آشنایی کامل با عرشه فولادی و عوامل موثر بر قیمت آن

عرشه فولادی چیست؟ نقش عرشه فولادی در سازه ها چیست؟ امروزه تمامی سازه های عمرانی به یکی از دو روش اسکلت بتنی و اسکلت فلزی ساخته می‌شوند. مقطع فولادی اصلی که در ساختمان‌های اسکلت بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، میلگرد آجدار است. این نوع میلگرد، به منظور مسلح کردن بتن و افزایش مقاومت کششی و خمشی آن، کاربرد دارد.

از همین رو هزینه یک پروژه با اسکلت بتنی، به قیمت سیمان و قیمت میلگرد آجدار بستگی دارد. در مقابل، در ساختمان‌های اسکلت فلزی، مصالح اصلی مورد استفاده، انواع تیرآهن و ورق فولادی می‌باشد. با بررسی‌های اقتصادی و فنی و با در نظر گرفتن ابعاد پروژه، یکی از این روش ها انتخاب می‌شود. در حال حاضر شرایط بازار به شکلی است که استفاده از اسکلت فلزی، در حال رشد و توسعه می‌باشد .

یکی از مصالح فولادی که در ساخت سازه‌هایی با اسکلت فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، عرشه فولادی است که از فرمینگ ورق گالوانیزه تولید می‌شود. در این مقاله به جزئیاتی درباره عرشه فولادی، استانداردها و روش تولید، مهم‌ترین کاربرد، طرح‌های مختلف و عوامل موثر بر قیمت این محصول فولادی پرداخته شده است.

عرشه فولادی به چه گفته می‌شود؟

عرشه فولادی یا متال دک ( metal deck ) شکل خاصی از انواع ورق گالوانیزه است که با هدف خاصی به این صورت فرم داده می‌شود. این محصول، با آنکه در ایران مقطعی جدید به حساب می‌آید اما تاریخچه طولانی و پرکاربرد در خارج از کشور دارد.

عرشه فولادی تولید شده از ورق گالوانیزه که معمولا ضخامتی بین ۰.۷ تا ۱ میلی متر دارد،  با ایجاد شیار و خم های خاصی تولید می‌شود و به سهولت در ساختمان به جای سقف های قدیمی نصب شده و با توجه به اینکه داخل این شیارها با بتن آماده پر می‌شود، سرعت اجرا و امنیت ساختمان را بسیار افزایش می‌دهد.

در سازه های بتنی، برای اجرای سقف و کف طبقات، از تیرچه بلوک استفاده می‌شود. عرشه فولادی در اسکلت فلزی، در واقع حکم تیرچه بلوک برای یک سازه بتنی را دارد. استفاده از این محصول، سرعت بسیار زیادی به پروژه می‌بخشد. همچنین وضعیت ساختمان از لحاظ استحکام به طرز چشم‌گیری افزایش می یابد.

دانش کافی درباره تفاوت اسکلت فلزی و بتنی، می‌تواند به شما در انتخاب نوع اسکلت سازه مورد نظرتان کمک نماید.

یکی از پروفایل‌های عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی چیست؟

اصلی‌ترین کاربرد عرشه فولادی در ایجاد سقف‌های مختلف ساختمانی است. بنابراین لازم دانستیم تا تعریف مختصری از سقف عرشه فولادی داشته باشیم.

سقف عرشه فولادی از سال ۱۹۳۹ و با تدوین یک استاندارد صنعتی برای طراحی، اجرا و بهره برداری از این سقف توسط انستیتو سقف فولادی (SDI) به طور رسمی وارد صنعت ساختمان شده است.

سیستم ها و روش‌های سنتی اجرای فرآیند ساختمان سازی، از چالش برانگیزترین دغدغه‌های بشر در سال های اخیر بوده است. نیاز بالا و همچنین افزایش طبقات و به تبع آن، نیاز به سقف‌های متعدد همواره از مشکلات معماران بوده است. سرعت اجرا و همچنین وزن سازه، نیاز به تغییرات شگفتی داشت.

سقف‌های عرشه فولادی، گامی در راستای صنعتی سازی ساختمان محسوب می شود. چرا که ضمن معرفی الزامات و روش های اجرایی آن در آئین نامه‌های معتبر بین المللی و تایید آن توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، دارای سرعت اجرایی بالایی است.

استفاده از سقف عرشه فولادی، دست معماران و طراحان را در اجرای طرح های مختلف باز می‌گذارد. از طرفی سرعت اجرا در آن، نسبت به روش سنتی بسیار بالاتر بوده و یکدستی مناسبی را در سقف ایجاد می‌نماید.

استانداردهای عرشه فولادی

از زمانی که این پروفیل در ایران استفاده شد، تلاش بر این بود تا طبق بالاترین استانداردها در بازار عرضه شود. این تلاش برای کاهش هزینه‌های جاری سازه و کنترل خساراتی بود که در تجربیات قبلی به چشم می‌خورد. عرشه فولادی با توجه به این موضوعات، با استانداردهای زیر ارائه می‌شود.

• مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی)
• مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت شهرسازی
• استاندارد AISC (استاندارد سازه‌های فولادی آمریکا)
• استاندارد ASTM (انجمن آزمون استاندارد و مواد در آمریکا)
• استاندارد BSI (موسسه استاندارد بریتانیا)
• استاندارد SDI (استاندارد موسسه مرتبط با تولیدات زیرساخت‌ها و عرشه فولادی)
• استاندارد SCI (موسسه ساخت و تولید فولاد)

نکات مهم درباره سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی، از مقاطع مختلط دال بتن مسلح بر روی ورق های ذوزنقه ای که به تیرها و شاه تیرهای فولادی متصل می شوند، تشکیل شده است. ورق های ذوزنقه‌ای همان عرشه فولادی است که در بالا درباره آن صحبت کردیم. دال بتن قرار گرفته بر روی عرشه، مقاومت سازه را تامین می‌کند. اما باید توجه داشت ضخامت مناسبی برای هر نوع کاربرد و سقف مورد نظر انتخاب شود.

قابل ذکر است که سقف عرشه فولادی یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های ساخت سقف، شناخته شده است. از فاکتورهای صنعتی سازی می‌توان به سرعت بسیار بالای اجرا و حذف متریال اشاره نمود. و از آنجا که روش‌های سنتی وقت گیر و پرهزینه است، از این رو، سقف های عرشه فولادی را می توان جایگزین مناسبی برای سیستم‌های سنتی در نظر گرفت.

مزایای عرشه فولادی

از مزایای عرشه فولادی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• عرشه فولادی، فراوان بوده و دسترسی آسانی در بازار دارد.
• اجرای راحت این سازه، موجب کاربرد گسترده آن شده است.
• وزن کم عرشه، موجب کاهش هزینه نهایی سازه‌ها شده و کارگران کمتری برای جابه‌جایی و بالا بردن ورق‌ها نیاز است.
• با وجود این سازه، نیاز به بلوک‌های بتنی حذف شده و بتن کمتری برای استحکام بخشیدن به سقف‌ها نیاز است.
• ایمنی سازه برای مواجهه با مخاطرات طبیعی همچون طوفان و زلزله افزایش پیدا می‌کند.
• با وجود عرشه فولادی، میلگردهای کششی حذف می‌شوند و یا تعداد آنها به حداقل می‌رسد.
• شکل خاص این ورق‌های فلزی، امکان دپوی آنها را در فضای کوچکتری فراهم کرده است. در نتیجه هزینه انبارداری آنها نیز کاهش پیدا می‌کند.
• استفاده از این پروفیل بسیار مقرون به صرفه است.

عرشه فولادی چگونه تولید می‌شود؟

به فرآیند شکل دهی و تولید عرشه فولادی، رول فرمینگ گفته می‌شود. رول فرمینگ تشکیل شده از دو واژه رول به معنای غلتک و فرمینگ به معنای شکل دهی است. در این فرآیند ورق فولادی به کمک یک سری غلتک به شکل خاصی در می‌آید.

ماده اولیه تولید عرشه فولادی ورق گالوانیزه است. هزینه اجرت فرمینگ ورق گالوانیزه مشخص بوده و عامل تعیین کننده قیمت عرشه فولادی، قیمت ورق گالوانیزه می باشد.

در تولید عرشه فولادی ، ورق گالوانیزه با عرض مشخصی وارد دستگاه فرمینگ می‌شود. به کمک فشار غلتک ها ورق رفته رفته به شکل مورد نظر در می‌آید و از عرض آن کاسته می‌شود. دقت ابعاد عرشه، تاثیر مستقیمی بر خواص آن دارد. به همین علت کیفیت تولید بسیار حائز اهمیت است.

در حالت کلی، استانداردهای مختلفی برای فرمینگ ورق گالوانیزه وجود دارد، اما مهم‌ترین پارامتر ابعادی عرشه فولادی را می‌توان ابعاد گام آن دانست.

در این ویدئو ببینید عرشه فولادی چگونه تولید می‌شود:

گام عرشه فولادی چیست؟

عرشه فولادی در اشکال مختلف شامل قله ها و دره‌هایی است. فاصله عمودی عمق دره تا قله‌ی عرشه فولادی، با نام “گام” شناخته می‌شود. ابعاد گام تعیین کننده مقدار حجم بتنی است که می‌توان روی آن اعمال کرد. به همین دلیل این مشخصه مهمترین مشخصه ابعادی عرشه محسوب می‌شود.

دو نمونه از عرشه فولادی که بیشترین کاربرد را دارند در گام های ۶۵ و ۷۵ میلیمتر تولید می‌شوند. همچنین عرض ورق ورودی برای تولید این محصول، یکی از ابعاد ۱۰۰۰ یا ۱۲۵۰ میلیمتر است.

ضخامت ورق گالوانیزه ورودی یکی دیگر از متغیرها می باشد. معمولا از ورق در ضخامت ۵/۰ تا ۲۵/۱ میلیمتر برای ساخت عرشه استفاده می‌کنند. اما عرض مفید محصول نهایی متغیر است و حین خرید، حتما باید به این نکته توجه کرد.

برای خرید این محصول در گام مورد نظر خود، با کارشناسان آیرومارت تماس حاصل کنید. مشاوران ما در انتخاب طرح عرشه فولادی و ابعاد مناسب به کمک شما خواهند آمد.

انواع فرمینگ ورق گالوانیزه

عرشه فولادی در طرح‌های مختلفی در بازار موجود است که نحوه قرارگیری غلتک‌های نورد در حین شکل‌دهی ورق گالوانیزه، تعیین‌کننده این فرم می‌باشد. در تصویر زیر یک نمونه از معروفترین پروفایل‌های عرشه فولادی را مشاهده می‌کنید:

عرشه فولادی

در ادامه به معرفی دیگر انواع فرمینگ ورق گالوانیزه پرداخته شده است.

فرمینگ سینوسی

برای ساخت فرمینگ سینوسی، از ورق گالوانیزه یا ورق رنگی استفاده می‌شود. کاربرد اصلی این محصول، استفاده در سقف شیروانی ساختمان ها است. به دلیل الگوی منحنی تکراری در عرض این محصول از آن به نام فرمینگ سینوسی یاد می‌گردد. فاصله بین دو قله از پارامترهای مهم ابعادی است. دو نوع پر مصرف این کالا در طول های تناوب ۶۸ و ۷۵ میلیمتر تولید می‌گردند. در شکل زیر این دو طرح را مشاهده نمایید:

فرمینگ سینوسی طرح A در عرشه فولادی

فرمینگ سینوسی طرح B عرشه فولادی

عرض مفید فرمینگ سینوسی، بستگی به عرض ورق ورودی دارد. معمولا مشابه عرشه فولادی، از ورق با عرض ۱۰۰۰ یا ۱۲۵۰ میلیمتر استفاده می‌شود. ضخامت نیز از دیگر پارامترهای مهم است که پیش از خرید باید با مشاوره از کارشناسان ما آن را تعیین کنید. به دلیل اختلاف قیمت ورق رنگی و ورق گالوانیزه محصولات تولید شده در این دو نوع نیز تفاوت قیمتی دارند.

فرمینگ ذوزنقه

طرح ذوزنقه نیز یکی از فرمینگ‌های پرکاربرد و مشابه فرم سینوسی است. با این تفاوت که برجستگی های فرم ذوزنقه، زاویه‌دار بوده و منحنی نیست. دقیقا طرحی که از رو به رو دیده می‌شود، یک سری ذوزنقه هستند. مشابه کالای قبل، این محصول هم در دو جنس ورق گالوانیزه و ورق رنگی تولید می‌گردد. عرض ورق ورودی تعیین کننده عرض مفید آن است. فاصله بین دو قله، ضخامت ورق استفاده شده و طول قله از پارامترهای متغیر فرمینگ ذوزنقه هستند.

در شکل زیر این محصول را به همراه جزئیات ابعادی می‌توانید مشاهده کنید:

فرمینگ ذوزنقه

فرمینگ لمبه

فرمینگ لمبه یا دامپا با توجه به طراحی خاصی که دارد، علاوه بر امکان استفاده در سقف شیروانی، در ساخت سقف کاذب، سقف داخلی و دیوارهای کانکس نیز کاربرد دارد.  مشابه محصولات قبلی این کالا نیز قابلیت ساخت در دو نوع گالوانیزه و رنگی را دارد.

