نورد سرد یکی از انواع فرآیندهای شکل‌دهی است که علاوه بر کاهش ضخامت، موجب تغییر ساختار فلزات و تغییر در خواص مکانیکی آن‌ها می‌شود. فولاد نورد سرد به عنوان یک ماده خام، کاربردهای گسترده‌ای در مهندسی پزشکی، هوافضا و خودرو دارد. همچنین به دلیل مزایای خوب آن، عموما از فولاد نورد گرم کمی گران‌تر است. در مقاله نورد چیست، می‌توانید درباره این فرایند شکل‌دهی پرکاربرد فلزات مختلف، ببیشتر بدانید.

برای اطلاعات بیشتر در مورد اینکه فولاد نورد سرد چیست، چگونه تولید می‌شود و برای چه مواردی می‌توان از آن استفاده کرد، در ادامه همراه وبلاگ آیرومارت باشید. در این ویدئو فرایند نورد سرد را مشاهده می کنید

معرفی فرایند نورد سرد

نورد سرد به انگلیسی cold rolling نام دارد و به فرآیند تقویت فولاد با تغییر شکل آن بدون استفاده از حرارت اشاره می‌کند. نورد سرد، بر خلاف نورد گرم، زمانی انجام می‌شود که یک فلز زیرِ دمای تبلور مجدد خود باشد. در جایی که نورد گرم با استفاده از دماهای بالا انجام می‌شود، نورد سرد در دمای اتاق صورت می‌گیرد. همچنین به جای گرما، از تنش مکانیکی برای تغییر شکل فلز استفاده می‌کنند. سپس پروسه سخت شدن می‌تواند استحکام فلز را تا ۲۰ درصد افزایش دهد و سطح فلز را بهبود بخشد.

در طی فرآیند نورد سرد، زمانی که فلز تحت فشار مکانیکی قرار می‌گیرد، باعث تغییر دائمی در ساختار کریستالی فلز می‌شود. این عملیات، استحکام را افزایش می‌دهد و اغلب مقاومت در برابر خوردگی را بالا می‌برد. تمامی این ویژگی‌ها منجر به ایجاد تفاوت ورق سرد و گرم شده‌اند و هر کدام را برای کاربری‌های خاصی آماده می‌کنند.

فرایند نورد سرد

این فرآیند همیشه با نورد گرم شروع می‌شود. نورد گرم به فرآیند نورد فولاد در دمای بالای ۹۰۰ درجه سانتیگراد اشاره دارد که بیشتر از دمای تبلور مجدد آن است. نورد گرم ورق اجازه می‌دهد تا ورق‌ها در اندازه‌های بزرگتر و ضخیم‌تر ساخته شوند که برای ساخت ریل‌های راه‌آهن و تیرهای بزرگ ایده‌آل است.

قبل از شروع فرآیند نورد سرد، فلز اسیدشویی می‌شود. پس از نورد گرم، فولاد تا دمای اتاق خنک می‌شود، سپس از غلتک‌های سرد در دمایی کمتر از دمای تبلور مجدد آن عبور می‌کند. این فرآیند تنش را کاهش می‌دهد و منجر به استحکام تسلیم بالاتر و سختی بیشتر می‌شود. این به دلیل تغییر جهت دانه در ساختار کریستالی است که منجر به سخت شدن ریزساختار می‌شود.

دستگاه نورد سرد

دستگاه نورد سرد به صورت آسیاب است که معمولا ضخامت سنج‌هایی دارد و فولاد را هنگام خروج از غلتک‌ها بررسی می‌کند. آسیاب‌های معکوس به گونه‌ای طراحی شده‌اند که فولاد را می‌توان معکوس کرد و آنها را از طریق غلتک‌هایی که به هم نزدیک‌تر می‌شوند، به ضخامت مورد نظر رساند.

آسیاب‌های چند پایه، سه تا شش جفت غلتک در یک سری دارند که هر یک از پیش تنظیم شده‌اند تا ضخامت را تا رسیدن به ضخامت نهایی کاهش دهند. به طور کلی هر بار رفت و برگشت، منجر به کاهش ضخامت بین ۵۰ تا ۹۰ درصد می‌شود. به دلیل نیروهای فشاری و اصطکاک بالا، دمای هر رفت و برگشت می‌تواند به ۲۵۰ درجه سانتیگراد برسد. بنابراین باید از یک عامل خنک کننده برای سرد کردن و روان نگه داشتن غلتک‌ها و فلزات استفاده شود. معمولا برای این منظور، روغن یا آب به کار می‌رود. به همین دلیل، به ورق‌های تولید شده از فرایند نورد سرد، ورق روغنی گفته می‌شود. درباره مشخصات کامل این نوع ورق و استعلام قیمت روز آن، کافیست به صفحه قیمت ورق روغنی مراجعه کنید.

