تفاوت خوردگی و زنگ زدگی آهن در چیست؟ فرق اکسیداسیون و خوردگی

خوردگی یکی از فرآیندهایی است که در بخش‌های مختلفی رخ می‌دهد. اما گاهی افراد خوردگی را با زنگ زدگی، اکسیداسیون و سایش اشتباه می‌گیرند. اطلاع از تفاوت‌های این موارد به شما کمک می‌کند تا از خراب شدن تجهیزات خود جلوگیری کنید و عمر مفید آن‌ها را افزایش دهید.

ما در این مطلب قصد داریم تا به تفاوت خوردگی با زنگ زدگی، اکسیداسیون و سایش بپردازیم. در ادامه همراه وبلاگ آیرومارت باشید.

خوردگی چیست؟

خوردگی فرآیند تخریب یک ماده در اثر واکنش‌های شیمیایی، الکتروشیمیایی یا سایر واکنش‌هایی است که روی سطح آن ماده انجام می‌شود. این واکنش می‌تواند در سطوح فلزی و غیرفلزی رخ دهد و خوردگیِ یک ماده بر ساختار سطح آن تاثیر می‌گذارد.

شاید شما اکثرا درباره‌ی خوردگی آلومینیوم شنیده باشید، ولی باید بدانید که خوردگی می‌تواند روی سطوح غیر فلزی مانند میز نیز رخ دهد. هنگامی که برخی از مواد شیمیایی خورنده بر روی این سطوح می‌ریزند، ممکن است باعث خراب شدن آن سطح شوند. این مواد شیمیایی، اسیدهای قوی و بازهای قوی را شامل می‌شوند. به عنوان مثال، اسیدهایی مانند HCl، H2SO4، و بازهایی مانند NaOH، KOH و … . اقدامات زیر می‌توانند خوردگی را کاهش دهند:

•  رنگ آمیزی سطح
•  گالوانیزه کردن
•  استفاده محتاطانه از مواد شیمیایی

زنگ زدگی چیست؟

زنگ زدگی پوشش قرمز یا نارنجی است که در مواجهه با هوا و رطوبت روی سطح آهن ایجاد می‌شود. زنگ زدگی را می‌توان نوعی خوردگی به شمار آورد، این به دلیل واکنش شیمیایی بین سطح فلز، رطوبت و اکسیژن موجود در هوا است. خوردگی و زنگ زدگی اهن و فولاد از سایر مواد بیشتر است. زنگ زدگی در اثر نشت مواد شیمیایی اتفاق نمی‌افتد، اما برخی از مواد شیمیایی می‌توانند با افزایش فعالیت الکتریکی بین آهن و اکسیژن، زنگ زدگی را تسریع کنند.

زنگ زدگی روی آهن یا فولاد به عنوان اکسیداسیون فلزی نیز شناخته می‌شود. زیرا که اتم‌های فلز روی سطح، توسط اکسیژن هوا در حضور آب اکسید می‌شوند. به عنوان مثال، Fe+2 در فولاد می‌تواند در هنگام خوردگی آهن به Fe+3 اکسید شود. میزان زنگ زدگی به عوامل مختلفی از جمله رطوبت هوا، سطح فلز در معرض هوا و … بستگی دارد. روش‌های مختلفی برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن و فلزات وجود دارند، این موارد عبارتند از:

•  گالوانیزه کردن می‌تواند از زنگ زدن آهن جلوگیری کند.
•  بازدارنده‌های خوردگی می‌توانند با قطع واکنش اکسیداسیون روی سطح فلز از تشکیل زنگ جلوگیری کنند.
•  پوشش رنگ باعث می‌شود تا از شروع زنگ زدگی جلوگیری شود.

در فولاد زنگ نزن، یک لایه نازک از یک فلز (به عنوان مثال: نیکل، کروم) بر روی سطح فولاد رسوب می‌کند. بدین ترتیب، استیل زنگ نزن یک استثنا است، زیرا زنگ زدگی را نشان نمی‌دهد. کروم می‌تواند از طریق واکنش با اکسیژن، هوا و آب، یک لایه نازک تشکیل دهد. این لایه نازک از زنگ زدگی فولاد ضد زنگ جلوگیری می‌کند.

تفاوت خوردگی و زنگ زدگی چیست؟

۱. تعریف

خوردگی: خوردگی فرآیند تخریب یک ماده در اثر واکنش‌های شیمیایی، الکتروشیمیایی یا سایر واکنش‌هایی است که روی سطح آن ماده انجام می‌شود. در واقع نقش اکسیژن در خوردگی مانند زنگ زدگی نیست.

زنگ زدگی: زنگ زدگی پوشش قرمز یا نارنجی رنگی است که در مواجهه با هوا و رطوبت روی سطح آهن ایجاد می‌شود.

۲. سطح

خوردگی: خوردگی می‌تواند بر روی سطوح مختلف مانند چوب، فلزات و … رخ دهد.

زنگ زدگی: زنگ زدگی عمدتا روی سطوح آهن و فولاد اتفاق می‌افتد.

۳. علت

خوردگی: خوردگی می‌تواند به دلیل قرار گرفتن در معرض هوا یا پخش شدن مواد شیمیایی روی سطح اتفاق بیفتد.

زنگ زدگی: زنگ زدگی می‌تواند به دلیل قرار گرفتن در معرض هوا و رطوبت اتفاق بیفتد.

