میلگرد آلیاژی و آشنایی با آلیاژهای صنعتی فولاد
فولاد آلیاژهای بسیار گسترده ای دارد. همین گستردگی باعث بروز خواص مختلفی از فولاد میشود و به همین علت است که از آن به عنوان پرکاربردترین فلز صنعتی یاد میشد. فولاد آلیاژی هم مشابه نوع ساده کربنی در مقاطع مختلفی ساخته و مورد استفاده قرار میگیرد. معمولترین مقطع آن میلگرد آلیاژی است. میلگرد آلیاژی با روش های مختلف تولید به محصول نهایی تبدیل میشود. به دلیل اهمیت این کالا در خصوص انواع میلگرد آلیاژی مطالبی گرد آوری شده است. برای آشنایی با مفهوم آلیاژ، به مقاله آیرومارت با عنوان آلیاژ چیست مراجعه نمایید.
میلگرد ساده
میلگرد ساده مقطعی با ترکیب شیمیایی ساده کربنی و هندسه بدون آج میباشد. این میلگرد در استاندارد A1 تولید میشود. این میلگرد در قطرهای مختلف تولید میشود و کاربردهای متنوعی دارد. از کاربرد به عنوان شفت گرفته تا کاربردهای دکوراتیو از میلگرد ساده استفاده میشود. در صنعت ساختمان سازی ایران در برخی مواقع از میلگرد ساده به عنوان میلگرد حرارتی استفاده میشود که این موضوع حین وقوع حوادث میتواند خطر آفرین باشد. لینک زیر به شما قیمت روز این کالا را ارائه میدهد:
میلگرد آلیاژی
آلیاژهای فولاد در مقاطع مختلفی از جمله میلگرد، ورق، تسمه و … تولید میشوند. اما به طور کلی فولادهای آلیاژی به صورت میلگرد تولید میشوند. کارخانههای فولاد آلیاژی ایران واقع در یزد، فولاد آلیاژی اسفراین و فولاد آلیاژی اصفهان تولید کننده تعدادی از این آلیاژها میباشند. در ادامه به مرور پرکاربردتربن این آلیاژها میپردازیم:
میلگرد استیل
این میلگردها از جنس فولاد زنگ نزن و در گریدهای مختلف تولید میشوند. مهمترین ویژگی این آلیاژها مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون میباشد. کاربرد اصلی این میلگردها در ساخت تجهیزات صنایع غذایی، صنایع دارویی، بویلرها، مبدلهای حرارتی و … میباشد. گریدهای پرکاربرد استیل، استیلهای ۳۰۴، ۳۱۶، ۳۱۰، ۳۲۱ میباشند. با کلیک روی لینک زیر قیمت روز میلگرد استیل در آلیاژهای مختلف را مشاهده کنید:
فولادهای ابزار
فولادهای ابزار را میتوان به سه دسته کلی سردکار، گرمکار و تندبر دسته بندی کرد. کاربرد اصلی فولادهای ابزار ساخت ابزارهای برشی، سایشی و تراشکاری میباشد. این فولادها باید مقاومت به سایش بالایی داشته باشند. همچنین سختی قرمز آنها نیز باید بالا باشد. سختی قرمز معرف سختی یک ماده در دمای بالا میباشد. به طور کلی سختی فلزات با افزایش دما کاهش مییابد، اما فولادهای ابزار تا حد بالاتری سختی خود را حفظ میکنند. فولاد ابزار گرمکار بیشتر از سردکار مقاومت حرارتی دارد بنابراین سرعت برش و براده برداری با این فولادها بیشتر میباشد. مقاومترین فولادهای این دسته فولادهای ابزار تندبر میباشد که به دلیل سرعت بالای براده برداری به این نام شناخته میشوند. خواص سایشی این فولاد قابل مقایسه با سرامیکها میباشد.
فولاد ابزار سردکار
از معروفترین فولادهای این دسته میتوان به SPK، SPK NL، SPK R ، Amutit و میل نقرهای اشاره کرد که معمولا به صورت میلگرد در بازار موجود است.
فولاد ابزار گرمکار
پرکاربردترین فولادهای ابزار گرمکار در ایران فولادهای ۱.۲۳۴۴ و ۱.۲۷۱۴ است. سختی قرمز این فولادها بیشتر از فولادهای ابزار سردکار میباشد.
فولاد ابزار تندبر (HSS)
این فولادها بالاترین سطح سختی را دارند و گریدهای پرمصرف آن عبارتنداز: فولاد ۱.۳۲۵۵، ۱.۳۲۴۳
میلگرد آلیاژی در ترکیب شیمیایی فولادهای ابزار قابل تامین است.