ضخامت فلز حاصل، معمولا بین ۰.۱۲ تا ۲.۵ میلی‌متر است. به دلیل نازک بودن فولاد نورد سرد، از آن برای کاربردهایی مانند قوطی نوشیدنی یا پانل وسایل نقلیه سبک وزن، هواپیماهای سبک و … استفاده می‌شود. کارخانه‌های نورد سرد مدرن و کارآمد می‌توانند ورق‌ها را با سرعت حداکثر ۴ متر بر ثانیه بغلتانند. همچنین آسیاب‌های پشت سر هم که به طور مداوم کار می‌کنند، می‌توانند سالانه تا ۲.۵ میلیون تن فولاد نورد سرد تولید کنند.

کارخانه های تولیدکننده ورق فولادی در ایران، نیز در سراسر کشور پراکنده شده‌اند و با بهره‌گیری از دانش و تجهیزات مدرن، در جهت رفع نیاز بازار داخل به ورق گرم و سرد، فعالیت دارند.

مزایای نورد سرد

در این بخش مزایایی که نورد سرد نسبت به نورد گرم دارد را شرح می‌دهیم:

• دقت ابعادی بیشتر
• بهبود سختی تا ۲۰ درصد
• افزایش مقاومت و انعطاف‌پذیری
• افزایش استحکام
• بهبود سطح و صافی

کاربردهای نورد سرد

اگرچه قیمت ورق سیاه (ورق تولید شده از فرایند نورد گرم) کمتر از قیمت ورق سرد است، اما مزایای ذکر شده برای فولاد نورد سرد آن را برای بسیاری از کاربردها مفید می‌کنند.
نمونه‌هایی از کاربردهای فولاد نورد سرد عبارتند از:

• مبلمان فلزی
• قطعات سازه‌ای
• لوازم خانگی
• آبگرمکن
• ظروف فلزی
• پره‌های فن
• ماهیتابه

مقاطع فولادی تولیدشده از فرایند نورد سرد

بسیاری از محصولات فولادی و استیل، به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم از عملیات نورد سرد تولید می‌شوند. از مهم‌ترین مقاطع فولادی حاصل از نورد سرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ورق روغنی
• ورق گالوانیزه
• ورق شیروانی
• ورق رنگی
• ورق عرشه فولادی
• انواع لوله و پروفیل

تمامی این محصولات در بازرگانی فولاد آیرومارت به فروش می‌رسند. برای استعلام قیمت روز هرکدام از آن‌ها مانند قیمت ورق گالوانیزه، پروفیل، لوله، ورق شیروانی و … کافیست به صفحه مربوط به آن‌ها مراجعه نمایید.

آیا فلزات غیر از فولاد می توانند نورد سرد شوند؟

اگرچه نورد سرد اغلب بر روی فولاد استفاده می‌شود، اما بسیاری از آلیاژها و فلزات را می‌توان برای تغییر ساختار کریستالی آنها نورد سرد کرد. هنگامی که آنها در دمای کمتر از نقطه تبلور مجدد خود نورد می‌شوند، نقص‌های دائمی به وجود می‌آیند. این عیوب توانایی کریستال‌ها را برای حرکت در ساختار فلز کاهش می‌دهد و باعث بهبود استحکام کششی و سختی فلز می‌شود.

فلزاتی مانند تیتانیوم، آلیاژهای آلومینیوم، آلیاژهای نیکل و فولاد زنگ نزن (استنلس استیل) همگی می‌توانند نورد سرد شوند. اگر چه عملیات نورد سرد، استحکام فلز و پوشش سطح آن را افزایش می‌دهند، اما از انعطاف‌پذیری می‌کاهند.

خرید انواع مقاطع فولادی نورد سرد از آیرومارت

نورد سرد ملیگرد، نورد سرد ورق و … از رایج‌ترین فرآیندهایی محسوب می‌شوند که بر روی قطعات فولادی صورت می‌گیرند. ما در آیرومارت تمامی این محصولات را با قیمت مناسب عرضه می‌کنیم. شما می‌توانید جهت اطلاع از قیمت میلگرد، ورق و سایر مقاطع، وارد سایت ما شوید و قیمت‌ها را به صورت آپدیت شده مشاهده کنید. همچنین جهت کسب اطلاعات بیشتر از کارشناسان باتجربه ما، کافیست با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید.