علت افزایش نرخ آهن آلات چیست؟
نوسانات بازار آهن به دلایل گوناگونی میتواند اتفاق بیافتند. برخی از دلایل افزایش نرخ آهن آلات ، داخلی هستند و برخی با توجه به شرایط جهانی و رویدادهای کلان، رخ دادهاند.
بخشی از این رویدادهای اثرگذار، قابل پیشبینی، تغییر و کنترل هستند و برخی وابسته به شرایط دیگرند. افزایش نرخ آهن آلات، موضوعی است که بسیاری از صنایع را دستخوش تغییرات میکند و میتواند موجب نوسانات دیگری نیز باشد.
در این مطلب به بررسی برخی از مهمترین عواملی پرداختهایم که در افزایش قیمت آهن آلات نقش داشتهاند.
کاهش واردات و افزایش نرخ آهن آلات
یکی از مهمترین دلایل افزایش نرخ آهنآلات، کاهش و توقف واردات است. این موضوع باعث میشود که تولیدکنندگان و فروشندگان آهن با احتیاط بیشتری، برای خارج کردن کالاها اقدام کنند.
از سوی دیگر آنها فکر میکنند که در صورت خالی شدن انبارها، چه زمان میتوانند مجدا آن را پر کنند و یا برای تامین مواد اولیه، چه اتفاقهایی خواهد افتاد. تمام عوامل دست به دست هم میدهند تا یکی از دلایل افزایش نرخ آهنآلات، رخ بدهد و سرعت معاملات شیب نزولی داشته باشد و خرید و فروشها محتاطانهتر انجام گیرد.
نوسانات نرخ ارز
افزایش و کاهش نرخ ارز و حتی قبلتر از آن شایعات مبنی بر تغییر قیمت، بر کسب و کارهای بسیاری اثر گذاشته است و بازار آهن، از آن بینصیب نخواهد بود.
تغییرات ناگهانی ارز، شوکهای متعددی را به بازار وارد کرده و از ایجاد ثبات و آرامش در آن، جلوگیری میکند. از سوی دیگر، قیمت پایه محصولات آهن و فولاد در بورس کالا بر اساس فرمولی تعیین می شود که نرخ ارز نیمایی برای آن در نظر گرفته شدهاست.
با توجه به افزایش نرخ ارز در هفتههای متوالی، شاهد افزایش نرخ آهنآلات بودهایم. اما اگر نرخ ارز مجددا کاهش یابد و به قیمت هفتههای قبل بازگردد، قیمت محصولات فولادی مانند قیمت میلگرد ، قیمت تیرآهن هم تغییر خواهد کرد و ممکن است ارزانتر شود.
تحریمها
پس از خروج آمریکا از برجام، بخشی از صنایع و معادن ایران که به گفته این کشور ممکن است بتواند در برنامه هستهای نقش داشته باشد، تحریم شد. این بازارها شامل آهن، فولاد، آلومینیوم، سرب ومس است.
در نتیجه این اقدام، اسامی بسیاری از شرکتهای آهن و فولاد ایرانی به لیست تحریمها اضافه شده است و به واحدهای همکار در خارج از ایران، فرصت کوتاهی برای قطع همکاری دادند. این موضوع مشکلات بسیاری را برای تامین مواد اولیه رقم زده و بحث صادرات را با موانعی روبرو کرده است.
ضمنا موضوع کاهش صادرات آهن، یکی از عوامل گرانی ارز است و میتواند بر بازارهای دیگر نیز اثر سو بگذارد و ورود ارز به کشور کاهش یابد و تهدیدی برای ذخایر ارزی نیز هست.
علاوه بر این، با شدت گرفتن تحریمها، پروژههایی مانند ساختمانسازی که نیاز به آهنآلات دارند؛ دستخوش تغییرات خواهند شد و مجددا روند افزایش نرخ آهنآلات ادامه پیدا خواهد کرد.
عرضههای غیرمنطقی در بازار بورس
در این ماههای اخیر، افراد بسیاری جذب بازار بورس شدهاند و اقدام به خرید سهام شرکتهای فعال در صنعت آهنآلات کردهاند. از سوی دیگر واحدهای تولیدی، نمیتوانند قیمت خود را ثابت نگه دارند و این امر باعث میشود که نوسانات بازار بورس، علت افزایش نرخ آهنآلات باشد.
