اهمیت این مرحله از پروژه‌های ساخت و ساز تا آنجا است که گاهی برخی معتقدند پنجاه درصد از کار یک پروژه در گرو اجرای صحیح گود برداری و پایدارسازی گود است؛ هرچه این مرحله حرفه‌ای تر انجام گیرد، هزینه احداث ساختمان کمتر و پایداری و کیفیت سازه ایمن‌تر و قابل اتکاتر خواهد بود.

در این مطلب از وبلاگ آیرومارت قصد داریم تا به بررسی تمامی نکاتی که باید دررابطه با قرارداد گودبرداری بدانید، بپردازیم.

دانلود pdf نمونه قرارداد گودبرداری

نسخه پی دی اف نمونه قرارداد خاک برداری را می‌توانید از لینک زیر دانلود کنید. البته متن این قرارداد در انتهای همین مطلب نیز قابل مشاهده است.

نمونه قرارداد گودبرداری ساختمان

تعریف گود برداری و حیطه وظایف پیمانکار گود برداری

در یک تعریف ساده، گودبرداری که گاهی خاک ‌برداری هم نامیده می‌شود، یک عملیات ژئوتکنیکی است که مطابق با دستور‌العمل‌های دستگاه نظارت پیش رفته و شامل عملیات گود برداری، زیرسازی و پایدارسازی دیوارهای متصل، لوله‌ها و پل‌های عابر پیاده در محوطه ساختمان می‌شود که معمولاً با تجهیزات و ماشین آلات انجام می‌گیرد.

لازم به ذکر است که عملیات گود برداری، به دلیل اهمیت خاص آن در رابطه با امنیت و پایداری و همینطور استحکام سازه، به تک‌تک اقدامات مرتبط با آماده‌سازی و تجهیز زمین مرتبط می‌شود. مواردی از جمله ایجاد کانال، تعبیه یک مخزن زیرزمینی، لوازم حفاظت از پی و شالوده بنا و مواردی از این دست همگی باید در زمان اجرای عملیات گودبرداری طراحی و اجرایی شوند.

اسناد مورد نیاز برای قرارداد گودبرداری

اسناد ضروری برای قرارداد گودبرداری در مرحله ابتدایی شامل نقشه‌ها، جداول و مدارک مشخصات فنی ساختمان، و همه‌ی دستور‌العمل‌هایی می‌شود که به دست واحد نظارت به پیمانکار اصلی پروژه ابلاغ گردیده است. علاوه‌براین، آیین‌نامه حفاظتی ساختمانی به همراه مبحث ۱۲ مقررات ملی، ضمیمه نهایی همه قراردادهای گودبرداری و پایدارسازی گود می‌شوند که موارد مربوط به سازه نگهبان را هم گاهی در آن‌ها لحاظ می‌کنند.

همچنین طرفین قرارداد باید به روشنی مشخص شده باشند که از نظر حقیقی و حقوقی چه هویتی دارند و اسناد شناسایی و هویتی آن‌ها نیز در دسترس باشد. قرارداد باید به تعداد طرفین درگیر در پروژه تنظیم و تکثیر شود. درآخر، مد نظر داشته باشید که پروانه ساختمان را هم از شهرداری شهرتان اخذ کرده باشید.

نکات حقوقی مورد توجه در زمان عقد قرارداد گودبرداری

اهم موارد و نکات در این راستا به طور کلی در چند حوزه به شرح زیر خلاصه می‌شوند:

• تعهدات پیمانکار
• تعهدات کارفرما
• نکات مربوط به مبلغ قرارداد
• مدت زمان قرارداد

تعهدات پیمانکار

تعهدات پیمانکار در یک قرارداد خاک برداری، مواردی را شامل می‌شود که در ادامه توضیح خواهیم داد.

۱. حجم گود برداری و ضرورت‌های آن

میزان حجم خاک ‌برداری باید به شیوه‌ی فنی به دست واحد نقشه‌برداری تعیین گردد و به پیمانکار گودبرداری ابلاغ شود؛ واحد گودبرداری موظف است تا حجم تعیین شده را ابتدا از دل زمین استخراج کند و سپس وظیفه حمل آن از محل کارگاه را نیز برعهده گیرد. در صورتی که این میزان از مقدار تعیین شده کمتر یا بیشتر باشد، تمام ضرر و زیان، متوجه پیمانکار خاکبرداری است.

۲. تعهدات در رابطه با ماشین آلات

دومین نکته حائز اهمیت این است که تامین تمام ماشین آلات خاک برداری برعهده پیمان‌کار گودبرداری است؛ این پیمانکار موظف است از لودر و بیل‌مکانیکی تا باب‌کت و کامیون را در محل کارگاه سازماندهی کند تا در زمان اجرای عملیات گودبرداری، کار به شیوه‌ی صحیح و بدون فوت وقت انجام گیرد.

۳. واگذاری به غیر ممنوع

نکته بعدی که باید به آن توجه داشت این است که پیمانکار اجازه واگذاری وظیفه اجرای موضوع قرارداد را به دیگری ندارد. همچنین، نیروهای اجرایی در صورتی که موفق نشوند وظایف خود را به درستی انجام دهند، تمام ضرر پدید آمده بر عهده پیمانکار طرف قرارداد گودبرداری است.

۴. ایمنی در کارگاه

اهمیت این نکته که کارفرما مسئول حوادث و اتفاقات غیرمترقبه در زمان اجرای عملیات گودبرداری نیست هم خالی از لطف نبوده و این را به پیمانکاران گوشزد می‌کند که توجه ویژه‌ای به بحث ایمنی، HSE و مواردی از این دست داشته باشند.

تعهدات کارفرما

کارفرما حق ندارد در رابطه با مواردی که وظیفه اوست تا در اختیار پیمانکار بگذارد، مبلغی دریافت کند. همچنین وظیفه تعیین فاصله خط گودبرداری از زمین یا بنای مجاور برعهده کارفرماست. همچنین تامین سرویس‌ بهداشتی، محل استراحت و غذا‌خوری و تجهیزات نور پردازی کارگاه در شرایط روز و هم کار در شب در صورت لزوم، در حیطه وظایف کارفرما قرار می‌گیرد.

نکاتی در رابطه با مبلغ قرارداد گودبرداری

هزینه قابل پرداخت، که معمولا در ازای هر متر مربع خاکی پرداخت می‌شود، از ضرب طول و عرض و ارتفاع (یعنی حجم برداشت شده)، به دست می‌آید. این مبلغ مطابق با پیشروی کار به حساب پیمانکار واریز می‌شود و یا درصورت کوچک بودن پروژه، بعد از اتمام کار یکجا پرداخت صورت می‌گیرد. علاوه‌براین، مخارج بارگیری و حمل و نقل هم برای هر مقدار خاک باید مشخص گردد. البته باید درنظر داشت که این مورد، تنها در صورتی که حمل و نقل هم مطابق با قرار داد بر عهده پیمانکار بوده باشد، لحاظ می‌شود.

از آنجا که در کشور ما، بازار همه کالاها، نوسانات و افت و خیزهای زیادی دارد، معمولا در قراردادهای گودبرداری تا ۲۵ درصد اضافی را برای این منظور، یعنی تفاوت قیمت در نظر می‌گیرند. از هرپرداخت هم ۵ درصد برای بیمه، پنج درصد مالیات و ۱۰ درصد هم برای حسن انجام کار کسر خواهد شد.

توجه داشته باشید که پس از جاری شدن عقد یک قرارداد، هیچ‌گونه مبلغ اضافی یا تعدیلی به آنچه در اسناد مورد توافق قرارگرفته است، اضافه نخواهد شد.

مدت زمان قرارداد گودبرداری

اگر یک چهارم مدت زمان اجرای کار، پیمانکار در محل کارگاه غایب باشد و هیچ نماینده تام‌الاختیاری را منصوب نکرده باشد تا در نبود او کار را پیش‌ ببرد، کارفرما این حق را دارد تا به صورت یک طرفه، قرارداد را فسخ کند. همچنین، درصورتی که پیمانکار عملیات را به درستی پیش‌نبرده باشد و در صورت تاخیر بیش از یک هفته برای آغاز عملیات، کارفرما این حق را دارد تا قرارداد را یک طرفه ملغی اعلام کند.

پس باید در نظر داشت که مدت زمان اجرای قرارداد تا چه اندازه از اهمیت برخوردار است. روز شروع عملیات، تاریخ اتمام و کل دوره انجام پروژه گودبرداری باید به روشنی در قرارداد مشخص شوند.

نگاهی به بازار جهانی صنعت گود برداری

طبق آمارهای جهانی، درآمد صنعت پیمانکار گود برداری طی پنج سال منتهی به سال ۲۰۲۲ سالانه ۰.۷ درصد افزایش یافته و به ۷۹.۱ میلیارد دلار رسیده است که شامل کاهش ۰.۶ درصدی تنها در سال ۲۰۲۲ به دلیل کسادی بازارهای ساخت و ساز و کاهش محرک‌های دولتی می‌شود.

اندازه بازار، بر اساس درآمد پیمانکاران خاک برداری، ۷۹.۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ است. به همین دلیل هم صنعت پیمانکاران خاک برداری در ایالات متحده، رتبه یازدهم صنعت ساختمانی از نظر اندازه بازار و رتبه ۱۴۹ صنعت، در ایالات متحده است.

تامین مصالح مورد نیاز ساختمان از آیرومارت

بدون شک تامین مصالح ساختمانی، یکی از مهم‌ترین مراحل ساخت ساختمان محسوب می‌شود. در این مرحله، انتخاب یک منبع مناسب برای خرید، تاثیر بسزایی در هزینه و کیفیت نهایی محصولات خریداری شده خواهد داشت و به همین دلیل باید دقت کافی را در این کار به خرج داد.
بازرگانی فولاد آیرومارت از تامین‌کنندگان معتبر تمامی مقاطع فولادی و استیل مورد نیاز برای پروژه‌های ساخت و ساز است که این محصولات را در سبدی بسیار متنوع از کیفیت، برند، سایز و نوع ارائه می‌کند. برای استعلام قیمت روز میلگرد آجدار و ساده، قیمت تیرآهن، نبشی، ناودانی، پروفیل و قوطی، ورق فولادی و … کافیست هر روز به وبسایت آیرومارت سری بزنید تا آخرین قیمت این کالاها را ببینید.
چنانچه در خرید خود نیاز به مشاوره فنی داشتید، کافیست ازطریق چت آنلاین سایت اقدام کنید و یا با شماره ۴۵۳۰۶-۰۲۱ تماس بگیرید.

سخن پایانی

قرارداد خاک ‌برداری یکی از مهم‌ترین قراردادهایی است که باید واحد امور قراردادها در یک پروژه ساخت و ساز توجه ویژه‌ای به آن داشته باشد. موارد حقوقی همگی باید طبق قانون و مباحث مقررات ملی ساختمان تنظیم گردند. بهترین کار این است که از نمونه قراردادهایی که در پروژه‌های مشابه منعقد گردیده‌اند استفاده کنید.

تجربه شخصی ما نشان داده است که استفاده از تجربه پیمانکاران و توسعه‌ دهندگان با سابقه، ولو به قیمت پرداخت مبلغی در ازای انتقال تجربه آن‌ها می‌تواند از بسیاری از موارد و ضرر و زیان‌های پیش‌بینی نشده در آینده جلوگیری کند؛ یعنی آن دسته از مواردی که به هردلیل ممکن است از چشم ما در زمان عقد قرارداد مخفی بمانند.

نمونه قرارداد گودبرداری

این قرارداد در تاریخ……….بین آقای…….. به نشانی……………….و تلفن ………….که از این قرارداد کارفرما نامیده می‌شود از یک طرف و آقای……….فرزند…….. به شماره شناسنامه…………صادره از……….و تلفن…….که از این پس پیمانکار نامیده می‌شود از طرف دیگر به شرح زیر منعقد می‌گردد.

ماده ۱ –موضوع قرارداد
عملیات خاک برداری و حمل خاک های حاصله به خارج از کارگاه ساختمانی واقع…….در به شماره پروانه ساختمانی.

ماده ۲ –مدت پیمان
مدت پیمان از تاریخ تحویل پروژه به پیمانکار ساختمان سازی هوشمند ……………………. روز است. در صورتی که کار به علت عواملی مانند زلزله، سیل، آتش‌سوزی و یا ممانعت سازمان‌هایی از قبیل شهرداری و نیروهای انتظامی تعطیل گردد، مدت تعطیل شده به مدت قرارداد اضافه خواهد شد.

ماده ۳– اسناد و مدارک قرارداد
۳-۱— قرارداد حاضر
۳-۲— نقشه و مشخصات فنی
۳-۳—کلیه دستور کارهایی که در حین اجرا توسط کارفرما یا دستگاه نظارت ابلاغ می‌شود .

ماده ۴ –تعهدات پیمانکار
پیمانکار موظف است کلیه ماشین آلات مورد نیاز اجرای عملیات را تدارک نماید . این ماشین آلات شامل لودر ، بیل مکانیکی و کامیون می باشد .
۴-۲- پیمانکار موظف است به میزان اعلام شده از سوی کارفرما گودبرداری نماید . و در صورتی که بیشتر از میزان تعیین شده گودبرداری نماید هزینه های ضرر و زیان آن بر اساس روش های مطلوب به عهده پیمانکار است .
۴-۳- پیمانکار موظف است از ماشین آلاتی که کمترین سر و صدا و مزاحمت را برای همسایگان مجاور دارد استفاده نماید بخصوص از لودرهای جدید کم صدا در کارگاه استفاده شود .
۴-۴- پیمانکار موظف است از دیوارهای املاک مجاور فاصله بگیرد و میزان این فاصله را کارفرما تعیین می نماید
۴-۵- پیمانکار موظف است کلیه نیروهای انسانی موضوع عملیات را متناسب با مدت قرارداد تامین نماید .
۴-۶-پیمانکار موظف است جهت اجرای موضوع قرارداد از نیروهای انسانی ماهر و با تجربه استفاده نماید .
۴-۷- پیمانکار باید در تمام مراحل کار در کارگاه حاضر بوده و در غیاب خود یک نفر نماینده تام الاختیار ذیصلاح با اطلاع فنی مورد نیاز که مورد تایید کارفرما باشد معرفی نماید .
۴-۸- پیمانکار جهت اجرای حسن انجام تعهدات خود مبلغ ……………………… ریال به صورت یک فقره چک در قبال اخذ رسید تحویل کارفرما می نماید . چک مزبور پس از اتمام کار با تقاضای پیمانکار مسترد می گردد.
۴-۹- پرداخت هر گونه جریمه های احتمالی در نظر گرفته از سوی مراجع ذیصلاح که ناشی از تخلف پیمانکار و پرسنل تحت امر ایشان اعم از جرائم راهنمایی و رانندگی و غیره و رفع آن به عهده پیمانکار می باشد .
۴-۱۰- جهت ایمنی ابنیه و معابر اطراف محل گود برداری پیمانکار می بایست عملیات گود برداری و خاکبرداری با ماشین را با رعایت فاصله مناسب از ابنیه اطراف که از سوی دستگاه نظارت و کارفرما تعیین می گردد انجام و در صورت نیاز جهت حفاظت ابنیه اطراف با هزینه خود نسبت به اجرای مهارهای لازم اقدام و پس از اتمام عملیات گود برداری با ماشین نسبت به گود برداری و خاکبرداری دستی و حمل خاک های مازاد به خارج از کارگاه اقدام نماید .
۴-۱۱- پیمانکار به هیچ عنوان نمی تواند از اتباع خارجی که مجوز کار در ایران را ندارد استفاده نماید . در صورت استفاده از اتباع خارجی کارفرما می تواند یکطرفه قرارداد را فسخ نماید .
۴-۱۲- پیمانکار موظف است کلیه موارد ایمنی و حفاظتی را در کارگاه رعایت نماید .
۴-۱۳- پیمانکار بایستی هنگام عملیات خاکی یک نفر مباشر حرفه ای در کارگاه بکار بگمارد.
۴-۱۴- پیمانکار نمی تواند موضوع قرارداد را بدون اطلاع کارفرما به شخص دیگری واگذار نماید.
۴-۱۵- چون عملیات خاکی در هنگام شب انجام می شود پیمانکار می بایستی محوطه انجام عملیات را با روشنی کامل تجهیز نماید تهیه وسایل روشنی به عهده کارفرماست .