عرض ورق ورودی ۱۰۰۰ یا ۱۲۵۰ میلیمتر است و عرض مفید محصول نهایی به آن بستگی دارد. در شکل زیر، دو نمونه ابعادی معروف از این فرمینگ ورق گالوانیزه را مشاهده می‌کنید:

فرمینگ لمبه عرشه فولادی

فرمینگ شادولان (شادولاین)

این فرمینگ در دو نوع کلاسیک و جدید تولید شده و شباهت‌های زیادی به طرح ذوزنقه دارد. از این فرمینگ ورق گالوانیزه و رنگی، در دیواره سوله ها، سردخانه ها، خانه‌های پیش ساخته و کانکس‌ها به وفور مورد استفاده قرار می‌گیرد. در شکل زیر سطح مقطع و جزئیات ابعادی دو لاین را می‌توانید در دو نوع جدید و سنتی مشاهده کنید.

فرمینگ شادولاین کلاسیک عرشه فولادی

فرمینگ شادولاین جدید

شما نیز اگر فرم‌های دیگری از عرشه فولادی می‌شناسید با ما در میان بگذارید. برای خرید و استعلام قیمت عرشه فولادی با مشاوران ما در بخش بازرگانی آیرومارت تماس بگیرید.

نحوه اجرای عرشه فولادی

اجرای عرشه فولادی به منظور ایجاد سقف، بسیار راحت است. این آسانی، آن را به محصولی مطلوب در فرآیند ساختمان سازی تبدیل کرده است. این محصول به صورت برگ و در ابعاد مشخصی در سایت پروژه تخلیه می‌شود. برگ‌های عرشه فولادی به نوعی فرم داده شده‌اند که با کنار هم قرار گرفتن آن‌ها بخش هشتی این ورق‌ها در هم چفت و بست می‌شود. بنابراین چینش آنها کار آسانی است. این قطعات روی تیرهای اصلی و فرعی اسکلت سوار می‌شوند.

بعد از پوشاندن کل سطح کف، عرشه های فولادی باید به سقف جوش شوند. این اتصال به کمک یک تفنگ جوشکاری مخصوص و قطعه‌ای به نام گل میخ انجام می‌شود.

گل میخ در اصل یک الکترود است که سر آن یک قطعه چند پر سرامیکی وجود دارد. تفنگ جوشکاری با برقراری جریان، باعث تشکیل قوس بین گل میخ و عرشه فولادی می‌شود. دمای بالا قوس باعث ذوب و در نتیجه اتصال عرشه به تیر فولادی که در زیر آن قرار گرفته، می‌گردد.

قطعه چند پر سرامیکی که روی گل میخ قرار گرفته، وظیفه حفاظت از حوضچه مذاب جوش را بر عهده دارد. همچنین از پاشش مذاب به اطراف هم جلوگیری می‌کند. معمولا پس از انجماد حوضچه، این قطعه به کمک چکش شکسته و جدا می‌گردد. در شکل زیر یک نمونه گل میخ را می‌توانید مشاهده کنید:

گل میخ

در آخر روی عرشه فولادی با بتن پر می‌شود و سقف مستحکمی شکل می‌گیرد. با مشاهده ویدئو نحوه اجرای سقف عرشه فولادی با استفاده از جوشکاری گل میخ، با جزئیات این فرایند آشنا خواهید شد.

اصلی‌ترین تولیدکنندگان عرشه فولادی در کشور

تولیدکنندگان عرشه فولادی در ایران از موارد کمتر شناخته شده‌ای است که سوالات بسیاری در مورد آن پرسیده می‌شود.

باید توجه داشته باشید که تولیدکنندگان عرشه فولادی کاملا جدا از مجریان این محصول هستند. تولیدکنندگان معمولا وارد مباحثی برای اجرا در سازه‌های مختلف نمی‌شوند. اما در برخی موارد دیده شده که مجریان، در دسته تولید کنندگان عرشه فولادی قرار می گیرند.

باید گفت تبدیل ورق به عرشه فولادی با وجود دستگاه‌های جدید، چندان مشکل نیست و از این رو شاید موارد زیادی به صورت کارگاه نیز این محصول را تولید کنند. اما کیفیت ساخت و تولید عرشه، نکته بسیار مهمی است که برندهای معتبر، همواره توجه خاصی به آن دارند.

