ضایعات میلگرد چیست و چه کاربردی دارد؟

ضایعات میلگرد یکی از انواع ضایعات آهنی بوده که پس از بازیافت، در کاربردهای مختلفی به کار می رود. از این رو ضایعات آهن آلات بازار خرید و فروش خوبی دارد. در این مقاله، به بررسی انواع ضایعات میلگرد، کاربردهای آن ها، مراحل بازیافت، و همچنین مزایا و چالش های این فرآیند پرداخته می شود.

انواع ضایعات میلگرد

ضایعات میلگرد شامل مواردی است که به دلایل مختلفی مانند زنگ زدگی، خم شدگی یا اضافات برش، به عنوان مصالح اصلی در پروژه ها مورد استفاده قرار نگرفته و به عنوان زباله های صنعتی شناخته می شوند. انواع ضایعات میلگرد بسته به نوع میلگرد متفاوت بوده و شامل سه دسته زیر است:

• ضایعات میلگرد ساده: این نوع میلگرد دارای سطحی یکدست و بدون آج بوده و به عنوان بهترین نوع ضایعات شناخته می شود. فرآیند بازیافت این مقاطع ساده تر بوده و می توان آن ها را به صورت خام یا ترکیب شده با سایر فلزات بازیافتی به عنوان ماده اولیه برای تولید قطعات فلزی جدید مورد استفاده قرار داد.
• ضایعات میلگرد آجدار: میلگردهای آجدار معمولا در سازه های بتنی در سازه هایی همچون ساختمان و پل ها استفاده می شود. این نوع ضایعات برای تولید سایر ابزارهای فلزی مورد استفاده قرار نمی گیرد. در نتیجه، میلگردهای آجدار معمولا ابتدا ذوب شده و سپس از فولاد مذاب آن ها برای تولید محصولات فلزی بازیافتی استفاده می شود.
• ضایعات میلگرد کلاف: میلگردهای کلاف به دلیل انعطاف پذیری بالای خود دارای ویژگی منحصر به فردی هستند که فرآیند بازیافت آن ها را آسان تر می کند. این دسته از ضایعات معمولا ابتدا ذوب شده و سپس به عنوان ماده اولیه برای تولید محصولات فلزی ثانویه به کار می روند.

کاربردهای ضایعات میلگرد

استفاده از ضایعات میلگرد می تواند به صرفه جویی در مصرف آهن آلات در پروژه های مختلف کمک کند. با این حال، این ضایعات بر اساس نوع، کیفیت، میزان خوردگی و زنگ زدگی دسته بندی می شوند، و هر کدام در کاربری مناسبی به کار می روند. برخی از مهم ترین کاربردهای میلگرد ضایعاتی عبارت است از:

• ماده اولیه برای تولید میلگرد جدید در کوره های ذوب (خوراک کوره های ذوب آهن)
• ساخت قطعات فلزی از جمله پیچ، مهره شفت و غیره
• تولید فنس و حفاظ فلزی
• ساخت تکیه گاه و پایه های نگهدارنده
• استفاده به عنوان مواد اولیه در پروژه های قالب سازی
• ساخت آلاچیق و مبلمان فلزی برای فضاهای باز

همچنین در برخی از پروژه های ساختمانی از ضایعات میلگرد برای تقویت بخش های غیر حساس سازه، که بار کمی به آن ها وارد می شود، و یا در سازه های موقت استفاده می گردد. البته در این گونه موارد، میلگرد مربوطه از کیفیت خوبی برخوردار بوده و صرفا به دلیل ایرادهای جزئی در پروژه اصلی به کار نمی روند.