فولادهای عملیات حرارتی پذیر
عملیات حرارتی فرآیندی است که قابلیت ایجاد خواص مختلف از یک ماده با ترکیب شیمیایی ثابت را ایجاد میکند. پایه این فرآیند بر نحوه حرارت دهی و خنک کاری قطعه میباشد. عملیات حرارتی آنیل کردن، نرماله کردن، سخت کاری و تمپر کردن از این دسته عملیاتها میباشند.
آنیل
آنیل، حرارت دهی قطعه و خنک کاری بسیار آهسته آن در فضای کوره میباشد. قطعه پس از آنیلکاری در نرمترین حالت خود قرار میگیرد.
نرماله کردن
نرماله کردن به منظور ایجاد ریزساختار یکنواخت با دانههای ریز انجام میشود. این فرآیند با حرارت دهی تا دمای آستنیته شدن و خنک کردن در هوای آزاد انجام میشود.
سختکاری
سخت کاری فولاد نیز با حرارت دهی و ناگهان سرد کردن آن در آب، روغن یا نمک مذاب انجام میشود. سختی ماده در این فرآیند به دلیل ریزدانگی، ایجاد فاز بینیت و فاز مارتنزیت افزایش پیدا میکند.
تمپر کردن
تمپر کردن هم پس از سختکاری و به منظور حذف تنشهای ایجاد شده ناشی از کوئنچ (سردسازی ناگهانی) انجام میشود. این فرآیند با حرارت دهی در دمای کمتر نسبت به آنیل و نرماله کردن و آرام خنک کردن قطعه اتفاق میافتد.
میلگرد CK45، MO40، VCN100، VCN150و VCN200 را میتوان معروفترین این دسته فولادها دانست.
میلگرد آلیاژی در نوع قابل عملیات حرارتی به دلیل خواص گسترده ای که در اختیار میگذارند، کاربردهای فراوانی دارند.
میلگرد آلیاژی هاردکروم
این میلگرد در واقع از جنس CK45 میباشد که به روش کروماته کردن سختکاری شده است. کروماته کردن این میلگرد به روش الکتروشیمیایی انجام میشود. انجام الکترولیز در محلول کرومیک اسید باعث ایجاد یک کروم مقاوم به سایش و اکسید در سطح ماده میشود. از این میلگرد در کاربردهای تحت سایش شدید مثل میله کمپرسورها استفاده میشود. میلگرد آلیاژی هاردکروم از دیگر انواع پرکاربرد این محصولات است.
فولادهای سمانتاسیون
این فولاد در دسته فولادهای کم کربن قرار دارند. مقدار کربن در ترکیب شیمیایی فولادهای سمانتاسیون به طور متوسط حدود ۰/۱۶ درصد میباشد. سمانتاسیون به یک نوع فرآیند سختکاری سطحی گفته میشود. در واقع فولادهای سمانتاسیون به دلیل مقادیر کم کربن قابلیت سخت کاری سطحی دارند. فرآیندهای سختکاری سطحی را میتوان به دو روش شیمیایی و حرارتی دسته بندی کرد.
سمانتاسیون شیمیایی
در این روش قطعه فولادی به یکی از روش های کربوره کردن (کربن دهی)، نیتروژن دهی و کروم دهی سختکاری سطحی میشود. کربوره کردن قدیمیترین روش سختکاری شیمیایی میباشد و بر اصول فرآیند نفوذ این اتفاق میافتد. قطعات تا عمق ۲ میلیمتری قابلیت کربن دهی دارند.
سمانتاسیون حرارتی
این روش بر پایه حرارت دهی و کوئنچ کردن سطح قطعات انجام میشود. حرارت دهی به صورت شعلهای یا القایی اعمال میشود. سطح قطعه پس از حرارت دهی در دما و زمان مشخصی با اسپری آب ناگهان سرد میشود. به این ترتیب فازهای سخت در سطح قطعه تشکیل میشود و باعث افزایش سختی سطح قطعه میشود.
از معروفترین فولادهای سمانتاسیون میتوان به فولادهای ۱.۷۱۳۱ و ۱.۵۹۲۰ اشاره کرد. کاربرد اصلی این قطعات، ساخت قطعاتی مثل چرخ دنده است. ویژگی اصلی این قطعات مقاومت به سایش در سطح و چقرمگی و انعطاف پذیری در مغز قطعه میباشد.
میلگرد سمانتاسیون از انواع پرکاربرد میلگرد آلیاژی به حساب می آید.
