دلیل شکستن میلگرد چیست؟ بررسی مهمترین علل شکست میلگرد

زمانیکه صحبت از ساخت و ساز در میان باشد، میلگرد به عنوان یکی از مهم‌ترین مصالح مصرفی در این صنعت شناخته می‌شود. به‌کارگیری میلگردها، استحکام کششی بتن را افزایش می‌دهد.

به این ترتیب قدرت تحمل وزن سازه‌ها و ساختمان به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. گرچه کاربرد میلگرد کاملا به نفع صنعت ساختمانی است، اما در صورت شکست می‌تواند خسارات بسیاری به بار آورد. شکستن میلگرد به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. برای بررسی دقیق‌تر دلایل شکستن میلگرد، مطالعه ادامه این مطلب را از دست ندهید.

اهمیت بررسی دلایل شکستن میلگرد

تهیه مصالح ساختمانی و مواد اولیه، مهم‌ترین و حساس‌ترین مرحله ساخت و ساز به شمار می‌رود. بی‌دقتی در این مرحله می‌تواند جان و مال افراد را به خطر بیندازد. حجم مصرف بالای میلگرد در ساختمان‌سازی، اهمیت توجه به سلامت و کیفیت آن را دوچندان می‌کند. از طرفی استحکام و مقاومت سازه به میلگرد مصرفی وابسته است. در نتیجه شکستن میلگرد می‌تواند عواقب ناگواری را به همراه داشته باشد.

شاید به نظرتان بررسی دلایل شکستن میلگرد بی‌اهمیت باشد، در حالی که اینطور نیست. در واقع وقتی یک میلگرد می‌شکند، به شما هشدار می‌دهد که عیبی وجود دارد. شناخت و بررسی این عیب، می‌تواند مانع از دست رفتن سرمایه شما شود. بنابراین به راحتی از کنار علل شکستن میلگرد، نگذرید.

دلایل شکستن میلگرد چیست؟

میلگرد کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد و تنها در ساخت و ساز به‌کار نمی‌رود. به همین خاطر، دلایل شکستن میلگرد کاملا متنوع است. اغلب اوقات، زمان خمکاری و شکل‌دهی شاهد شکست میلگرد هستیم. اما دلیل اصلی، فرایند خمکاری نیست. در ادامه رایج‌ترین علل را با هم بررسی خواهیم کرد و درباره هریک به صورت مجزا بحث می‌کنیم:

انتخاب میلگرد نامناسب

تولیدکنندگان میلگرد ایران و جهان، برای کاربرد بهتر و بیشتر میلگرد در صنایع مختلف، انواع متنوعی از این مقطع را تولید و عرضه می‌کنند. براساس استاندارد، میلگردها در یکی از نمادهای A1، A2، A3 و A4 ارائه می‌شوند. ترکیب شیمیایی و به عبارت دقیق‌تر مقدار کربن هر کدام از انواع میلگرد کاملا با هم متفاوت است. به ترتیب از میلگرد A1 تا A4 درصد کربن سازنده افزایش می‌‌یابد. همانطور که در مقاله تفاوت میلگرد A2 و A3 بررسی کردیم، اختلاف در عناصر آلیاژی موجب بروز خواص مکانیکی متفاوت می‌شود.

به طور کلی با افزایش مقدار کربن، تردی فولاد بیشتر می‌شود و در نتیجه انعطاف‌پذیری کاهش می‌یابد. بنابراین A1 نرم‌ترین و انعطاف‌پذیرین میلگرد و در مقابل A4 از قابلیت خمکاری و انعطاف‌پذیری کمتری برخوردار است. حال اگر برای ساخت خاموت از میلگرد‌های A4 و یا A3 استفاده کنید، به هنگام خمکاری و شکل‎‌دهی، به راحتی میلگرد می‌شکند. چرا که این دو نوع میلگرد برای تولید خاموت اصلا مناسب نیست و برای این کار A2 انتخاب بهتری است. بنابراین انتخاب مقطع نامناسب، می‌تواند از جمله دلایل شکستن میلگرد باشد.

