فولاد فنر یا CK75 چیست؟ در چه صنایعی کاربرد دارد؟
فولاد فنر ck75، یکی از آلیاژهای آهنی است که با خاصیت ارتجاعی بالایی که دارد شناخته میشود. این فولاد که مدول الاستیسیته بالایی دارد، مناسب ساخت فنرها شناخته میشود. درصد کربن در فولاد ck75 بالاست و میتوان گفت که این فولاد از استحکام و سختی بالایی نیز برخوردار است.
فولادها را میتوان به دو دسته فولادهای کربنی ساده و فولادهای آلیاژی تقسیم کرد که فولاد فنر در دسته فولادهای آلیاژی قرار میگیرد و یکی از پرکاربردترین انواع نیز بهشمار میرود.
در این مقاله، به فولاد فنر که خاصیت کشسانی بالایی دارد و میتواند پس از برداشتن نیرو به حالت اولیه خود برگردد، بحث خواهیم کرد. این فولاد در ساخت فنر، اره، تیغه و … مورد استفاده قرار میگیرد.
در این مقاله، همراه آیرومارت باشید.
تعریف فولاد فنر ck75
براساس اصول نامگذاری فولادها، فولاد فنر ck75، از فولادهای آلیاژی است که در استاندارد DIN آلمان با نام فولاد ۱.۱۲۴۸ و ۱۰۷۸ نیز شناخته میشود. از جمله ویژگیهای فولاد فنر ck75 میتوان به استحکام بالا، سختیپذیری مناسب، و مقاومت خوب در برابر خوردگی و سایش اشاره کرد. حضور عنصر سیلیکون در این فولاد موجب ایجاد خاصیت الاستیسیته بالا میشود.
فولاد فنر ck75 یا spring steel، فولادی با خاصیت ارتجاعی بالا است که این خاصیت را از ترکیب شیمیایی خود و همچنین سرد شدن در روغن یا آب بدست آورده است. از این فولاد برای ساخت فطعات فنری با دقت بالا استفاده میشود.
در ترکیب شیمیایی فولاد فنر ck75، از عناصر سیلیکون و منگنز به عنوان عناصر آلیاژی اصلی، استفاده میشود که در کنار عنصر کربن منجر به تنش تسلیم بالا میشود. بنابر نمودار تنش کرنش، هر چه تنش تسلیم بالاتر باشد، تغییر شکل الاستیک یک ماده نیز بیشتر میشود.
تغییر شکل الاستیک در حقیقت نوعی تغییر شکل است که در اثر برداشتن بار اعمالی، ماده به حالت اولیه خود برمیگردد. این ویژگی به عنوان قابلیت ارتجاعی نیز شناخته میشود که فولاد مذکور را مناسب ساخت فنرها میکند.
شایان ذکر است که فولادهای ck به عنوان فولادهای فنر شناخته میشوند. از این رو، فولاد ck45، ck70، ck35 نیز از جمله فولادهای فنر به شمار میرود اما ساختارها و خواص متفاوتی نسبت به هم دارند. برای استعلام قیمت ورق ضد سایش ck45 کلیک کنید. در میان انواع فولادهای فنر، آلیاژ ck75 از کاربرد بیشتری برخوردار است.
ترکیب شیمیایی فولاد فنر ck75
همانطور که گفته شد، کربن، منگنز و سیلیکون از عناصر آلیاژی مهم در ساخت فولاد فنر ck75 به شمار میروند. ترکیب شیمیایی فولاد فنر ck75 را یتوانید در جدول زیر مشاهده فرمایید:
ترکیب شیمیایی فولاد ck75 | |||||||
مولیبدن | نیکل | کروم | گوگرد | فسفر | منگنز | سیلیکون | کربن |
۰.۱ | ۰.۴ | ۰.۴ | ۰.۰۲۵ | ۰.۰۲۵ | ۰.۶-۰.۹ | ۰.۱۵-۰.۳۵ | ۰.۷-۰.۸ |
وجود سیلیکون در ترکیب شیمیایی این فولاد موجب خاصیت الاستیسیته و کشسانی میشود. کروم مقاومت به خوردگی را افزایش میدهد و نیکل منجر به ایجاد خاصیت ضد سایش خوب میگردد. درصد کربن بالا موجب میشود که این فولاد در صنایعی که نیاز به خاصیت فنری در کنار سختی بالا است، به کار رود. در ادامه کاربردهای آن را شرح خواهیم داد.
