اگر شما هم در حوزه ساخت و ساز فعالیت دارید، احتمالا نام کرگیری بتن یا مغزه گیری بتن را شنیده‌اید. در برخی از موارد باید جهت انجام عملیات ساخت، جایگذاری یا اصلاح سازه، بخشی از بتن را برش بدهیم.
کرگیری بتن چیست؟
در اینجا با استفاده از کرگیری می‌توان عملیات سوراخ کردن را انجام داد یا بخشی از بتن را خارج کرد. کرگیری بتن از طریق دستگاه‌ها و ابزار مختلفی انجام میشود و برای اجرای آن باید برخی نکات را رعایت کنید.
ما در این مطلب به شما می‌گوییم کرگیری چیست و درباره روش کرگیری بتن صحبت می‌کنیم. همراه وبلاگ آیرومارت باشید و با این موارد بیشتر آشنا شوید.
تعریف کرگیری بتن
در واقع می‌توان گفت کرگیری فرآیندی است که در آن قسمتی از بخش بزرگ بتن بریده و جدا میشود. در مهندسی عمران، کرگیری قبل و بعد از بتن ریزی برای بررسی کیفیت بتن به کار میرود. این روش برای تعیین مقاومت فشاری، کششی و خمشی بتن و همچنین برای بررسی چگالی آرماتورهای اعمال شده در فونداسیون‌ها، دال‌ها، ستون‌ها و تیرها استفاده میشود.
کرگیری بتن به عنوان عملیات نمونه‌برداری و آزمایشی در نظر گرفته میشود که به وسیله آن می‌توان پارامترهای کیفی بتن مانند مقاومت فشاری مقطع، تراکم آرماتورهای موجود و … را مشخص کرد. برای کاشت میلگرد نیز از کرگیری بتن استفاده میشود. ما پیش‌تر درباره روش های کاشت میلگرد صحبت کرده‌ایم و پیشنهاد می‌کنیم جهت کسب اطلاعات بیشتر این مطلب را مطالعه کنید.
مزایای کرگیری بتن
- با کمک آزمایش کرگیری بتن، هسته‌هایی با ابعاد مختلف تهیه میشود و آزمایش‌های گوناگونی از جمله تعیین مقاومت فشاری بتن بر روی آنها صورت می‌گیرد.
- همچنین برای تعیین آنالیز ترک‌های موجود، طرح اختلاط، توزیع دانه‌بندی، نفوذپذیری و … استفاده میشود.
- تنوع قطر مغزها، امکان تولید نمونه‌های استوانهای با ابعاد مختلف را با استفاده از مته کرگیری بتن فراهم می‌کند.
- امکان بررسی ساختار داخلی بتن را به وجود می‌آورد.
معایب کرگیری بتن
- به دلیل سختی بتن، مغزه گیری به کندی انجام میشود و زمان زیادی می‌برد.
- عمق مغزه گیری بتن توسط دستگاه کرگیر، به‌طور محدود و حدود ۳ متر است. برای اعماق بیشتر از سه متر، باید برش بتن استفاده شود و برای این کار سیم برش به کار میرود. در نتیجه این کار مستلزم زمان و هزینه بیشتری است.
- به دلیل سخت بودن بتن، مته های مغزه گیری در معرض فرسایش قرار دارند و بنابراین باید تعویض شوند.
کاربرد کرگیری بتن چیست؟
استفاده از کرگیری به عنوان عملیاتی که در طول آن یک نمونه استوانهای از بتن حذف میشود، بسیار متنوع است و کاربردهایی دارد که در اینجا به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:
- عبور کابل‌ها و لوله‌های برق و سایر تجهیزات از دیوارها، کف‌ها و سقف‌ها
- حفاری سوراخ در دال‌ها و جاده‌ها برای زهکشی، افزودن میلگرد و …
- ایجاد بازشو در مقاطع بتنی مثل دیوارهای حایل
- اتصال نگهدارنده‌ها، تجهیزات روشنایی و…
- نمونه‌برداری و آزمایش بتن
لازم به ذکر است که امروزه از عملیات کرگیری بتن اکثرا به عنوان یک راه حل عملی برای آماده‌سازی مسیر لوله‌ها، کابل‌ها، کانال‌ها و سوراخ‌های پیچ و مهره و آرماتور و همچنین ایجاد بازشوها استفاده میشود.