مراحل بازیافت میلگرد ضایعاتی

به طور کلی، فرآیند بازیافت آهن و میلگردهای ضایعاتی شامل چندین مرحله اصلی بوده که شامل موارد زیر است:

• جمع آوری: در ابتدا ضایعات مورد نظر در مراکز مخصوص جمع آوری می شوند.
• تفکیک: میلگرد و سایر ضایعات فلزی با استفاده از روش های مختلف از دیگر زباله های ساختمانی جدا می شوند. در مواردی که بتن به میلگرد چسبیده باشد نیز با استفاده از ضربه زن های مکانیکی آن را جدا می کنند.
• برش: در صورت نیاز، ضایعات به قطعات کوچک تر برش داده می شوند تا فرآیند ذوب و حمل و نقل آن ها آسان تر شود.
• شست وشو: ضایعات مربوطه با تجهیزات مخصوص شستشو می شوند تا آلودگی هایی مانند روغن و زنگ زدگی از سطح آن ها پاک شود.
• ذوب کردن: میلگردها را در کوره های القایی یا قوس الکتریکی در دمایی بین ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ درجه سانتی گراد ذوب می کنند.
• ریخته گری: پس از ذوب، مواد را در قالب های مختلف ریخته گری کرده و به شکل های گوناگون، شکل دهی می کنند.
• آماده سازی برای بازار: در نهایت، ضایعات بازیافتی برای عرضه به بازار و استفاده در کاربردهای مختلف آماده می شوند.

مزایای استفاده از ضایعات میلگرد

استفاده از ضایعات میلگرد مزایای زیادی برای صنعت و محیط زیست به همراه دارد. برخی از این مزایا عبارت است از:

• کاهش نیاز به استخراج سنگ آهن: این امر باعث حفظ معادن و کاهش آسیب های ناشی از فرآیند استخراج آهن می شود. از این رو، هزینه های مربوطه نیز کاهش خواهد یافت.
• صرفه جویی در مصرف انرژی: انرژی مورد نیاز برای تولید آهن آلات از مقاطع ضایعاتی به مراتب کمتر از فرآوری سنگ آهن و تولید فولاد است.
• کاهش حجم زباله های تولیدی: بازیافت میلگرد و آهن آلات به کاهش زباله های ناشی از پروژه های ساخت و ساز کمک کرده و در نتیجه هزینه های دفع زباله کاهش می یابد.
• کاهش هزینه های تولید: صنایعی که از ضایعات به عنوان مواد اولیه استفاده می کنند، هزینه های تولید خود را به طرز قابل توجهی کاهش می دهند، زیرا قیمت میلگردهای ضایعاتی کمتر از میلگردهای جدید است.

صنعت بازیافت آهن آلات همچنین فرصت های شغلی زیادی ایجاد کرده و به یک بازار پر رونق در کنار بازار آهن و فولاد تبدیل شده است.

خرید و فروش ضایعات میلگرد

همانطور که بیان شد، هزینه ضایعات میلگرد به طور قابل توجهی پایین تر از قیمت میلگرد جدید است؛ بنابراین صنایعی که می توانند از مقاطع بازیافتی استفاده کنند، خرید این ضایعات را در اولویت قرار می دهند. برخی از واحدهای مصرف کننده فولاد ضایعاتی، به تجهیزات لازم برای بازیافت مجهز بوده و فرآیند تفکیک، شست و شو، ذوب و ریخته گری را انجام می دهند.

با این حال، اکثر واحدها توانایی بازیافت را نداشته و ضایعات بازیافت شده را به صورت آماده خریداری و مورد استفاده قرار می دهند. بنابراین به دلیل کاهش هزینه های مربوطه، خرید و فروش ضایعات میلگرد بازار پر رونقی بین صنایع مختلف دارد.

چالش های بازیافت میلگرد

هر چند بازیافت ضایعات میلگرد دارای مزایای متعددی است، اما این موضوع دارای محدودیت و چالش های خاص خود نیز می باشد. از جمله مهم ترین چالش های مربوطه در ایران می توان به عدم وجود تجهیزات مدرن و پیشرفته اشاره کرد. این مسئله، به همراه چالش های جمع آوری و آلوده بودن میلگردهای ضایعاتی، فرآیند بازیافت را دشوار می کند. از دیگر محدودیت ها و چالش های این صنعت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زنگ زدگی و آلودگی: زنگ زدگی شدید و چسبیدن بتن به میلگرد، فرآیند تمیزکاری آن را پیچیده می کند.
• جمع آوری و تفکیک زمان بر: فرآیند جمع آوری و تفکیک میلگردها زمان بر و هزینه بر بوده و به تجهیزات خاصی مانند دستگاه های مغناطیسی نیاز دارد. همچنین وزن بالای ضایعات آهن، حمل و نقل آن ها را دشوار می سازد.
• نیاز به تجهیزات پیشرفته: فرآیند بازیافت ضایعات فلزی به ماشین آلات و تجهیزات مدرن نیاز دارد. دستگاه های قدیمی معمولا به نیروی انسانی بیشتری نیاز داشته، آلودگی بیشتری تولید کرده و بازدهی کمتری نیز خواهد داشت. از این رو مصرف انرژی فرایند بازیافت را افزایش می دهد.
• عدم فرهنگ سازی: فرهنگ بازیافت همچنان در حد قابل قبول توسعه نیافته و در برخی از پروژه های ساختمانی به استفاده مجدد از ضایعات میلگرد علاقه مند نیستند.

