از فرآیند کشش عرضی و پرسکاری در ورقهای گالوانیزه گرم، ورقه‌های شبکه‌ای تولید میشود که به آن، «رابیتس» می‌گویند. رابیتس در بازار ایران با نام راویز هم شناخته میشود و در انگلیسی Rib lath بیان میشود.
این محصول از پرکاربردترین ورقهای فلزی با ضخامت ۰.۲۵ تا ۰.۵ میلی‌متر است و امروزه در صنایع گوناگون، به‌خصوص صنعت ساختمان‌سازی، کاربرد دارد. رابیتس یا راویز مانند ورق های گالوانیزه، بسیار مقاوم است.
در نتیجه می‌تواند جاذب خوب انرژی و استهلاک‌دهنده آن باشد و در شرایط آب و هوایی گوناگون، دوام خوبی دارد. از سوی دیگر، استفاده از راویز به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند و به زیبایی محصول نهایی خواهد افزود. در این مطلب درباره ویژگی‌های ظاهری، کاربردها، مزایا و معایب آن بیشتر خواهید خواند.
رابیتس
ماده اولیه تولید رابیتس، ورق گالوانیزه است. به همین دلیل قیمت رابیتس به نوعی بر پایه قیمت ورق گالوانیزه تعیین میشود. اگر در کارگاه، دستگاه تولید رابیتس داشته باشید، به راحتی می‌توان توری راویز را آماده کنید.
به طور خلاصه تولید رابیتس را می‌توان به دو مرحله شکاف زنی و کشش عرضی تقسیم‌بندی کرد. ورق گالوانیزه با عرض نزدیک به ۳۰ سانتی‌متر در دستگاه شکاف زن قرار می‌گیرد. در این دستگاه که مشابه یک دستگاه پرس ضربه‌ای است، به کمک یک سنبه روی ورق شکاف‌هایی با محل مشخص ایجاد میشود.
پس از ایجاد این شکاف، روی ورق باید کشش عرضی انجام شود تا چشمه های راویز شکل بگیرد. چشمه های راویز عموما مربعی، دایرهای و لوزی شکل‌اند که در ایران، چشمه متوازیالاضلاع بسیار متداول است.
این مرحله به کمک یک سری غلتک انجام میشود. ورق در راستای عرض خود کشیده شده و علاوه بر افزایش عرض، فضای خالی بین ستون‌ها ایجاد می‌گردد.
با برش رابیتس در طول مشخص، یک برگ محصول با ابعاد استاندارد، تولید و راهی بازار میشود. وزن برگ نهایی، تعیین‌کننده قیمت رابیتس است. هزینه این فرآیند به قیمت ورق گالوانیزه افزوده میشود و قیمت محصول نهایی مشخص میشود.
در ویدئوی زیر ببنید که ورق گالوانیزه چگونه توسط دستگاه رابیتس زن، به توری راویز تبدیل میشود:
مشخصات فنی، عامل اصلی مشخص‌کننده قیمت رابیتس است. عمدتا راویز بر دو اساس وزن و تعداد ستون تقسیم بندی میشود و ابعاد گوناگونی دارد.
هر چه ضخامت رابیتس بیشتر باشد، وزن آن بیشتر میشود و این موضوع بر روی قیمت راویز نیز اثر می‌گذارد. یعنی هر چه وزن و ضخامت محصول بالا می‌رود، قیمت رابیتس هم افزایش پیدا خواهد کرد.
همچنین ستون‌های این محصول از تعدادی ردیف تشکیل‌شده‌اند. معمولا ستون های رابیتس به‌صورت دو ردیفه یا سه ردیفه ساخته می‌شوند. به این ردیف‌ها چشمه گفته میشود و یکی از عوامل تعیین‌کننده وزن و قیمت رابیتس است.
در محور طولی، رابیتس ها، ۹، ۱۱ یا ۱۳ ستون دارند و با توجه به تعداد همین ستون‌ها، در وزن‌های سبک، نیمه سنگین و سنگین دسته‌بندی می‌شوند. لازم به ذکر است که در برخی کشورهای خارجی تعداد ستون های رابیتس را به ۱۷ نیز رسانده‌اند. این‌گونه محصولات به رابیتس فوق‌سنگین معروف‌اند.
هرچه تعداد ستون‌ها بیشتر باشد، راویز با کیفیت‌تر است. اگرچه با افزایش ستون‌ها ملات کمتری به‌کار می‌رود، اما توجه کنید که قیمت رابیتس با تعداد ستون رابطه مستقیم دارد و این نوع راویز از قیمت بالاتری برخوردار است. در سازه های سبک از رابیتس با تعداد ستون کمتر که ارزان قیمت‌تر است، استفاده می‌کنند.
با توجه به قیمت رابیتس و خواصی که در اختیار می‌گذارد، امروزه به عنوان یکی از انواع مصالح مورد نیاز ساختمان، بسیار پرکاربرد است. در ادامه از مواردی گفته‌ایم که از مصرف‌کنندگان اصلی رابیتس هستند.
