ترانسمیتر دما چیست، انواع و نحوه کار

ترانسمیتر دما یکی از ابزارهای دقیق بوده که در سیستم های کنترل صنعتی وظیفه اندازه گیری دما و تبدیل آن به سیگنال الکتریکی قابل پردازش را بر عهده دارد. این ابزار نقش مهمی در اتوماسیون صنعتی، بهینه سازی فرآیندها، افزایش ایمنی و کاهش هزینه های انرژی ایفا می کند. برای آشنایی بیشتر با ترانسمیتر دما با ادامه مطلب از آیرومارت همراه باشید.

ترانسمیتر دما چیست؟

به طور کلی، ترانسمیتر دما تجهیزی بوده که سیگنال الکتریکی ضعیف تولید شده توسط سنسورهای دما مانند ترموکوپل، RTD  یا ترمیستور را تقویت و به یک سیگنال استاندارد تبدیل می کند. این سیگنال معمولا در بازه ۴ الی ۲۰ میلی آمپر استفاده می شود؛ هرچند در برخی موارد نیز از ولتاژ ۰ الی ۱۰ ولت نیز استفاده می گردد.

خروجی ترانسمیتر را می توان به آسانی توسط دستگاه های اندازه گیری و کنترلی مانند  PLC، DCS، کامپیوتر و نمایشگرها تفسیر نمود. سنسور دما نیز از جمله اصلی ترین اجزای ترانسمیتر به شمار رفته و وظیفه اندازه گیری دما را بر عهده دارد.

بیشتر بخوانید: فروش ابزار دقیق به صورت اعتباری

انواع ترانسمیتر دما

بازرگانی آیرومارت انواع ترانسمیتر دما را با کیفیت و قیمت مناسب و به صورت اعتباری در اختیار خریداران قرار می دهد. از جمله مهمترین ترانسمیتر دما می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• ترانسمیتر هد مونت: این نوع ترانسمیتر به صورت یک مغزی کوچک درون هوزینگ نصب می شود و سیگنال دریافتی را به سیگنال جریانی ۴ الی ۲۰ میلی آمپر تبدیل می کند.
• ترانسمیتر ریل مون: این ترانسمیترها به صورت کارت تولید می شوند و مطابق با استاندارد DIN برای نصب در تابلوها طراحی شده اند.
• ترانسمیتر فیلد مونت: این دسته یک مجموعه یکپارچه شامل سنسور، ترانسمیتر و نمایشگر بوده که در خط لوله یا روی مخازن نصب می گردد.
• ترانسمیترهای دو سیم: این نوع ترانسمیتر از یک جفت سیم هم برای تامین تغذیه سنسور و هم ارسال سیگنال خروجی استفاده می کند.
• ترانسمیترهای چهار سیمه: در این ترانسمیترها از یک جفت سیم جداگانه برای تغذیه سنسور و از جفت دیگر برای ارسال سیگنال خروجی استفاده می گردد.

بیشتر بخوانید: ترانسمیتر دما؛ فروش با شرایط LC معتبر

لازم به ذکر است که علاوه بر این تقسیم بندی، می توان ترانسمیترها را بر اساس تامین برق به دو نوع اکتیو و پسیو تقسیم بندی نمود؛

۱- ترانسمیتر اکتیو

در این نوع، از یک منبع تغذیه جداگانه استفاده شده و معمولا دارای دقت بالاتر و قیمت بیشتری می باشند.

۲- ترانسمیتر پسیو

در  این نوع ترانسمیتر دما، نیازی به منبع تغذیه جداگانه وجود نداشته و از خطوط جریان دستگاه های جانبی مانند RTU  یا PLC ولتاژ تغذیه تامین می شود.

ساختار ترانسمیتر دما 

ترانسمیتر دما از اجزای مختلفی تشکیل شده که هر کدام وظیفه خاصی در عملکرد صحیح و دقیق آن ایفا می کند. این اجزا عبارت است از:

حسگر دما

هسته ی اصلی ترانسمیتر دما، حسگر آن بوده که مسئول اندازه گیری دقیق دمای سیال یا محیط است. حسگرهای رایج شامل ترموکوپل، RTD و ترمیستور بوده که هر یک با ویژگی هایی مانند محدوده عملکرد، حساسیت، دقت و هزینه متمایز می شوند.

واحد پردازش الکترونیکی

واحد الکترونیکی دستگاه، اطلاعات دمایی اندازه گیری شده از حسگر را دریافت می کند. این بخش مسئول تقویت سیگنال، حذف نویز، خطی سازی مقادیر و تبدیل داده به فرمت های استاندارد صنعتی است.

سیستم تغذیه انرژی

ترانسمیتر برای کار کردن نیازمند منبع تامین برق است. با توجه به نوع ترانسمیتر، برق تغذیه می تواند به صورت مجزا و یا یکپارچه با سیم های خروجی تامین شود.

رابط کاربری

رابط کاربری امکان ارتباط انسان با ابزار را فراهم می سازد. این بخش می تواند شامل نمایشگر، دکمه های فیزیکی یا سیستم های نرم افزاری برای انجام تنظیمات، مشاهده داده ها و بررسی وضعیت عملکرد باشد.