تفاوت خوردگی و اکسیداسیون چیست؟

خوردگی و اکسیداسیون با اینکه دو اصطلاح متفاوت محسوب می‌شوند، ولی یک ایده را بیان می‌کنند. واکنش اکسیداسیون یکی از دو واکنش همزمان واکنش‌های ردوکس (واکنش اکسایش کاهش) است. خوردگی زمانی اتفاق می‌افتد که اتم‌های روی سطح فلز در حضور اکسیژن و آب اکسید می‌شوند. خوردگی در آهن یا فولاد را می‌توان به عنوان زنگ زدگی تشخیص داد.

روش‌هایی برای جلوگیری از زنگ زدگی فلزات وجود دارند. تفاوت اصلی بین خوردگی و اکسیداسیون این است که خوردگی عمدتا روی سطوح فلزی اتفاق می‌افتد، در حالی که اکسیداسیون می‌تواند در هر جایی رخ دهد.

اکسیداسیون چیست؟

اکسیداسیون از دست دادن الکترون در طی یک واکنش توسط یک مولکول، اتم یا یون است. از آنجایی که اتم‌ها در حالت خنثی از تعداد مساوی پروتون و الکترون تشکیل شده‌اند، از دست دادن الکترون‌ها به اتم‌ها بار مثبت می‌دهد. درجه اکسیداسیون به عنوان حالت اکسیداسیون داده می‌شود. هنگامی که یک اتم تحت اکسیداسیون قرار می‌گیرد، حالت اکسیداسیون آن اتم به طور مثبت افزایش می‌یابد.

همیشه یک واکنش کاهشی به موازات اکسیداسیون اتفاق می‌افتد. به عبارت دیگر، یک اکسیداسیون و یک واکنش کاهشی به طور همزمان رخ می‌دهد. این دو واکنش را واکنش‌های ردوکس می‌نامند. واکنش اکسیداسیون الکترون‌هایی را آزاد می‌کند که سپس توسط واکنش کاهش مصرف می‌شود.

در گذشته، اکسیداسیون به افزودن اکسیژن مولکولی به یک ترکیب اشاره داشت. اما این تعریف نمی‌تواند واکنش‌های اکسیداسیونی را که در غیاب اکسیژن مولکولی رخ می‌دهند، توضیح دهد. ترکیباتی که می‌توانند ترکیبات دیگری را برای اکسید شدن بسازند، به عنوان عوامل اکسید کننده شناخته می‌شوند. گونه‌هایی که می‌توانند اکسید شوند، عامل کاهنده نام دارند.

تفاوت خوردگی و اکسیداسیون چیست؟

۱. تعریف

خوردگی: خوردگی عبارت است از خراب شدن یک ماده به دلیل واکنش‌های متفاوتی که روی سطح آن هنگام قرار گرفتن مواد در معرض محیط قرار می‌گیرد.

اکسیداسیون: اکسیداسیون از دست دادن الکترون در طی واکنش توسط یک مولکول، اتم یا یون است.

۲. فواید

خوردگی: خوردگی اغلب فرآیند مفیدی نیست.

اکسیداسیون: واکنش اکسیداسیون در روش‌های مختلف آزمایشگاهی بسیار مفید است.

۳. نوع فرآیند

خوردگی: خوردگی یک فرآیند برگشت ناپذیر است.

اکسیداسیون: اکسیداسیون یک واکنش ردوکس (اکسایش کاهش) است.

۴. وجود اکسیژن

خوردگی: خوردگی در حضور اکسیژن اتفاق می‌افتد.

اکسیداسیون: اکسیداسیون می‌تواند در غیاب یا حضور اکسیژن اتفاق بیفتد.

سایش چیست؟

هنگامی که دو عضو مکانیکی به گونه‌ای حرکت می‌کنند که بین آن‌ها سایش ایجاد شود، مقداری شکاف و سوراخ به وجود می‌آید. در واقع دو نقطه اصلی روی سطح با یکدیگر برخورد می‌کنند. البته سایش انواع مختلفی دارد؛ مثلا سایش خراشنده اکثرا وقتی اتفاق می‌افتد که دو جسم غیر همگون با یکدیگر تماس داشته باشند و یک جسم سخت، جسم ضعیف را خراش دهد.

این موضوع می‌تواند برای اجسامی که در یک گروه قرار دارند نیز رخ دهد. مثلا هر دو می‌توانند فولادی باشند، اما یک فولاد سخت و یکی فولاد نرم‌تر است. سایش خراشنده توسط فولاد سخت‌تر اتفاق می‌افتد و فولاد نرم را می‌خراشد.

تفاوت خوردگی و سایش چیست؟

خوردگی در اثر محیط‌های دو فازی ایجاد می‌شود. مثلا یک پمپ آب را در نظر بگیرید. در واقع وقتی جسمی از یک سیال تک فاز جدا می‌شود، داخل لوله خوردگی رخ می‌دهد. اما در سایش همانطور که گفتیم دو عضو مکانیکی با یکدیگر برخورد می‌کنند. این سیال ممکن است آب یا هوا باشد و برخورد این دو فاز باعث خوردگی شود.

خرید انواع قطعات فولادی و آهن آلات از آیرومارت

ما در این مطلب به بررسی خوردگی و تفاوت آن با اکسیداسیون، سایش و زنگ زدگی پرداختیم. با دانستن این تفاوت‌ها می‌توانید منشا مشکل را زودتر پیدا کرده و راه حلی برای آن پیدا کنید. در ضمن اگر قصد خرید و اطلاع از قیمت لوله استیل، انواع میلگرد و ورق را دارید، کافیست وارد سایت آیرومارت شوید و قیمت‌های به روز را چک کنید. جهت دریافت مشاوره‌های رایگان از کارشناسان مجرب، کافیست با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید و سوالات خود را بپرسید.