و گالوانیزه شناخته می شوند. این محصولات در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، ساختمان سازی و تولید لوله های فولادی استفاده می شوند.

بیشتر بخوانید: اسلب چیست؟

انواع شمش نام دیگر کاربرد شکل هندسی سطح مقطع طول
بیلت شمشال میلگرد، مفتول، تسمه مستطیل 6 الی 12 متر
بلوم شمشه تیرآهن، ناودانی؛ قوطی، سپری، لوله، میلگرد مربع 6 الی 12 متر
اسلب تختال کلاف، ورق، تیوب، لوله مستطیل 4 الی 12 متر

کاربرد شمش فولادی

کاربرد انواع شمش فولادی را می توان در دسته بندی زیر خلاصه نمود:

  • بیلت: ساخت میلگرد، مفتول فولادی، تسمه
  • اسلب: تولید انواع ورق فولادی و لوله های درزدار
  • بلوم: ساخت انواع تیرآهن، ریل آهن و انواع پروفیل

مزایای شمش فولادی

استفاده از شمش های فولادی کاربردهای گسترده ای را شامل می شود. این محصولات به دلیل خواص منحصر به فردی که دارند، مورد توجه زیادی قرار گرفته اند. استحکام و مقاومت بالا در شرایط سخت و تحت فشار، عملکرد عالی شمش های فولادی را تضمین می کند.

همچنین، شکل پذیری مناسب این محصولات، امکان تولید انواع و اقسام محصولات مختلف را در صنایع گوناگون فراهم می آورد. به علاوه، قیمت شمش های فولادی نسبت به سایر آلیاژها بسیار مقرون به صرفه است. قابلیت بازیافت ضایعات شمش فولادی و تولید مجدد محصولات، به علاوه ویژگی های دیگر، مزایای استفاده از آن را تکمیل می کند.

با این حال، استفاده از شمش فولادی نیز محدودیت هایی دارد. به عنوان مثال، وزن زیاد بالای شمش ها می تواند هنگام حمل و نقل با مشکلاتی مواجه باشد. همچنین، این محصولات مانند سایر فولادها در معرض زنگ زدگی و خوردگی قرار داشته و لذا نیاز به محافظت و پوشش های حفاظتی دارند.

تفاوت شمش 3sp و 5sp

شمش های فولادی در دو دسته معروف 3SP و 5SP تولید می شوند که هر یک دارای ویژگی ها و کاربردهای مخصوص به خود هستند. این محصولات بر اساس استاندارد روسی GOST380 تولید می شوند.

شمش 3SP

شمش 3SP دارای انعطاف پذیری بیشتری بوده و به همین دلیل قیمت بالاتری نیز دارد. این نوع شمش با حداکثر ۰.۲۲ درصد کربن تولید شده و بیشتر در ساخت نبشی و ناودانی به کار می رود. همچنین، در برخی موارد در تولید میلگردهای سایز پایین نیز مورد استفاده قرار می گیرد. عناصر آلیاژی به کار رفته در این گرید کمتر از 5SP است.

شمش 5SP

شمش 5SP عمدتا برای تولید میلگردهای سایز ۲۵ و بالاتر استفاده می شود و نسبت به 3SP انعطاف پذیری کمتری دارد. برای تولید میلگردهای با ابعاد ۲۵ به بالا، معمولا از شمش با گرید Gr60 بهره می برند. از شمش 5SP همچنین برای تولید کلاف ها و محصولات دیگر نیز استفاده می شود.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی اهمیت انواع شمش فولادی پرداخته شد. شمش های فولادی به عنوان پایه های اصلی تولید مقاطع مانند میلگرد و تیرآهن، تاثیر قابل توجهی بر کیفیت نهایی محصولات دارند. از این رو، کیفیت شمش فولاد متاثر از روش های تولید، آنالیز و استانداردهای مربوط به آن است.

بنابراین، در انتخاب شمش مناسب، توجه به این عوامل از اهمیت بالایی برخوردار است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع شمش و قیمت روز آن می توانید با کارشناسان مجموعه آیرومارت تماس حاصل فرمایید.