محفظه محافظتی

تمامی اجزای ترانسمیتر درون یک محفظه مقاوم قرار داشته که از ابزار در برابر شرایط محیطی مانند رطوبت، گرد و غبار، لرزش و مواد خورنده محافظت می کند. جنس این محفظه بسته به نوع کاربرد می تواند از آلیاژهای مقاوم، پلاستیک صنعتی یا فولاد ضدزنگ باشد.

همچنین بخوانید: ترانسمیتر فشار به صورت اعتباری

تفاوت میان ترانسمیتر دما و سنسور دما

در نگاه اول، ترانسمیتر و سنسور دما هر دو وظیفه اندازه گیری دما را دارند، اما از نظر عملکرد، ساختار و کاربرد تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند. سنسور دما ابزاری ساده برای تبدیل دمای محیط به سیگنال الکتریکی است. این سیگنال می تواند با توجه به نوع حسگر، به صورت مقاومت، ولتاژ یا جریان خروجی باشد و معمولا مستقیما به سیستم کنترل متصل می شود.

در مقابل، ترانسمیتر دما سیگنال خام دریافت شده از سنسور را تحلیل، تقویت، فیلتر و به سیگنال صنعتی استاندارد مانند۴ الی ۲۰ میلی آمپر یا ۰ تا ۱۰ ولت تبدیل می کند. این سیگنال خروجی دارای دقت، پایداری و قابلیت انتقال در فواصل طولانی است.

از طرفی، سنسورها معمولا فاقد تنظیمات یا قابلیت های هوشمند بوده، در حالی که ترانسمیترها امکاناتی مانند کالیبراسیون نرم افزاری، اتصال به شبکه های بی سیم، ارسال اطلاعات به سیستم های کنترل مرکزی و حتی تنظیم دقیق دامنه اندازه گیری را فراهم می کنند.

از نظر کاربردی نیز از سنسورها در تجهیزات خانگی و تاسیسات ساده مانند تهویه و دماسنج های محیطی و صرفا جهت خوانش دما استفاده می شود؛ اما ترانسمیترها در صنایع پیشرفته ای همچون پتروشیمی، نیروگاه ها و صنایع دارویی که نیاز به سنجش مستمر دما با دقت بالا و پایداری اطلاعات است، استفاده می شود.

کاربرد ترانسمیتر دما

ترانسمیترهای دما برای کاربردهایی که نیاز به اندازه گیری و کنترل دما از راه دور باشد، به عنوان گزینه ای ایده آل محسوب می شوند. از کاربردهای این ترانسمیترها در صنایع مختلف می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنعت نفت و گاز: اندازه گیری دمای سیالات در خطوط لوله و مبدل های حرارتی
• صنعت برق: اندازه گیری دمای تجهیزات الکتریکی
• صنعت شیمیایی: اندازه گیری دما در فرآیندها و واکنش های شیمیایی
• صنعت غذایی و دارویی: کنترل دما در محصولات غذایی و دارویی
• صنعت ساختمان: اندازه گیری دما در سیستم های تهویه مطبوع و گرمایشی

بیشتر بخوانید: انواع اتصالات استیل اعتباری ویژه صنعت

مزایای استفاده از ترانسمیتر دما

استفاده از ترانسمیتر دما مزایای متعددی دارد که برخی از آن ها عبارت است از؛

• افزایش دقت اندازه گیری: با تقویت سیگنال الکتریکی، ترانسمیترهای دما دقت اندازه گیری را به طرز قابل توجهی افزایش می دهند.
• کاهش نویز: این دستگاه ها نویز موجود در سیگنال را فیلتر کرده و از تداخل آن ها جلوگیری می کنند، که نتیجه آن دریافت سیگنال های صاف و قابل اعتماد است.
• افزایش مسافت انتقال: ترانسمیترها از سیگنال های استاندارد (با جریان پایین) استفاده می کنند که امکان انتقال آن ها به مسافت های طولانی بدون افت کیفیت را فراهم می آورد.
• ساده سازی فرآیند اندازه گیری: با تبدیل سیگنال به مقادیر استاندارد، فرآیند اندازه گیری دما ساده تر و مطمئن تر شده، و خواندن و تفسیر آن ها را آسان تر می شود.

فروش ترانسمیتر دما اعتباری (LC)

اعتبار اسنادی یا LC یک روش پرداخت بوده که در آن متقاضی با گشایش اعتبار در بانک، مبلغ سفارش را پرداخت کرده و مدارک لازم را ارائه می دهد. پس از تحویل ترانسمیر دما، بانک مبلغ را به فروشنده پرداخت می کند. این روش شامل شرایط و ضوابط خاصی بوده که به طرفین اجازه می دهد از خدمات بانکی برای خرید و فروش اعتباری استفاده کنند.

مجموعه آیرومارت نیز با فراهم آوردن شرایط فروش ترانسمیتر دما به صورت اعتباری (LC) امکان بهره مندی از مزایای این نوع معامله را ایجاد کرده است. این مزایا عبارتند از:

• اطمینان از صحت و اعتبارسنجی مدارک
• بازرسی و بررسی ترانسمیتر و مطابقت آن با پیش فاکتور توسط نمایندگان تایید شده بانک مرکزی
• تعهد بانک و کاهش ریسک برای خریدار و فروشنده
• کنترل تاریخ حمل و نظارت بر زمان حمل و تحویل نهایی
• تایید کیفیت و مشخصات و تعداد ترانسمیتر مطابق با درخواست مشتری از سوی بانک عامل