امروزه فقط یک نوع فولاد در دسترس ما قرار ندارد و انواع بسیاری از فولادها در بازار عرضه می‌شوند که در صنایع مختلف و برای کاربردهای گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. فولاد گرمکار و سردکار دو نوع فولاد پرکاربرد به شمار می‌روند که هر کدام خواص منحصر به فرد خود را دارند. بنابراین لازم است تفاوت فولاد سردکار و گرمکار را بدانید تا امکان انتخاب فولاد مناسب صنعت خود را داشته باشید.
ما در این مطلب ابتدا به خصوصیات و کاربرد هر کدام می‌پردازیم، سپس تفاوت فولاد گرمکار و سردکار را بررسی می‌کنیم. تا انتها همراه وبلاگ آیرومارت باشید.
تفاوت فولاد گرمکار و سردکار + خصوصیات مکانیکی و کاربردها
فولاد گرمکار چیست؟
به طور کلی، فولاد گرمکار برای کاربردهایی طراحی شده است که به دمای بالاتر از ۳۱۶ درجه سانتیگراد نیاز دارند. این نوع فولاد امکان شکل‌دهی داغ فلزات و انواع قطعات آهنی را در دمای بالا فراهم می‌کند و از آن میتوان در ریخته‌گری، آهنگری، لوله‌سازی و سایر فرآیندها استفاده کرد.
از طرفی، ابزارهای ساخته‌شده از آلیاژهای گرمکار می‌توانند نوسانات حرارتی بسیار بالایی را تحمل کنند و در حین کار در معرض دمای بالا قرار بگیرند. پیشنهاد می‌کنیم مطلب آلیاژ چیست را مطالعه کنید تا بیشتر با این اصطلاح آشنا شوید. اگر کربن به‌کاررفته در فولاد تحت عملیات حرارتی کافی بوده باشد، این نوع فولاد می‌تواند مقاومت بسیار خوبی در برابر دماهای بالا از خود نشان دهد.
فولاد گرمکار حاوی عناصری مانند مولیبدن و کبالت بوده و مقاومت در برابر نرم شدن در دماهای بالا یکی از مهمترین خواص مثبت آن است. همچنین افزودن وانادیوم باعث افزایش مقاومت فولاد در برابر حرارت میشود. با این حال، دلیل اصلی اضافه کردن وانادیم (Vanadium) در فولاد، افزایش مقاومت در برابر سایش است.
پردازش فولاد گرمکار شامل قالب‌گیری و شکل دادن به آن است، در حالی که خواص استثنایی مقاومت حرارتی آن نیز حفظ میشود. روش‌های رایج برای ساخت آن عبارتند از آهنگری، اکستروژن و نورد گرم که برای همگی آنها به حرارت دادن و شکل‌دهی کنترل‌شده نیاز است. دماهای بالای درگیر در این فرآیند، نه تنها چکش‌خواری فولاد را افزایش می‌دهند، بلکه تغییرات متالورژیکی را تسهیل کرده و پالایش دانه را بهبود می‌بخشند.
انواع فولاد گرمکار کدامند؟
فولادهای گرمکار به دو دسته تنگستن‌دار و مولیبدن‌دار تقسیم می‌شوند. تفاوت اصلی این است که فولاد مولیبدن مقاومت بالاتری در برابر شوک حرارتی دارد، بنابراین میتوان آن را با آب، سرد کرد. فولادهای تنگستن‌دار مقاومت بهتری در برابر خستگی حرارتی و نرم شدن از خود نشان می‌دهند، اما کاربردهای آنها خاص و محدود است.
مهمترین ویژگی‌های فولاد گرمکار
این نوع فولاد ویژگی‌های مختلفی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- مقاومت در برابر دمای بالا
- استحکام بالا در دماهای بالا
- مقاومت در برابر سایش
- مقاومت در برابر شوک الکتریکی
- استحکام بالا در برابر ضربه
- مقاومت بالا در برابر تغییر شکل
- ماشینکاری خوب
- مقاومت برگشتی بسیار بالا
- استحکام فشاری و ضربه‌ای عالی
کاربرد فولاد گرمکار چیست؟
این فولاد در صنایعی کاربرد دارد که شکل‌دهی یا قالب‌گیری در دمای بالا جزوی از فرآیند آن محسوب میشود. به عنوان مثال، فولاد گرمکار به عنوان یک ماده جدایی‌ناپذیر در تولید قالب‌های مورد استفاده در صنایع فلزکاری، شیشه‌سازی و تزریق پلاستیک به کار می‌رود.
در ضمن، فولاد گرمکار به طور گسترده‌ای در ساخت قطعات برای بخش‌های خودرو، هوافضا و هسته‌ای استفاده میشود که در آنها مقاومت در برابر خستگی حرارتی و اکسیداسیون از اهمیت بالایی برخوردار است.
فولاد سرد کار چیست؟
از این نوع فولاد برای ساخت ابزارهایی استفاده میشود که دمای عملیات تولید آنها نباید بیشتر از ۲۰۰ درجه سانتیگراد باشد. در واقع فولاد سردکار نمی‌تواند سختی خود را در دمای بالا حفظ کند؛ با این حال، در دماهای پایین مقاومت سایشی خوبی از خود نشان می‌دهد.
برخلاف فولادهای گرمکار، فولادهای سردکار در دسته انواع فولاد کربنی قرار می‌گیرند و یک تفاوت فولاد گرمکار و سردکار همین است؛ در واقع این نوع فولاد سردکار درصد کربنِ بالاتری نسبت به فولاد گرمکار دارد. در فولاد سردکار علاوه بر کروم، تنگستن و منگنز، از کربن نیز استفاده می‌کنند تا مقاومت و حالت‌پذیری بیشتری در برابر حرارت داشته باشد.