در بیشتر کارخانجات معتبر، عرشه فولادی یک محصول جانبی محسوب می‌شود. ذکر این نکته ضروری‌ است که کیفیت ورق مورد استفاده در فرایند تولید، شرط اول برای ساخت یک عرشه فولادی با کیفیت می‌باشد. برخی از مهم‌ترین تولیدکنندگان عرشه فولادی عبارتند از:

• کارخانه‌ هفت الماس قزوین
• کارخانه تاراز
• فولاد شهرکرد
• فولاد سمنان
• مجتمع فولادی روی اندود
• فولاد کاشان

همگی این تولیدکنندگان، محصولاتی با کیفیت و خوش ساخت را به بازار عرضه می دارند.

عوامل موثر بر قیمت سقف عرشه فولادی

قیمت انواع محصولات در بازار آهن و فولاد ایران، همواره تحت تاثیر عوامل مختلف داخلی و خارجی، دچار تغییراتی می‌شود. در ادامه به بررسی برخی از عوامل موثر بر قیمت سقف عرشه فولادی پرداخته‌ایم.

• نوسانات بازار ارز
  برای تولید عرشه فولادی نیاز به ورق‌های گالوانیزه است. این ورق‌ها گاهی از کشورهای دیگر وارد ایران شده‌اند و به همین دلیل با تغییرات قیمت ارز، این ورق‌ها نیز با قیمت‌های متفاوتی به کشور وارد می‌شوند. از سوی دیگر برای گالوانیزه کردن ورق‌های فلزی نیاز به مواد دیگری است که هزینه تامین آنها نیز تحت تاثیر قیمت دلار و قیمت یورو است. به همین دلیل تغییرات قیمت ارز را می‌توان از علل تغییرات قیمت ورق گالوانیزه و محصولات تولید شده از آن دانست.
• میزان تقاضا
  هر چه تقاضای بازار افزایش پیدا می‌کند، تغییرات قیمت عرشه نیز اتفاق خواهد افتاد. تقاضای بازار می‌تواند باعث تجمع هزینه و نیروی تولید کنندگان شود. علاوه بر این تقاضای بازار بر قیمت دیگر پروفیل‌ها نیز اثر می‌گذارد. برای مثال عرشه فولادی از ورق گالوانیزه تولید می‌شود. حال آنکه ممکن است بخش دیگری از بازار برای تولید کالایی دیگر به ورق‌های گالوانیزه نیاز داشته باشد. این موضوعات در بازار عرضه و تقاضای آهن و فولاد اثر گذار است و می‌تواند باعث نوسانات قیمت شود.
• کارخانه تولید کننده
  عرشه فلزی توسط کارخانه‌های گوناگونی تولید می‌شود که هر کدام بر مبنای نیاز بازار و ویژگی‌هایی که دارند، محصولاتی را روانه بازار می‌کنند. کیفیت، تنوع و شیوه ارائه این محصولات نیز در تغییرات قیمت عرشه فلزی نقش دارد.
• انبارداری و نگهداری
  همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، به دلیل شکل خاص سقف عرشه فولادی، نگهداری آن فضای کمتری را نسبت به پروفیل‌های دیگر اشغال می‌کند. با این حال به دلیل آنکه این ورق‌ها از جنس آهن گالوانیزه هستند باید دور از رطوبت، آبراهه‌ها و شرایط فساد پذیری قرار بگیرند. در نتیجه انبارداری آنها نیاز به شرایط خاص دارد که ایجاد آن در تغییرات قیمت عرشه فولادی اثر خواهد داشت.
• زمان خرید
  با توجه به فصل، ماه و حتی وضعیت آب و هوایی، ممکن است شاهد تغییرات قیمت عرشه فولادی باشیم. قیمت این محصول می‌تواند تحت تاثیر شیوه ارسال، هزینه حمل و نقل و موقعیت‌های دیگری در بازار خرید و فروش قرار بگیرد. در صورتی که برای کسب اطلاعات بیشتر و یا دریافت مشاوره، نیازمند به گفتگو با کارشناسان این حوزه هستید، تیم آیرومارت کنارتان خواهد بود.

سخن آخر

در این مطلب از وبلاگ آیرومارت، همه چیز درباره عرشه فولادی را بررسی کردیم و عواملی که می‌تواند نوسانات قیمت آن‌را تحت تاثیر قرار دهد، برشمردیم. آیا شما تجربه خرید این پروفیل را داشته‌اید و یا نیاز به اطلاعات تکمیلی برای خرید عرشه دارید؟ تیم آیرومارت کنار شماست و بسیار ممنون و سپاسگزار خواهیم بود نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در رابطه با عرشه فولادی در قسمت کامنت‌های این مطلب با ما در میان بگذارید.