نبود قوانین مناسب در بورس کالا، امکان در دست گرفتن جریان بازار را به نوسانگیرها میدهد که به شدت در بازار تلاطمزا است. از سوی دیگر محدودیتهای عرضه ورق در خارج از بورس، تولیدکننده را با مشکل نرخگذاری مواجه میکند و اثر مستقیمی روی افزایش نرخ آهنآلات و قیمت میلگرد در بورس کالا دارد.
از طرف دیگر، با کاهش نقدینگی واحدهای تولیدی، امکان پرداخت نقدی برای خرید مواد اولیه از بورس، برای تولیدکنندگان مشکل بزرگی است. در نهایت هم این امکان برای واحدهای تولیدی کوچک مقیاس، میسر نمیباشد. به همین دلیل، در چنین شرایطی واحدهایی که مثلا لوله تولید میکنند، برای فروش و اعلام قیمت مناسب دچار مشکل و نگرانی میشوند و افزایش نرخ آهنآلات این مساله را تشدید میکند.
هجوم سرمایههای سرگردان
در بخش آهن و فولاد، سرمایههایی سرگردان و گاهی مشکوک وارد شده است که باعث تورم و بالا رفتن قیمت محصولات شدهاند. این اتفاق که از مدتها قبل آغاز شده، هنوز هم به صنعت آهن و فولاد آسیب میزند و در صورتی که برای آن اقدامی انجام نشود، در آینده نیز ممکن است، رویدادهایی مشکلزا را ایجاد کند.
نیاز بازار
بخشی از آهنآلات تولیدی، روانه کارخانههای تولید کننده لوازم خانگی و خودرو میشود. هر چه نیاز این واحدها افزایش پیدا میکند، د نتیجه افزایش نرخ آهنآلات رخ میدهد. در واقع با افزایش تقاضا در بخشی از صنعت، بخشی دیگر شاهد افزایش قیمت است. علاوه بر این، فصل ساخت و سازها، هر ساله، قیمت آهنآلات را دستخوش تغییرات میکند.
انبار کردن آهن
متاسفانه یکی از دلایل گرانی آهن، بخشی از بازار است که اقدام به احتکار و انبارکردن محصولات کردهاست. این افراد به امید سود بیشتر، بخشی از تولیدات را به بازار نمیآورند و این امر باعث میشود که قیمت آهن بالاتر برود.
این افراد در بازار آهن بهعنوان دلال هم شناخته میشوند و رفتارشان نقشی مهم در نوسانات دارد. احتکار آهن، یکی از مهمترین عوامل گرانی در بخشهای مختلف بازار است و توقف آن، میتواند به کنترل بازار کمک کند.
عدم برنامهریزی و رخداد افزایش نرخ آهنآلات
صنعت آهن و فولاد ایران جز ده کشور برتر در زمینه تولید محصولات است. این موضوع میتواند با برنامهریزی و استراتژی نه تنها از بالا رفتن قیمت آهنآلات جلوگیری کند بلکه تک محصولی بودن صادرات ایران را تغییر میدهد.
از سوی دیگر واحدهای تولیدی آهن، از مهمترین و قدیمیترین کارخانههای ایران هستند، بهصورت مستقیم و غیرمستقیم شغلهای بسیاری را ایجاد کردهاند و تصمیمهای خرد و کلان آنها در رفاه، آرامش و حتی سلامت جامعه نقش دارد.
برنامهریزیهای منطقهای، ملی و حتی جهانی، میتواند بازار آهنآلات ایران را از بحران نجات بدهد و آن را با قیمتی مناسب در بازار توزیع کند. به همین دلیل لازم است که اتحادیهها و تشکلهای صنف آهن آلات، از تصمیمها و برنامهها با خبر باشند و از دانش و تجربه آنها استفاده شود. بهعنوان مثال توزیع ۴۰ هزار تن شمش فولاد کارخانه فولاد خوزستان در شهریورماه سال جاری یا زمزمه عرضه حجم بالای مشابهی توسط فولاد کاوه در آینده بر موج نوسانات قیمتی و افزایش آن دامن میزند. با در نظر گرفتن این عوامل، عدم برنامهریزی، همکاری و آگاهی بخشی میتواند تا حدی در افزایش قیمت آهنآلات نقش داشته باشد.
شما درباره افزایش نرخ آهنآلات چه نظری دارید و فکر میکنید چه عواملی در آن نقش داشته و دارد؟ سپاسگزار خواهیم بود نظرات خود را درباره این موضوع با ما در آیرومارت در میان بگذارید.