راویز متشکل از میلگردها، نبشی‌ها، رویه‌ها و… است که با توری‌هایی از جنس ورق های گالوانیزه به‌هم وصل شده‌اند. به دلیل ساختار خاص، رابیتس به سرعت و با مواد با کیفیتی که همگی آن‌ها تولید داخل هستند، قابل اجراست.
علاوه بر این، رابیتس شکل‌پذیر و قابل‌تغییر است. درنتیجه محدودیت‌های کمی در اجرا دارد و کمک می‌کند تا با خلاقیت و تنوع بیشتری، فرآیند ساخت و تولید سقف کاذب طی شود.
در ساختن سقف‌های کاذب بیشتر از رابیتس ۹ و ۱۱ استفاده میشود. چرا که این دو مدل وزن کمتری دارند و به ایمنی و بالا بردن سرعت ساخت کمک می‌کنند.
برای اجرای سقف کاذب به کمک رابیتس، بیشتر از ملات گچ استفاده میشود. اگر چه گچ تا حدودی باعث افزایش وزن سازه میشود و گاهی در برخی از شرایط آب و هوایی خاص، زمان نصب و اجرای رابیتس را طولانی‌تر می‌کند، اما بسیار مقرون به‌صرفه است. به همین دلیل استفاده از رابیتس در سقف کاذب، انتخاب اول سازندگان است و به آن‌ها بسیار کمک می‌کند.
نمای بیرونی ساختمان‌ها در معرض تابش آفتاب، رطوبت و خطرات گوناگون است. به همین علت باید از مصالحی در تولید آن‌ها استفاده شود که برابر خوردگی مقاوم‌اند و می‌توانند وزن سازه را تحمل کنند.
از آنجا که راویز از ورقهای گالوانیزه گرم ساخته شده و این ورق‌ها در برابر خوردگی مقاومت خوبی دارند، یک انتخاب عالی برای ساختن نمای بیرونی ساختمان‌ها هستند.
برای ساختن نمای بیرونی ساختمان، بیشتر از رابیتس با اندازه ۱۳ استفاده میشود. این رابیتس ها سنگین هستند و به دلیل ضخامت زیاد، می‌توانند وزن سنگ و شیشه‌ای که قرار است در نما قرار بگیرند را تحمل کنند. علاوه بر داشتن قدرت کافی، رابیتس مثل یک عایق عمل می‌کند و استحکام ساختمان‌ها را بالاتر می‌برد.
از رابیتس می‌توان برای جلوگیری و یا پوشاندن ترک دیوارها، ساختن دیوارهای کاذب و… نیز استفاده کرد. برای مثال، معمولا دیوارهایی که کنار درب آسانسورها قرار می‌گیرند با رابیتس ساخته شده‌اند و خیلی سریع و آسان به شکل و اندازه مورد نظر درمی‌آیند.
علاوه بر این، از رابیتس برای ساختن پوشش‌هایی که بر فراز کانال‌های فاضلاب، راه‌آب‌ها، کانال کولر و… قرار می‌گیرند نیز استفاده میشود. یکی دیگر از کاربرد های رابیتس، استفاده از آن‌ها برای پوشش ستون‌ها و ایجاد ارتباط مناسب بین ستون و دیوار است که می‌تواند به استحکام و دوام بیشتر سازه، کمک کند.
بتن‌ریزی یکی از مهم‌ترین و دقیق‌ترین مراحل در ساخت سازه‌هاست و نیاز به نشانه‌گذاری‌های دقیق دارد. استفاده از راویز، یکی از راه‌های مناسب برای بتن‌ریزی‌های دقیق در سازه‌های بزرگ است و می‌تواند از اتلاف وقت و انرژی تا حد زیادی جلوگیری کند.
رابیتس کاری سقف آشپزخانه، اپن و یا نمای ساختمان از جمله اقدامات رایج در ساختمان سازی است. به‌طور کلی رابیتس بندی را می‌توان در سه مرحله نصب میلگرد های آویز، نصب توری راویس و درنهایت گچ‌کاری خلاصه نمود.
میلگرد های آویز به عنوان انتقال‌دهنده بار اصلی وارده سقف کاذب به سقف اصلی عمل می‌کند. آن‌ها می‌توانند از پیش در سقف اصلی بکار بروند و یا هنگام رابیتس‌کاری به سقف یا تیرآهن‌ها جوش داده شوند.
فاصله بین میلگردهای آویز هنگام بکارگیری، نکته حائز اهمیتی است که بیشترین مقدار آن ۶۰ سانتی‌متر و در کار سنگین و نیاز به تحمل وزن بالا، ۳۰ سانتی‌متر است.