استفاده از میلگرد بی‌کیفیت

در بازار آهن، سبد متنوعی از انواع میلگرد در استانداردها و آلیاژهای مختلف را می‌توانید تهیه کنید. قیمت روز میلگرد یکی از عواملی اصلی است که سبد خرید مشتریان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در شرایطی که:

•  نرخ ارز
•  قیمت ماده اولیه
•  شرایط بازار

قیمت میلگرد را تغییر می‌دهد، افراد سودجو با روانه کردن میلگرد بی‌کیفیت و ارزان قیمت به دنبال منافع شخصی خود هستند. میلگردهای بی‌کیفیت و ارزان قیمت، به راحتی با کمترین نیرو می‌شکنند. بنابراین با تهیه میلگرد از بنگاه‌های معتبر، از وقوع چنین اتفاقاتی جلوگیری نمایید.

نصب نامناسب میلگردها

اتصال و نصب میلگردها باید با دقت بالایی انجام شود تا احتمال شکستن آن کاهش یابد. معمولا از انواع روش‌های مکانیکی و یا جوش فورجینگ برای اتصال و نصب میلگردها استفاده می‌شود. در صورتی که جوشکاری و نصب توسط افراد بی تجربه اجرا شود، امکان شکست میلگرد بالا خواهد بود. علاوه بر این، نصب نامناسب میلگرد باعث جابجایی آن در بتن می‌شود و فشار زیادی وارد می‌کند. در نتیجه این اتفاق، بتن ترک می‌خورد و سازه سست و شکننده خواهد شد.

خمکاری غیر اصولی و غیر استاندارد

از اصلی‌ترین دلایل شکست میلگرد، خم کردن بیشتر از مقدار توصیه شده است. خم کردن میلگرد برای اهداف مختلف، باید براساس اصول و استاندارد تعریف شده انجام گیرد. در غیر این صورت در زمان خمکاری و یا مصرف، میلگرد می‌شکند. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید، یکنواختی در کشش و خم کردن است. معمولا زمانیکه که به صورت دستی میلگرد را خم می‌‎کنید، کشیدگی به صورت یکنواخت انجام نمی‌شود. همین توزیع غیریکنواخت نیرو می‌تواند علت شکست میلگرد باشد.

چند نکته مهم در خمکاری میلگرد

برای آنکه میلگرد به علت خمکاری نشکند، حتما به موارد زیر توجه نمایید:

۱. به هیچ عنوان یک میلگرد را دوبار خم نکنید. با هر بار خم‌کردن میلگرد، استحکام و مقاومت آن کاهش می‌یابد و احتمال شکست افزایش می‌یابد.

۲. برای خمکاری حتما از جدول لیستوفر میلگرد کمک بگیرید تا براساس استاندارد و در زاویه درست، آرماتور را خم کنید.

۳. مقدار نیروی لازم برای خم کردن با سایز میلگرد باید تناسب داشته باشد. برای خمکاری میلگرد در سایزهای پایین به نیروی کمتری به نسبت سایزهای بیشتر احتیاج است. همچنین دقت داشته باشید که میلگردهای موجود در یک بندیل هم سایز باشند تا نیرویی بیشتر از آنچه لازم است به آرماتور وارد نشود.

زنگ زدگی

میلگرد باید به دور از رطوبت، مواد خورنده و اسیدی نگهداری شود تا خورده نشود و یا زنگ نزند. میلگرد زنگ‌زده بخش زیادی از استحکام خود را از دست می‌دهد و به هیچ عنوان برای ساخت و ساز مناسب نیست. نگهداری از میلگرد در انبار یا کارگاه نیازمند رعایت یک سری اصول و قواعد است تا بتوان از وقوع چنین اتفاقاتی جلوگیری کرد.

نکات مهم در نگهداری میلگرد

۱. میلگردها را در فضایی خشک و امن نگهداری کنید تا خواص آن تغییر نکند و در معرض رطوبت یا اسید نباشد. برای اینکار از پالت‌های چوبی استفاده کنید.

۲. هرگز میلگردهای روکش‌دار و یا گالوانیزه شده را در کنار میلگردهای بدون پوشش قرار ندهید. در صورت عدم رعایت این نکته احتمال دارد پوشش میلگردها آسیب ببنید.

جمع بندی

در فرآیند تهیه مصالح و مواد لازم برای شروع پروژه تنها نباید به دنبال خرید بهترین قیمت و کیفیت میلگرد باشید. انبارداری و نگهداری از آهن‌آلات نیز نکته مهمی است که باید بدان توجه کنید. آیرومارت از استعلام قیمت میلگرد تا خرید و انبارداری آن در کنار شما خواهد بود. در صورتی که فضای مناسبی برای انبارکردن آهن و فولاد ندارید، انبار آیرومارت را فراموش نکنید.