ستون عضوی از ساختمان است که نیرو‌های محوری را تحمل می‌کند و در واقع برای تحمل فشار طراحی شده است. بنابراین در ستون از میلگرد استفاده می‌شود تا میزان مقاومت ستون را بالا ببرد. اما اگر تعداد میلگردهای در ستون بیش از حد مورد نیاز باشد، باعث افزایش وزن ساختمان و هزینه ساخت می‌شود.
با توجه به اهمیت این موضوع در ساخت و ساز ساختمان، در این مطلب به این موضوع می‌پردازیم که در هر ستون چند میلگرد دارد و وزن میلگردهای آن چطور محاسبه می‌شوند. در ادامه همراه وبلاگ آیرومارت باشید.
ستون‌ها قسمت‌های عمودی سازه محسوب می‌شوند که وظیفه انتقال بار ساختمان به فونداسیون یا زمین را بر عهده دارند. در واقع ستون‌ها بارهایی را که بر اثر برف، طوفان و زلزله یا دلایل دیگر به ساختمان وارد می‌شوند را تحمل می‌کنند. همانطور که استخوان‌ها وزن بدن را تحمل می‌کنند و به زمین انتقال می‌دهند، ستون نیز همین کار را انجام می‌دهد.
ستون‌ها به قدری در استحکام ساختمان اهمیت دارند که گاهی آسیب رسیدن به یک ستون می‌تواند منجر به تخریب یا فروریختن ساختمان شود. به همین دلیل، در ساختمان‌های جدید که بیشتر به شکل طبقاتی ساخته می‌شوند، طراحی ستون‌ها و اطمینان از استحکام آنها بسیار مهم است.
میلگرد یکی از اجزای اصلی ستون‌ها محسوب می‌شود. به ویژه در ساختمان‌های بتنی، میلگردها از اهمیت بیشتری برخوردارند. محاسبه تعداد میلگرد در ستون برای رعایت استانداردهای ساخت و اطمینان از استحکام سازه اهمیت دارد، اما بر میزان هزینه‌های ساخت نیز تاثیر می‌گذارد.
لازم به ذکر است که هر عضو عمودی در سازه ساختمان، به عنوان ستون در نظر گرفته نمی‌شود. تنها برخی از اعضای عمودی ساختمان را می‌توان ستون در نظر گرفت که طول موثر آنها بیش از ۳ برابر سطح مقطع آنها باشد. همچنین در یک سازه، همه ستون‌ها اهمیت یکسانی ندارند.
برخی از ستون‌ها ممکن است صرفا تزئینی باشند. در حالی که بعضی از ستون‌ها بار محوری ساختمان را به دوش می‌کشند و هر گونه آسیب به آنها از پایداری ساختمان می‌کاهد.
انواع ستون در ساختمان، شکل‌ها و اندازه‌های متفاوتی دارند. بنابراین هر یک دارای سطح مقطع متفاوتی نسبت به ستون دیگر خواهند بود. تعداد میلگردهای استفاده شده در هر ستون با توجه به سطح مقطع آنها متفاوت است.
در ستون‌هایی با سطح مقطع مربع ۴ میلگرد، سطح مقطع شش ضلعی منتظم ۶ میلگرد، سطح مقطع مستطیل، ۶ تا ۸ میلگرد و در سطح مقطع دایره، حداقل ۶ میلگرد به کار می‌رود.
همچنین شایان ذکر است که در ستون‌هایی با سطح مقطع چند ضلعی منتظم، حداقل تعداد میلگرد استفاده شده برابر با تعداد اضلاع سطح مقطع آن ستون است. اگر ستون‌ها بتنی باشند، برای میلگرد اصلی ستون‌ها و خاموت آن در مقاطع عرضی مختلف، اعداد طبق قاعده تعیین می‌شوند که عبارتند از:
در ادامه جزئیات نحوه محاسبه تعداد میلگرد در یک ستون ذکر شده است:
همانطور که گفتیم، ستون‌ها شکل، اندازه و سطح مقطع‌های متفاوتی دارند و تعداد میلگرد در هر ستون، با توجه به سطح مقطع و اندازه ستون تفاوت دارد. اما به طور کلی توصیه می‌شود برای هر سطح مقطع، از تعداد میلگرد زیر به عنوان میلگرد طولی استفاده شود:
در سایر اشکال منتظم، تعداد میلگرد در هر ستون برابر با تعداد اضلاع خواهد بود. جدا از سطح مقطع، نکته مهم دیگری که در محاسبه تعداد میلگردهای یک ستون باید در نظر گرفت، اندازه میلگرد است.
بر اساس استانداردهای ساختمانی، اندازه میلگرد مورد استفاده در ستون‌ها در شرایط عادی باید حداقل ۱ درصدِ سطح مقطع ستون باشد. در ستون‌های قاب خمشی با انعطاف‌پذیری متوسط، حداکثر ۸ درصد میلگرد ستون بتنی است.