عوامل موثر بر قیمت ضایعات میلگرد

قیمت ضایعات میلگرد تحت تاثیر چندین عامل مهم قرار دارد که هر یک می تواند تاثیر قابل توجهی بر قیمت نهایی این محصول داشته باشد. این موارد عبارت است از:

• مقدار ضایعات: یکی از فاکتورهای کلیدی در تعیین قیمت، مقدار میلگرد ضایعاتی مورد معامله است. فروشندگان معمولا برای مقادیر عمده، تخفیف های بهتری ارائه می دهند، زیرا خرید به صورت عمده هزینه های حمل و نقل و انبارداری را کاهش می دهد.
• میزان آسیب دیدگی: ضایعات میلگرد که کمتر آسیب دیده یا به خوبی نگهداری شده اند، معمولا قیمت بیشتری نسبت به ضایعات آسیب دیده دارند. این موضوع به این دلیل است که ضایعات با کیفیت بالا می توانند به راحتی در فرآیند بازیافت مورد استفاده قرار گیرند.
• قیمت جهانی میلگرد: نوسانات قیمت در بازارهای جهانی فولاد و آهن نیز تاثیر مستقیمی بر قیمت ضایعات میلگرد دارد. به عبارت دیگر، اگر قیمت جهانی میلگرد افزایش یابد، احتمال افزایش قیمت ضایعات میلگرد نیز وجود خواهد داشت.
• شرایط عرضه و تقاضا: وضعیت عرضه و تقاضا در بازار محلی نیز بر قیمت ضایعات میلگرد تاثیرگذار است. در زمان هایی که تقاضا برای ساخت و ساز افزایش می یابد، قیمت ضایعات میلگرد نیز معمولا بالا می رود. علاوه بر این، وضعیت اقتصادی و سیاست های داخلی می تواند موجب نوسان قیمت ها شود.
• هزینه های حمل و نقل: هزینه های مرتبط با حمل و نقل ضایعات میلگرد نیز از دیگر عوامل تاثیرگذار بر قیمت نهایی است.

با توجه به این عوامل، پیشنهاد می شود قبل از خرید یا فروش ضایعات میلگرد، شرایط بازار فعلی، وضعیت جهانی و محلی، و کیفیت محصول به دقت بررسی شود تا بهترین تصمیم ممکن اتخاذ گردد. برای دریافت اطلاعات بیشتر و قیمت روز انواع مقاطع فولادی می توانید با کارشناسان آیرومارت تماس حاصل فرمایید.

جمع بندی

بازیافت ضایعات میلگرد و استفاده از آن ها موضوعی است که مورد توجه فعالان صنعت فولاد و ساخت و ساز قرار گرفته و با استفاده از بازیافت این نوع ضایعات می توان محصولات جدیدی را با هزینه و آلودگی کمتر محیط زیست تولید کرد. از جمله کاربردهای این ضایعات می توان به تولید مواد اولیه برای ساخت مصالح فولادی از جمله پیچ و مهره، فنس های فلزی، ساخت آلاچیق ها و همچنین تامین خوراک کوره های ذوب آهن اشاره کرد.

قیمت این ضایعات در بازار نیز تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله کیفیت و حجم مورد نیاز مشتری، و شرایط بازار داخلی و خارجی است. در نهایت، می توان بیان کرد که استفاده از ضایعات بازیافتی مزایای متعددی برای صنایع و محیط زیست داشته و به همین دلیل به طور فزاینده ای مورد توجه قرار گرفته است.