انواع دستگاه کرگیری بتن چیست؟
در مراحل ساخت ساختمان، گاهی نیاز به کرگیری بتن است. دستگاه های لازم برای کرگیری بتن را می‌توان بر اساس کاربرد، انرژی مصرفی و نوع مته به انواع مختلف طبقه‌بندی کرد.
از نظر کاربرد، دستگاه های کرگیر هم برای گرفتن مغزه و هم برای حفاری سطحی استفاده می‌شوند. از نظر نوع انرژی مصرفی می‌توان این دستگاه‌ها را به انواع برقی، بنزینی، هیدرولیک و بادی تقسیم کرد. در ایران در اکثر مواقع از انواع الکتریکی و بنزینی استفاده میشود.
از نظر جنس و نوع مته، دو مدل کاربیدی و الماسی از مهمترین دستگاه های کرگیری به حساب می‌آیند که در ایران استفاده می‌شوند. البته استفاده از ابزار کاربید بسیار نادر بوده و کاربرد مته الماسی بیشتر است. برخی از انواع تجهیزات دستگاه کرگیر عبارت‌اند از:
- دستگاه کرگیر انتهایی: از این دستگاه با یک میله فولادی، برای برش و نمونه‌برداری از سطح استفاده میشود.
- دستگاه کرگیر تخت: این تجهیزات با پایه تخت برای نمونه‌برداری از سطح بتن به کار میرود.
- دستگاه برش الماس: این دستگاه با تیغه برش الماس برای برش و نمونه‌برداری استفاده میشود.
- دستگاه کرگیر لوله‌ای: این دستگاه با استفاده از یک لوله فولادی دایره‌ای جهت برش و گرفتن نمونه کرگیری بتن به کار می‌آید.
دستگاه های کرگیر گوناگونی وجود دارند که هر کدام برای استفاده در شرایط و موارد خاص مفید محسوب می‌شوند. مهمترین عامل در انتخاب ابزار مناسب، نوع بتن و نوع آزمایش است.
نحوه اجرای کرگیری بتن چگونه است؟
برای اجرای این فرآیند از دستگاه کرگیر استفاده میشود. دستگاه با توجه به کاربرد و نیروهای مختلفی که اعمال می‌کند، شامل موتورهای مختلف الکتریکی، بنزینی و هیدرولیکی میشود. همچنین با توجه به اینکه این نمونه برای آزمایش است، بتن را با مته‌هایی با اندازه‌های مختلف سوراخ می‌کنیم.
جنس مته‌ها و جنس مصالح ساختمانی که کار روی آن انجام میشود، اصطکاک و حرارت محسوسی ایجاد می‌کند که باید با روش‌های مختلف کنترل شود. زیرا اگر این گرما که از اصطکاک الماس با مصالح ایجاد میشود را کنترل نکنید، باعث کاهش عمر مته و باعث ایجاد فشار بر روی موتور محرک میشود.
مراحل اجرای کرگیری بتن به شرح زیر است:
مرحله اول
در مرحله اول کرگیری بتن، بر اساس محاسبات صورت گرفته، محل دقیق گرفتن سوراخ کردن بتن را مشخص می‌کنند. بسته به اینکه هدف از سوراخ کردن، نمونه‌برداری برای آزمایش یا صرفا سوراخ کردن بتن باشد، از مته‌هایی با قدرت و اندازه‌های گوناگون استفاده میشود.
مرحله دوم
در ادامه، بسته به افقی یا عمودی بودن سطح، با مته معمولی چندین سوراخ در دیوار یا کف ایجاد میشود. از این سوراخ‌ها برای محکم کردن پایه‌های تجهیزات کار استفاده می‌کنند. برخی از دستگاه های کرگیری پایه‌هایی دارند که بدون نیاز به پیچ به سطح زیرین ثابت می‌شوند. پس از اطمینان از ایمن بودن پایه‌ها، موتور اصلی دستگاه روی پایه قرار می‌گیرد.
مرحله سوم
در مرحله آخر دستگاه به منبع انرژی که عموما برق است، متصل میشود. یکی از منابع اصلی مورد نیاز برای کرگیری، آب است. آب نقش‌های زیادی در کرگیری ایفا می‌کند و باعث خنک شدن مته میشود. در ضمن، با حرکت دادن خرده‌های حفاری به سمت بالا، مسیر را پاک می‌کند.
مرحله چهارم
با رسیدن به عمق مورد نظر، دستگاه خاموش شده و مغزه بیرون کشیده میشود. اگر عمق سوراخ کاری بیشتر از ضخامت سطح مورد نظر باشد، مغزه با مته خارج میشود. ولی اگر عمق کمتر از ضخامت باشد، از ابزارهای مخصوص برای استخراج مغزه استفاده می‌کنند.
