لوله (pipe)، مقطعی طویل و توخالی است که در انتقال انواع سیالات در صنایع مختلف مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب و … کاربرد دارد.

لوله در جنس‌های مختلفی در بازار موجود است. اما لوله‌های فولادی به دلیل ارائه خواص مطلوبی مانند استحکام، سختی، مقاومت در برابر حرارت و فشار بالا، در مقایسه با سایر انواع لوله، مصارف گسترده‌تری در صنایع با حساسیت بالا، یافته‌اند. کاربرد انواع لوله فولادی در صنایع مختلف، وابسته به جنس لوله، روش تولید و استاندارد تولید آن، متفاوت است.

در حالت کلی موارد استفاده از لوله‌های فولادی را می‌توان در سه گروه زیر قرار داد:

• لوله‌کشی ساختمان (piping)
• خطوط انتقال سیالات در صنایع نفت و گاز (pipe line)
• لوله‌کشی آب و فاضلاب (plumbing)

در این مقاله سعی داریم تا درباره لوله گاز، انواع و استانداردهای تولید و نکات مهمی که باید حین خرید آن مورد توجه قرار داد، صحبت کنیم.

لوله گاز چیست؟

همانطور که در بالا توضیح داده شد، این مقطع برای انتقال گاز در صنعت و یا گازرسانی منازل، مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین با توجه به موارد استفاده‌ای که برشمردیم، ‌انتقال گاز از حساسیت بسیار بالایی  برخوردار است. چرا که هرگونه اختلال در روند گازرسانی ایجاد شود، می‌تواند خسارات مالی و جانی جبران‌ناپذیری را به دنبال داشته باشد. بنابراین در هنگام انتخاب لوله گاز، باید نکات بسیاری را مورد توجه قرار داد و اطلاعات کاملی درباره انواع لوله‌های گاز داشت.

کیفیت لوله گازی معیاری است که تضمین‌کننده ایمنی انتقال گاز می‌باشد. برند تولیدکننده لوله، معیاری برای تشخیص میزان کیفیت لوله تولیدی آن است. بنابراین شناخت معروف‌ ترین تولیدکننده های لوله در ایران و نوع محصولاتی که تولید می‌کنند و استانداردهای تولید آن‌ها می‌تواند اطمینان شما از انتخاب محصول موردنظرتان را افزایش دهد.

انواع لوله مورد استفاده در خطوط انتقال گاز

دسته‌بندی‌های مختلفی را می‌توان بر اساس جنس، روش تولید، نوع کاربرد و … برای این لوله در نظر گرفت. در ادامه سعی داریم تا به مهم‌ترین دسته‌بندی های لوله گاز بپردازیم.

  انواع لوله گاز بر اساس جنس

لوله گاز بر اساس جنس در دو نوع کلی فلزی و غیر فلزی قرار می‌گیرد. نوع غیر فلزی اغلب پلیمری و  از جنس پلی اتیلن می‌باشد. اما نوع فلزی آن در دو گروه آهنی و غیرآهنی قرار می‌گیرد.

لوله‌های غیرآهنی اغلب از جنس آلیاژ های مس می‌باشد. لوله مسی دارای محدودیت‌هایی در مقابل گازهای مختلف است و ممکن است در مجاورت گازهای مختلف وارد واکنش شده و خورده شود. همین امر موجب شده تا کاربرد کمتری نسبت به سایر لوله‌های فلزی داشته باشد.

لوله‌ گاز آهنی در دو دسته کلی لوله فولادی و استیل قرار می‌گیرد. از آلیاژهای مختلفی می‌توان برای تولید لوله استفاده کرد که بسته به نوع  و فشار گازی که در لوله جریان دارد و همچنین خواصی که در شرایط کاری مورد نظر از آن انتظار می‌رود، انتخاب صورت می‌گیرد.