عملیات حرارتی فولاد فنر
همانطور که عنوان شد، وجود کربن در ساختار شیمیایی فولاد فنر ck75 در مقادیر بالا، موجب وجود تنش تسلیم و سختی بالایی میشود. از این رو، ماشینکاری این فولاد دشوار است. بنابراین فولاد فنر ck75 در حالت آنیل شده که نرمترین حالت آن است، به بازار عرضه میشود.
عملیات حرارتی فولاد در دمای ۹۲۶ درجه سانتیگراد و خنکسازی آن در کوره، به معنای آنیل یا نرمسازی این فولاد است.
سختکاری آن نیز به دو روش حرارتدهی و سپس کوئنچ آن و روش کارسرد قابل انجام است. تغییر شکل فولاد فنر در دماهای پایین را کار سرد میگویند. با تغییر ریزساختار فولاد و ریزدانهشدن آن، سختی و استحکام فولاد فنر ck75 افزایش مییابد.
شایان ذکر است که پس از تولید این آلیاژ، برای عملیات تنشزدایی آن را در دمای ۶۰۰ تا ۶۵۰ درجه سانتیگراد و به مدت ۲ ساعت حرارت میدهند سپس دمای آن را در کوره اتمسفری کنترل کرده تا به ۴۵۰ درجه سانتیگراد برسد. در نهایت نیز آن را در هوای آزاد خنک میکنند.
سخت کاری فولاد CK75
فولاد فنر ck75 را میتوان به روشهای مختلفی سخت کاری کرد. معمولا از روش کار سرد، حرارت و کوئنچ این فولاد، سختکاری آن انجام میشود. این فولاد در مقایسه با فولادهای کم کربن، به مقدار نیروی بیشتری برای کار سرد نیاز دارد.
جوشکاری فولاد فنر
همانطور که پیشتر گفته شد، فولاد فنر را به سختی میتوان جوشکاری کرد چرا که مقدار کربن بالایی دارد. اما با اینحال، میتوان با پیشگرم آن در دمای ۲۶۰ تا ۳۱۵ درجه سانتیگراد، از انواع روش های جوشکاری برای اتصال آن استفاده کرد. برای جلوگیری از ترک خوردگی، باید آن را تا دمای ۶۴۹ تا ۷۸۸ درجه سانتیگراد گرم کرد.
معایب فولاد فنر
اگرچه این فولاد استحکام، سختیپذیری و الاستیسیته بالایی دارد اما حضور کربن بالا در آن، موجب میشود که جوشکاری آن به سختی انجام شود و همچنین امکان ترکخوردگی بالا رود.
کاربردهای فولاد CK75
خاصیت ارتحاعی فولاد فنر ck75، کاربرد آن در صنایع مختلف را افزایش میدهد. از جمله این کاربردها میتوانیم به موارد زیر اشاره نماییم:
- میل لنگ
- مهرهها
- میل محور
- چرخهای متحرک
- چرخ دندهها
- قطعات فرمال
- شفتها
- قطعات موتورها – پیچها
- رینگها
- پیسولهها
شایان ذکر است، صنعت خودروسازی، صنعتی است که از این فولاد به صورت گسترده استفاده میکند. اجزای بدنه خودرو از این فولاد ساخته میشوند. در ساختمان سازی برای ساخت درب و در ساخت کندانسور یخچال نیز از نوارهای این فولاد استفاده میشود.
خرید فولاد ck75
مجموعه آیرومارت، انواع فولادهای آلیاژی را به مشتریان و خریداران این محصولات عرضه میکند. یکی از این فولادهای آلیاژی فولاد فنر ck75 است که کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد. میلگرد ck75 از جمله مقاطعی از این جنس فولاد است که توسط آیرومارت ارائه میشود.
شما میتوانید ضمن استعلام قیمت ورق ck45، قیمت ورق آلیاژی و … از طریق وبسایت آیرومارت و یا شمارهگیری ۰۲۱۴۵۳۰۶، اقدام به ثبت سفارش خرید این کالا نمایید.
مجموعه آیرومارت این محصولات را با گواهینامههای معتبر کنترل کیفیت به شما عرضه میکند تا با اطمینان خرید نمایید. برای استعلام قیمت امروز میلگرد و سایر مقاطع فولادی کافیست به صفحه هر یک از این کالاها مراجعه نمایید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر، با کارشناسان آیرومارت در تماس باشید.