دقت کنید که هنگام محاسبه طول میلگرد استفاده شده در یک ستون، علاوه بر طول ستون، باید مقاطع خم ستون را نیز در نظر بگیرید و مقدار کاور را از هر دو طرف کم کنید.
در هنگام محاسبه تعداد میلگرد در ستون، باید به این مورد توجه داشت که علاوه بر میلگردهای طولی که برای ستون به کار می‌روند، از میلگردهای خاموت نیز برای نگهداری میلگردهای اصلی آرماتور استفاده می‌شود.
ما پیش‌تر به این موضوع پرداخته‌ایم که خاموت چیست، ولی میلگردهای خاموت به دور میلگردهای طولی بسته می‌شوند تا از کمانش جلوگیری شود.
برای اندازه‌گیری طول و تعداد میلگردهای خاموت، توجه داشته باشید که خاموت‌ها به دور ستون پیچیده شده‌اند. بنابراین برای اندازه‌گیری طول آنها باید اندازه طول هر چهار طرف ستون را به همراه اندازه بخش خم‌شده در نظر گرفت.
قوانین مهم دیگری که باید هنگام محاسبه تعداد خاموت در ستون در نظر بگیرید، شامل موارد زیر می‌شوند:
طبق قوانین مربوط به آرماتورهای طولی ستون ها، حداقل تعداد میلگرد در میلگرد ستون در شرایط شکل‌پذیری متوسط، ۱ درصد است. به علاوه، ستون‌های قاب خمشی با شکل‌پذیری متوسط، حداکثر درصد میلگرد ستون بتنی، ۸ درصد است.
از آنجایی که در اکثر موارد عملی، تمام میلگردهای طولی ستون در یک مکان وصله می‌شوند، نسبت آرماتوربندی طولی در قسمت بیرونی وصله باید به عنوان نیمی از شرایط مجاز قوانین، یعنی ۴٪ تعریف شود. همچنین با توجه به وجود مشکلات اجرایی مثل سختی جایگذاری میلگرد طولی، وصله کردن میلگردها، بتن ریزی و …، بهتر است که درصد آرماتورهای طولی ستونِ در خارج از وصله را به ۳ درصد محدود کرده و بر آن نظارت داشته باشید.
جهت محاسبه وزن میلگرد در ستون، باید تعداد میلگردهای طولی و خاموت را جداگانه محاسبه کرد. برای سهولت در محاسبه، تعداد میلگردهای ستون‌ها مشابه را با هم حساب کنید. پس از محاسبه تعداد میلگرد در ستون بتنی، می‌توانید از روش‌های زیر برای محاسبه وزن میلگرد استفاده کنید:
در صورتی که میلگرد طولی و خاموت مطابق با استاندارد اشتال ساخته شده باشد، می‌توانید برای یافتن وزن واحد میلگرد به جدول اشتال میلگرد مراجعه نمایید. سپس کافیست وزن واحد را در تعداد و طول میلگرد ضرب کنید تا وزن میلگرد مشخص شود.
گاهی میلگردها با استانداردهای جدول اشتال ساخته نمی‌شوند. در این موارد برای محاسبه وزن میلگرد در ستون، ابتدا باید وزن یک متر میلگرد را محاسبه کنید و سپس مقدار به دست آمده را در تعداد و طول میلگرد مورد نظر ضرب کنید.
W = D²L / 162
دقت کنید که هر چه وزن میلگرد نسبت به مقدار تعیین شده در جدول اشتال کمتر باشد، مقاومت میلگرد هم کمتر است. از آنجایی که استحکام میلگرد در ستون‌سازی بسیار اهمیت دارد، بهتر است میلگرد را از یک منبع مطمئن خریداری کنید. وزن استاندارد میلگردها را می‌توانید در جداول وزنی همچون جدول وزن میلگرد ۱۶ بررسی نمایید.
با توجه به نکات گفته شده، شما باید هنگام خرید مصالح ساختمانی، میلگرد را از یک منبع معتبر خریداری کنید تا استحکام لازم را برای سازه فراهم کند. شرکت آیرومارت به عنوان یکی از بهترین شرکت‌ها در حوزه فولاد محسوب می‌شود و شما می‌توانید قیمت امروز میلگرد و قیمت خاموت را در سایت ما چک کنید و با کیفیت‌ترین محصولات را خریداری کنید.
قیمت انواع میلگرد مثل قیمت میلگرد ساده، قیمت میلگرد آجدار، قیمت میلگرد ۱۶ و …، همگی در سایت به صورت روزانه آپدیت می‌شوند. در ضمن جهت کسب اطلاعات بیشتر، کافیست با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید تا کارشناسان مجرب شما را راهنمایی کنند.