در حالت کلی لوله‌ گازی اغلب از جنس فولاد یا پلی اتیلن می‌باشد. قیمت لوله پلی اتیلن نسبت به لوله‌های فولادی کمتر است اما در مقابل، استحکام کمتری نیز دارد. برای اطلاع از تفاوت لوله فولادی و لوله پلیمری کلیک کنید.

انواع لوله گاز بر اساس روش تولید

از دسته‌بندی‌های مهم لوله گاز می‌توان به دسته‌بندی بر اساس روش تولید آن اشاره کرد. روش تولید یک لوله مشخص می‌کند که در موارد مختلف چه خواصی را می‌توان از آن انتظار داشت و این که در چه شرایطی می‌توان با اطمینان خاطر از آن استفاده کرد. انواع لوله‌ گاز بر اساس روش تولید در دو دسته درزدار و بدون درز قرار می‌گیرد.

• لوله گاز درزدار

لوله گاز درزدار یا درزجوش (welded) از طریق خم کردن ورق یا تسمه فولادی و سپس جوشکاری دو سر آزاد آن‌ها، تولید می‌شود. روش‌های جوشکاری مورد استفاده در تولید لوله درزدار، می‌تواند جوشکاری زیرپودری، القایی و مقاومتی باشد.

لوله گاز درزدار در دو دسته کلی لوله اسپیرال و درز مستقیم قرار می‌گیرد. تفاوت این دو نوع لوله در نحوه جوشکاری و خط جوشی که بر روی آن‌ها ایجاد می‌شود، می‌باشد. لوله درز مستقیم دارای خط جوش مستقیم و لوله اسپیرال دارای خط جوش مارپیچ یا حلزونی است.

تولید لوله درزمستقیم درمقایسه با لوله اسپیرال، نیاز به تجهیزات پیچیده‌تری دارد و هزینه بیشتری نیز صرف تولید آن می‌گردد. با مشاهده ویدئوی فرایند تولید لوله اسپیرال در مقاله لوله اسپیرال چیست، می‌توانید جزئیات بیشتری را در خط تولید این نوع لوله ببینید.

• لوله گاز بدون درز

لوله گاز بدون درز یا لوله گاز مانیسمان، لوله‌ای است که از شمش‌های با سطح مقطع دایره‌ای شکل، بیلت و بلوم و با روش نورد تولید می‌شود. همانطور که از نام آن مشخص است، هیچ گونه درز جوشی در سطح این لوله وجود ندارد. بنابراین از لوله مانیسمان در مواردی که از حساسیت بالاتری برخوردار است، مانند انتقال سیالات تحت فشار بالا، استفاده می‌شود.  لوله بدون درز در انتقال گاز در محیط‌های صنعتی کاربرد بیشتری دارد.

هزینه تولید و قیمت لوله مانیسمان نسبت به لوله درزدار بیشتر است اما به خاطر اینکه ایمنی بیشتری دارد، دلیلی بر این است که در بسیاری موارد هزینه در نظر گرفته نشود.

لوله گاز بدون درز با معیاری به نام رده لوله به فروش می‌رسد که مشخص‌کننده ضخامت لوله می‌باشد. مقاله لوله مانیسمان چیست، می‌تواند به شما کمک کند تا با این شاخص و نحوه محاسبه آن بیشتر آشنا شوید.

استاندارد تولید لوله انتقال گاز

برای تولید لوله گاز در کشورهای مختلف استاندارد خاصی تعریف شده است. هرکدام از این استانداردها نشان‌دهنده ابعاد، ضخامت، وزن، موارد استفاده، خواص مکانیکی و جنس لوله گاز می‌باشد.

در حالت کلی استانداردهای تولید لوله فولادی در ایران شامل  ISIRI، IGS و IPS و در آمریکا شامل API و ASTM است. در کشورهای آلمان، بریتانیا و ژاپن نیز استانداردهایی برای تولید لوله درنظر گرفته شده است که به ترتیب DSI، BIN و JIS نام دارد.