فرآوری فولاد سردکار عمدتا شامل روش‌های شکل‌دهی مکانیکی برای دستیابی به ابعاد و کیفیت سطح مورد نظر میشود. فرآیندهایی مانند آهنگری، نورد و کشش، در دمای اتاق یا نزدیک به آن صورت میگیرد تا از اعوجاج حرارتی جلوگیری شود. این روش‌ها از سختی و استحکام ذاتی فولاد سرد کار جهت تولید خواص مطلوب برای اجزای ساخته‌شده استفاده می‌کنند.
انواع فولاد سرد کار کدامند؟
نوعی از فولاد سردکار با کروم بالا وجود دارد که با سختی بالا و تغییرناپذیری، در شرایط سخت کاری و زمانی که به ماشینکاری نیاز است، مورد استفاده قرار میگیرد. فولاد سردکار سخت‌شده در روغن نیز نوعی دیگر است که در دمای ۸۰۰ درجه سخت میشود و سپس تا دمای ۲۰۰ درجه حرارت داده می‌بیند تا به استحکام کافی برسد. در نهایت، فولاد سردکار شده در هوا نیز با ماشینکاری بالا، اعوجاج کم، مقاومت در برابر سایش و سختی بالا، یکی دیگر از انواع این فولاد محسوب میشود.
مهمترین ویژگی‌های فولاد سردکار
از مهمترین ویژگی‌های فولاد سردکار میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سختی بسیار بالا
- مقاومت فشاری و ضربه‌ای بالا
- مقاومت بالا در برابر ضربه
- مقاومت بالا در برابر سایش
- توانایی ماشینکاری کافی
- پایداری ابعادی بالا در کارهای سخت
کاربرد فولاد سردکار چیست؟
این فولاد عمدتا در صنایعی که به فرآیندهای برش و مهرزنی در دمای پایین نیاز دارند استفاده میشود، زیرا همان‌طور که عنوان شد، سختی و مقاومت در برابر سایش آن خوب است. فولاد ضد سایش در بسیاری از صنایع کاربرد دارد، از همین رو می‌توانید قیمت ورق ضد سایش را در وبسایت آیرومارت بررسی کرده و به آسانی اقدام به ثبت سفارش کنید.
این نوع فولاد به عنوان ماده پایه برای انواع ابزار از جمله پانچ، قالب، چاقو و تیغه اره استفاده میشود. سازندگان ابزار دقیق، لوازم جراحی و ابزار الکترونیک نیز برای ارائه عملکرد برش مناسب و دوام عالی، از فولاد سردکار بهره می‌برند.
تفاوت فولاد گرمکار و سردکار چیست؟
ما تا به اینجای متن ویژگی‌های این دو فولاد را بررسی کردیم تا تشخیص تفاوت فولاد گرمکار و سردکار برای شما آسان‌تر باشد. از طرفی، مقایسه فولاد سردکار و گرمکار اهمیت زیادی دارد و باید هر یک از آنها را در کاربردهای مربوطه به کار ببرید. این تفاوت‌ها عبارتند از:
- تفاوت مهم فولادهای سرد و گرم، دمای کاری آن‌هاست. فولاد سردکار در دماهای بالاتر استحکام خود را از دست می‌دهد و دمای کاری آن بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ درجه سانتیگراد است. با این حال، فولاد گرمکار می‌تواند خواص خود را تا دمای ۴۸۰ تا ۷۶۰ درجه سانتیگراد حفظ کند.
- دیگر تفاوت فولاد گرمکار و سردکار، میزان کربن آن‌هاست. مقادیر بیشتری از کربن در فولاد سردکار استفاده شده است تا سختی بیشتری داشته باشد. همچنین در آلیاژهای سردکار از کروم بیشتری استفاده میشود؛ در نتیجه فولاد سردکار و گرمکار، مقاومت متفاوتی در برابر سایش دما دارند. با این حال، فولاد سردکار نمی‌تواند سختی را در دماهای بالا حفظ کند و استحکام خود را از دست می‌دهد.
- قیمت نیز از تفاوت های این دو فولاد محسوب میشود. در واقع، قیمت فولاد سرد کار از فولاد گرم کار کمتر است. البته قیمت بالاتر فولاد گرم کار حتما به کیفیت آن مربوط نمی‌شود و باید بر حسب نیازتان یکی از این فولادها را خریداری کنید.
خرید انواع تجهیزات فولادی و آهن آلات از آیرومارت
اگر به دنبال خرید انواع مقاطع فولادی باکیفیت و از برندهای معتبر هستید، پیشنهاد می‌کنیم از سایت بازرگانی آیرومارت اقدام به ثبت سفارش کرده و به صورت آنلاین یا تلفنی خرید خود را انجام دهید.
شرکت نفت آهن پاسارگاد با برند تجاری آیرومارت، بیش از سه دهه است که در بازار آهن الات فعالیت دارد. این شرکت با برخورداری از زیرساخت‌های لازم از جمله انباری به مساحت ده هزار متر مربع، آماده ارسال سریع انواع مقاطع فولادی به سراسر کشور است.
شما می‌توانید ضمن بررسی روزانه قیمت مقاطع مختلف از جمله قیمت تیرآهن و قیمت ورق st52، نمودار قیمت‌ها را بررسی کرده و از مشاوره کارشناسان مجرب ما نیز بهره ببرید. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس حاصل فرمایید.
کارشناسان مشاور آیرومارت