با تراز نمودن میلگردهای آویز، آن‌ها را در یک ردیف قرار می‌دهند. نبشی‌های حمال در تکمیل این مرحله، به تیرآهن‌ها جوش میخورد. پس از بکارگیری نبشی‌ها، میلگردهای فرعی با فاصله ۱۵ تا ۲۵ سانتی‌متری آن‌ها جوش داده می‌شوند.
بعد از تکمیل مرحله کارگذاشتن میلگردهای آویز، توری رابیتس روی آن‌ها قرار می‌گیرد. برای محکم کردن توری رابیتس می‌توان از جوش‌دادن آن‌ها به میلگرد یا استفاده از سیم‌های گالوانیزه طراحی و تولید شده برای این‌کار، استفاده کرد. توری های رابیتس در محل اتصالشان، درحدود ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر، هم‌پوشانی دارند.
در این مناطق احتمال به هم خوردن تراز بالاست و موجب شکم‌زایی در مراحل بعدی، یعنی سفید و گچ‌کاری‌اند. پس کنترل ترازبودن در این مرحله بادقت انجام می‌گیرد.
فاصله میلگردهای آویز در انخاب وزن و تعداد ستون در رابیتس انتخابی، تاثیرگذارند. در فاصله زیاد آن‌ها لازم است از رابیتس با تعداد ستون و وزن بالا استفاده شود.
از گچ کاری می‌توان به‌عنوان مرحله پایانی رابیتس بندی یاد کرد. توری فلزی در ابتدا با گچ پر شده و در ادامه با تهیه ملاتی از سیمان، خاک سنگ و پودر، مجددا سطح توری فلزی پوشانده میشود. در نهایت پس از پرداخت نهایی سطح و یکنواخت ساختن، رابیتس بندی پایان می‌یابد.
شرایط جوی در انجام بهینه گچ‌کاری بی‌تاثیر نیست. به نحوی که امکان کاهش کیفیت گچ‌کاری و پوک‌شدن موضعی در سطح آن وجود دارد. در درجه حرارت بیش از ۵ درجه سانتی‌گراد، بهترین نتیجه حاصل میشود.
به‌طور کلی رابیتس یکی از سازه‌های فلزی پرکاربرد است که می‌توان از آن در موارد گوناگونی استفاده کرد. در ادامه، از مهم‌ترین مزایای آن، بیشتر بخوانید:
• با رعایت اصول مهندسی و جوش‌های مناسب، از امن‌ترین سازه‌ها به شمار می‌رود.
• سرعت اجرای این سازه در موارد گوناگون، بیشتر از راهکارهای مشابه است.
• راویزکاری آسان است و به دلیل شکل‌پذیری زیاد، می‌توان آن را به طرح‌های گوناگونی تبدیل کرد.
• برای نصب و اجرای آن، به نیروهای متخصص نیاز نیست.
• تهیه رابیتس آسان است و فراوانی مناسبی در بازار دارد.
• با توجه به نیاز مشتری، قابل تغییر است.
• قیمت رابیتس مقرون به‌صرفه است.
توری رابیتس
در کنار مزایای بسیار، رابیتس ضعف‌های خاص را هم دارد. با توجه به نکاتی که در ادامه آورده‌ایم می‌توانید این سازه‌های فلزی را بهتر بررسی کنید:
• در صورت استفاده اشتباه از راویز، ممکن است وزن سازه بالا برود.
• رابیتس خاصیت آکوستیک ندارد و نمی‌تواند به عنوان عایق صدا عمل کند.
• دارای محدودیت‌هایی در فضای گچ‌کاری است.
• عمل شاسی کشی باید در آن به‌درستی انجام شود تا سازه دچار خوردگی نگردد.
• در صورت نداشتن تجربه کافی در نصب، ممکن است پوشش نهایی که گچ یا سیمان است، دچار ترک خوردگی شود.
معاملات راویز عموما بر واحد تعداد برگ و بر حسب وزن آن صورت می‌گیرد. برگ‌های این محصول معمولا در ابعاد ۵۵ *۲۲۰ سانتی‌متر برش‌خورده‌اند. همان‌طور که گفته شد، رابیتس در ستون‌های ۹، ۱۱ و ۱۳ بیشترین کاربرد را دارد.
وزن یک برگ رابیتس بین ۴۰۰ تا ۱۳۵۰ گرم متغیر است و بستگی به تعداد ستون، چشمه و ضخامت ورق گالوانیزه آن دارد. وزن محصول، تعیین کننده قیمت رابیتس است.
امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده و توانسته باشد اطلاعات مناسبی را درباره رابیتس در اختیارتان بگذارد. در صورتی که شما تجربه استفاده از رابیتس را داشته‌اید، سپاسگزار خواهیم بود، نظرات و پیشنهادات خود را با ما در بخش نظرات وبلاگ آیرومارت میان بگذارید. همچنین قیمت میلگرد را می‌توانید در سایت آیرومارت مشاهده کنید و به صورت آنلاین سفارش خود را ثبت نمایید.