رایج‌ترین استانداردهای تولید لوله گازی در ایران شامل استاندارد IGS (استاندارد گاز ایران)، استاندارد API (انستیتوی نفت امریکا) است.

کارخانه‌های تولیدکننده لوله گاز

با توجه به افزایش جمعیت کشور و به تبع آن افزایش نیاز به لوله گاز در مصارف مسکونی و صنعتی، این مقطع فولادی توسط بسیاری از کارخانه‌های داخل کشور تولید می‌شود.

از معروف‌ترین کارخانه‌های تولید لوله گاز در داخل کشور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شرکت لوله و پروفیل سپنتا
• لوله‌سازی دقیق کاوه ایرانیان
• شرکت نورد و لوله پروفیل سپاهان
• کارخانه پروفیل ساوه
• شرکت لوله‌سازی اهواز

از بین لوله‌های تولیدی توسط برندهای نام برده شده، لوله گاز سپاهان به دلیل اینکه در انواع مختلفی تولید می‌شود و همچنین کیفیت بسیار خوبی را ارائه می‌دهد، در بازار ایران بسیار مورد توجه قرار گرفته است. البته، قیمت لوله مانیسمان کاوه به دلیل پرتقاضا بودن این کالا نیز همه روزه استعلام می‎شود.

نکات مهم در خرید لوله های گازی

خرید لوله گاز ازجمله مواردی است که از حساسیت بالایی برخوردار است. چرا که انتخاب نامناسب می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیر مالی و جانی را به دنبال داشته باشد. درنتیجه در انتخاب لوله گاز باید به نکاتی توجه کرد تا بهترین انتخاب، بسته به نیاز، صورت گیرد. ازجمله این نکات عبارتند از:

• برند تولیدکننده لوله
• نوع گاز
• فشار گاز
• شرایط کاری لوله‌گاز
• قیمت لوله
• وزن لوله
• استاندارد تولید لوله

توجه به همه این موارد در کنار خواصی که مطابق با اصول پایپینگ و توسط مهندسان پروژه تعریف می‌شود، به شما در انتخاب بهترین نوع لوله گاز کمک شایانی می کند.

به عنوان مثال در مواردی که لوله تحت شرایط خورنده قرار می‌گیرد، نیاز است تا از لوله‌ای استفاده شود که در مقابل عوامل خورنده بتواند مقاومت کند که معمولا در این شرایط از لوله استیل استفاده می‌شود. قیمت لوله استیل بالا است اما باید در نظر داشت که طول عمر بالاتری در آن محیط داشته و ایمنی بالاتری نیز دارد.

استعلام قیمت لوله گاز

در انجام هر پروژه‌ای، هزینه تمام شده از مواردی است که بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. عمده هزینه‌های پروژه‌های انتقال گاز نیز مربوط به قیمت لوله گاز می‌شود.

قیمت لوله گازی تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند جنس لوله، روش تولید، عرضه و تقاضا، استاندارد تولید لوله و تغییرات قیمت دلار است. تحت تاثیر این عوامل ممکن است نوسانات زیادی در قیمت لوله گاز اتفاق افتد، که بهتر است از منابع معتبر استعلام قیمت صورت گیرد.

چنانچه قصد خرید این لوله را دارید، پیشنهاد می‌کنیم برای اینکه انتخاب مطمئن‌تری برای پروژه صنعتی یا حتی لوله‌کشی ساختمان خود داشته باشید، از تجربیات و دانش متخصصانی که در این حوزه فعالیت دارند، استفاده کنید. کارشناسان آیرومارت می‌توانند با ارائه مشاوره خرید و اعلام قیمت لوله گاز ۱/۲ اینچ تا قیمت لوله گاز ۳/۴ اینچ، در پروسه خرید همراه شما بوده و به شما در انتخابتان کمک کنند.

 

منبع: forbes