فولادهای اتومات
فولادهای اتومات یا فولادهای خوش تراش، قابلیت تراشکاری و ماشین کاری بسیار مناسبی دارند. حضور عناصری مانند گوگرد، فسفر و سرب در مقادیر کنترل شدهای باعث ایجاد خوش تراشی این فولادها میشود. وجود این عناصر در ترکیب شیمیایی یک فولاد باعث ایجاد کمی شکنندگی میشود. به همین علت حین تراشکاری و برادهبرداری قطعات از این جنس، براده به صورت قطعات کوچک و با سرعت بیشتری از سطح قطعه جدا میشود.
از جمله فولادهای اتومات میتوان به فولادهای ۱.۰۷۱۸ و ۱.۰۷۱۵ اشاره کرد. کاربرد اصلی این فولادها ساخت قطعات پیچیده ایست که نیاز به تراشکاری دارند.
میلگرد الیاژی در این نوع به دلیل قابلیت ماشین کاری در دسته محصولات پرکاربرد و اساسی قرار میگیرد.
آلیاژهای قالب پلاستیک
این فولادها برای ساخت قالبهای تزریق پلاستیک استفاده میشود. آلیاژهای ۱.۲۳۱۲ ، ۱.۲۳۱۱ و ۱.۲۳۱۶ از جمله آلیاژهای فولادی میباشند به عنوان قالب پلاستیک مورد استفاده قرار میگیرند. این آلیاژهای باید قابلیت ماشینکاری، سختکاری و مقاومت به اکسیداسیون داشته باشد. در شکل زیر یک نمونه از قالب فولادی تزریق پلاستیک دیده میشود:
فولادهای فنر
این آلیاژ برای ساخت فنر در اشکال مختلفی ساخته میشود. ویژگی اصلی یک ماده که آنرا برای ساخت فنر مناسب میکند، مدول یانگ بالا میباشد. مدول یانگ بالا به معنای قابلیت تغییر شکل الاستیک ماده تا تنشهای بالاتر میباشد. هر چه مدول یانگ یک ماده بالا باشد قابلیت ارتجاعی آن بیشتر میشود. در آلیاژهای فولادی هر چه مقدار کربن فولاد بیشتر باشد، مدول یانگ نیز بیشتر میشود. مهمترین نوع فولاد فنر، فولاد CK75 میباشد. این فولاد مقدار ۰/۷۵ درصد کربن در ساختار خود دارد. فولادهای ۱.۸۱۵۹ و ۱.۷۱۷۶ از دیگر آلیاژهای فولاد فنر میباشند. فولاد فنر یک میلگرد آلیاژی صنعتی حساب میشود.
فولادهای مقاوم به حرارت
این فولادها تشابهات زیادی به سری استیل نسوز دارند. فولادهای مقاوم به حرارت حاوی مقادیری از نیکل و کروم میباشند. این مقادیر کمتر از سری نسوز فولادهای زنگ نزن میباشد. این فولاد مقاوم به اکسیداسیون در دمای بالا میباشد. به همین دلیل از این آلیاژ برای ساخت قطعات با دمای کاری بالا استفاده میشود.
از جمله آلیاژهای مقاوم به حرارت میتوان به آلیاژهای ۱.۷۳۳۵ و ۱.۸۰۷۰ اشاره کرد.
با توجه به حضور نیکل و کروم در ساختار این آلیاژ، قیمت میلگرد مقاوم به حرارت بیشتر از قیمت میلگرد معمولی میباشد. روی لینک کلیک کنید تا قیمت میلگرد آجدار را مشاهده کنید.
فولادهای بلبرینگ
این فولادها همانطور که از اسم آنها بر میآید، مخصوص ساخت بلبرینگهای فولادی میباشد. این فولادها معمولا مقادیر بالایی کروم و کربن دارند. مواد مناسب برای ساخت بلبرینگ باید مقاومت به سایش، استحکام بالا و مقاومت به خستگی مناسبی داشته باشد. آلیاژ ۱۰۰Cr6 یکی از پرکاربردترین فولادهای بلبرینگ میباشد. این کالا از انواع بسیار مهم میلگرد آلیاژی در صنعت به خصوص صنایع خودروسازی است.
تعداد زیادی از این آلیاژها توسط کارخانههای فولاد آلیاژی ایران، فولاد آلیاژی اسفراین و فولاد آلیاژی اصفهان در داخل کشور تولید میشود. شما میتوانید قیمت انواع مقاطع فولادی را در سایت آیرومارت مشاهده فرمایید.