۴-۱۶-پیمانکار موظف است برنامه زمان بندی خود را به کارفرما یا دستگاه نظارت ارائه و پس از تایید ایشان مشغول بکار شود..
۴-۱۷- در صورتی که هنگام عملیات خاکی به موضوعات غیر قابل پیش بینی و یا آثار تاریخی برخورد نماید می بایستی بلافاصله به کارفرما و نیروهای انتظامی اطلاع دهد .
۴-۱۸- پیمانکار مسئول حفظ و حراست از محیط کار و جان کارگران و ابزار و تجهیزات خود می باشد.
۴-۱۹- در صورت بروز هرگونه حادثه ای که نقص عضو و یا فوت را به دنبال داشته باشد پیمانکار خود مسئول تامین خسارات ناشی از آن است و هیچگونه مسئولیت و تامین خسارتی متوجه کارفرما نیست .
۴-۲۰- در صورت مواجه شدن پیمانکار با موضوعات جدید ، خطرناک یا غیر قابل پیش بینی ، پیمانکار موظف است موارد را فورا با کارفرما در میان گذاشته و پس از تایید کارفرما ، کار را دنبال نماید .
۴-۲۱- مسئولیت بروز هرگونه اتفاق مالی و جانی به ساختمان های اطراف به عهده پیمانکار است و خسارت ناشی از آن صرفا توسط پیمانکار تامین خواهد شد.پیمانکار در این مورد می تواند از بیمه حوادث کارگاه استفاده نماید .
۴-۲۲- در صورتی که کارفرما دستور کار جدیدی را به پیمانکار ابلاغ نماید ، ایشان موظف به اجرای آن خواهد بود.
۴-۲۳- مسئولیت کشف هرگونه فساد ، فحشا ، کلاهبرداری ، درگیری و مشابه آن توسط افراد پیمانکار در طول مدت اجرای پروژه به عهده پیمانکار می باشد .
۴-۲۴-پرداخت هرگونه حق ایاب و ذهاب ، بیمه کارگران ، غذا و محل اسکان کارگران به عهده پیمانکار می باشد.
۴-۲۵- پیمانکار بایستی افرادی را در کارگاه بکار بگمارد که مورد تایید کارفرما باشد .
۴-۲۶- پیمانکار اقرار می نماید که وضعیت املاک مجاور و خاک پروژه را کاملا رویت نموده و از کم و کیف اجرای آن با اطلاع است .
۴-۲۷-در صورتی که هنگام گود برداری به سنگ های بزرگتر از قطر ۵/۲ متر برخورد نماید تخریب و حمل آن با توافق طرفین انجام خواهد گرفت .
۴-۲۸- در صورتی که هنگام گودبرداری دیگر لودر کارساز نباشد ( به لحاظ سختی و سفتی زمین ) و نیاز بلدوزر باشد اضافه بهای کار با بلدوزر با توافق طریق پرداخت خواهد شد.
۴-۲۹ – پرداخت هایی مانند عیدی ، انعام ، پاداش و …. به عوامل اجرایی و موارد فوق العاده به نیروهای انتظامی و شهرداری به عهده پیمانکار است.
۴-۳۰- پیمانکار می بایستی قبل از گود برداری پروانه ساختمان را به شهرداری ارائه داده مجوز حمل خاک را از شهرداری دریافت نماید .
۴-۳۱- در صورتی که نحوه محاسبه احجام ماشینی باشد کلیه بیجک های کامیون ها بایستی به تایید نماینده کارفرما برسد همچنین قبل از انعقاد قرارداد میزان محاسبه حجم کامیون های ده چرخ و یا شش چرخ به توافق طرفین رسیده باشد .
۴-۳۲- در صورتی که نحوه محاسبه احجام زمینی باشد بایستی زمین قبل از گود برداری و بعد از گودبرداری نقشه برداری شده و بر اساس نقشه های تهیه شده احجام خاکبرداری محاسبه گردد.
۴-۳۳- نقشه برداری بایستی مورد قبول دو طرف باشد .
۴-۳۴- پیمانکار بایستی آیین نامه حفاظتی کارگاه های ساختمانی و مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان ایران در ارتباط با رعایت موارد مربوط به عملیات گودبرداری و حمل و تخلیه خاک را رعایت نماید.