تفاوت کرگیری بتن مسلح و غیر مسلح
اجرای کرگیری بتن بر روی هر سطح بتنی باید با شرایط و استانداردهای خاصی مطابقت داشته باشد. در بتن غیر مسلح بر اساس محاسبات، محل کرگیری را تعیین می‌کنند، اما در بتن مسلح قضیه کمی متفاوت خواهد بود.
در بتن مسلح یا همان بتن آرمه، برای جلوگیری از آسیب به میلگردها می‌توان قبل از شروع کار به وسیله اسکنر مخصوص محل دقیق آنها را در داخل بتن مشخص کرد و سپس بر این اساس محل کرگیری را تعیین کرد. کرگیری بر روی بتن مسلح و غیرمسلح به دلیل ماهیت متفاوت، ابزار و روش‌های متفاوتی دارد. هنگام کرگیری روی بتن غیر مسلح، می‌توان از دستگاه‌های انتهایی و صاف استفاده کرد.
در این صورت، بتن غیر مسلح که عموما در قسمت‌هایی از ساختمان‌ها با کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، با استفاده از دستگاه کرگیری برش داده شده و برای بررسی و آزمایش در آزمایشگاه نمونه‌برداری میشود.
اما در کرگیری روی بتن مسلح، اول باید محل قرارگیری میلگردها و آرماتور بندی مشخص شود تا در حین حفاری بتوان از آنها صرف‌نظر کرد. این امر برای حفظ ایمنی و جلوگیری از شکست آرماتورها حائز اهمیت است. جهت کرگیری روی بتن مسلح می‌توان از دستگاه های کرگیر الماسی و لوله‌ای استفاده کرد. در این حالت دستگاه کرگیر بتن را از طریق تیغه الماسی یا لوله برش می‌دهد و نمونه‌هایی از بتن و آرماتور برای بررسی و آزمایش به آزمایشگاه برده می‌شوند.
مشکلات احتمالی در اجرای کرگیری بتن
یکی از رایج ترین مشکلاتی که در فرآیند کرگیری بتن با آن مواجه می‌شوید، شکستن مته است. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که در حین مغزه گیری، آب کافی وارد دستگاه نشود و گرد و غبار درون بیت‌ها نفوذ کند.
در این شرایط، مته کاملا از حرکت می‌ایستد یا می‌شکند. در ضمن به دلیل عدم مهارت کارگر، احتمال خم شدن لوله وجود دارد که با فشار زیاد روی دستگاه اتفاق می‌افتد.
نکات مهم در هنگام اجرای کرگیری بتن
جهت انجام کرگیری بتن به بهترین شیوه، باید نکات زیر را رعایت کنید:
- نمونه‌ها نباید از بخش اتصالات کرگیری شوند، بلکه باید عمود بر سطح این فرآیند به پایان برسند.
- برای استفاده از دستگاه، باید تمام نکات ایمنی را رعایت کنید.
- برای انجام عملیات، جهت کرگیری را با جهت بتن ریزی مطابقت دهید.
- سطحی که فرآیند مغزه گیری روی آن انجام میشود، باید کاملا تمیز باشد.
- نمونه‌های آزمایشگاهی باید بیشتر از ۴ اینچ باشند.
- نسبت طول به مغزه نباید کمتر از ۱ باشد.
- برای یک نمونه خوب، قطر نمونه مغزه گیری دو برابر بزرگ‌ترین دانه است.
خرید انواع تجهیزات ساخت ساختمان از آیرومارت
همانطور که مطالعه کردید، برای انجام کرگیری از تجهیزات مختلفی استفاده میشود و برای جایگذاری میلگردها نیز این روش به کار میرود. بنابراین برای خرید میلگرد به یک شرکت معتبر نیاز دارید. شما می‌توانید انواع میلگرد، تیرآهن، نبشی و… را در سایت آیرومارت و به صورت آنلاین خریداری کنید.
کافیست وارد سایت ما شوید و قیمت میلگرد ۱۴، قیمت تیر آهن اصفهان، قیمت میلگرد ۱۶ اصفهان و … را در سایت ما مشاهده کنید. در ضمن، جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید و توسط کارشناسان حرفه‌ای راهنمایی شوید.
کارشناسان مشاور آیرومارت