ماده ۵ – تعهدات کارفرما
۵-۱-کارفرما موظف است بر اساس مفاد قرارداد کلیه پرداخت های لازم را به پیمانکار انجام دهد .
۵-۲- کارفرما بایستی وسایل روشنایی کارگاه را از قبیل سیم رابط ، پروژکتور و کابل را در اختیار پیمانکار بگذارد.
۵-۳- کارفرما موظف است مکانی جهت استراحت و غذا خوری برای کارگران مهیا نماید .
۵-۴- کارفرما بایستی سرویس بهداشتی مناسب و کافی کارگران را در کارگاه قبل از شروع عملیات احداث نماید .
۵-۵- کارفرما موظف است ساختمان موضوع قرارداد و ساختمان های مجاور و افرادی که قرار است در کارگاه کار خاکبرداری را انجام دهند را در مدت پیمان بیمه حوادث نماید.
۵-۶- کارفرما موظف است برق مورد نیاز ، آب شرب و غیر شرب را در اختیار پیمانکار بگذارد .
۵-۷- کارفرما از بابت مواردی که بایستی در اختیار پیمانکار بگذارد ، حق دریافت هیچگونه وجهی را ندارد.

ماده ۶ –مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت
مبلغ موضوع این قرارداد ……………………… ریال است پیش بینی می گردد که تا ۲۵% قابل افزایش و کاهش خواهد بود.
مبلغ نهایی قرارداد پس از اتمام کار و تایید صورت وضعیت نهایی کار توسط دستگاه نظارت و کارفرما تعیین می شود.
تبصره ( ۱ ) به این قرارداد هیچگونه تعدیل ، اضافه بها و پاداش تعلق نمی گیرد و پیمانکار نباید چنین مبالغی را مطالبه نماید.
تبصره ( ۲ ) از هر پرداخت مبلغ ۵% بیمه و ۵ % مالیات و ۱۰ % حسن انجام کار کسر خواهد شد.
تبصره ( ۳ ) نحوه پرداخت مبالغ قرارداد پس از ارائه هر صورت وضعیت و تایید دستگاه نظارت و کسر کسورات قانونی قابل پرداخت خواهد بود.

ماده ۷ – فسخ قرارداد
۷-۱- در صورتی که پیمانکار بیش از یک چهارم مدت برنامه زمان بندی تاخیر داشته باشد کارفرما می تواند قرارداد را فسخ نماید .
۷-۲- در صورت عدم حسن اجرا یا عدم اجرای کامل یا قسمتی از هر یک از مراحل این قرارداد کارفرما می تواند قرارداد را فسخ نماید .
۷-۳- در صورت انتقال قرارداد یا واگذاری آن به اشخاص دیگر کارفرما می تواند قرارداد را فسخ نماید .
۷-۴-در صورت تاخیر بیش از یک هفته در شروع به کار قرارداد کارفرما می تواند قرارداد را فسخ نماید.

ماده ۸-دوره تضمین قرارداد
مدت دوره تضمین قرارداد …………………….. ماه پس از اتمام کار می باشد و در صورت بلانقص بودن کار انجام شده مبلغ ۱۰ % حسن انجام کار با تقاضای پیمانکار مسترد خواهد شد.

ماده ۹- حکمیت
طرفین آقای ………………… را به عنوان داور مرض الطرفین در موارد اختلافی تعیین نمودند . نظر داوری مرضی الطرفین لازم الاجرا است.
این قرارداد در ۹ ماده و ۳ تبصره و در دو نسخه متحدالمتن که هریک حکم واحد را دارد، تنظیم گردیده است.

نام و نام خانوادگی کارفرما                                  نام و نام خانوادگی پیمانکار
مهر و امضا                                                      مهر و امضا