نحوه خواندن کولیس + بررسی انواع مختلف آن

کولیس یک ابزار اندازه‌گیری دستی است که می‌توان از آن برای اندازه‌گیری طول، عمق و قطر اجسام و انواع لوله‌ها استفاده کرد. این ابزار به طور کلی شبیه یک خط کش است، با این تفاوت که دارای شاخک‌هایی در بالا و پایین انتهایی است و در برخی از مدل‌های آن نیز عقربه ساعتی و صفحه دیجیتال وجود دارد.

برای استفاده صحیح باید با انواع کولیس و نحوه خواندن اندازه کولیس آشنا باشید. در ضمن اگر قصد خرید انواع لوله را دارید، می‌توانید قیمت لوله آب و قیمت لوله مانسیمان امروز را در سایت آیرومارت چک کنید.

در این مطلب قصد داریم به بررسی چگونگی خواندن کولیس و انواع آن بپردازیم. در ادامه همراه وبلاگ آیرومارت باشید.

انواع کولیس کدامند؟

پیش از آنکه بخواهیم به شیوه خواندن کولیس اشاره کنیم، ابتدا باید با انواع آن آشنا شوید. به طور کلی کولیس به دو نوع زیر تقسیم می‌شود:

• کولیس داخل سنج: برای اندازه‌گیری قطر داخلی اجسام و برای اندازه‌گیری شیارهای داخلی قطعات و لوله‌ها، از کولیس‌های داخل سنج استفاده می‌شود.
• کولیس خارج سنج: همانطور که از نام آن پیداست، کولیس های خارجی برای اندازه‌گیری ابعاد خارجی اشیا و برای اندازه‌گیری قطر لوله به کار می‌رود. این نوع کولیس ها، شاخک‌های بلند دارند که کار با آنها را بهتر و راحت‌تر می‌کند.

بر این اساس، کولیس ها چه از نوع اندازه‌گیری داخلی و چه خارجی، به انواع زیر تقسیم می‌شوند:

۱. کولیس ورنیه یا ساده

یک کولیس ورنیه دهانه ثابتی دارد و برای اندازه گیری قطر داخلی و خارجی استفاده می‌شود. کولیس ساده دارای دو شاخک بلند در پایین و دو شاخک کوتاه در بالای دسته است که برای اندازه‌گیری‌های مختلف به کار می‌رود.

کار با این ابزار اندازه‌گیری، آسان است و تا ۳۰ سانتی‌متر را با دقت بالا اندازه می‌گیرد. خواندن کولیس با استفاده از فک‌های بالایی برای سنجش ابعاد داخلی، فک‌های پایینی برای اندازه‌گیری ابعاد خارجی و تیغه عمق‌سنجش برای سنجش عمق کاربرد دارد.

با استفاده از پیچ نگهدارنده، می‌توان فک متحرک را ثابت نگه داشت تا اندازه‌کیری با دقت بالایی انجام شود. در تصویر زیر، می‌توانید هر یک از اجزای کولیس ورنیه را مشاهده نمایید.

کولیس ورنیه در مشاغلی مثل آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های تراشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و دقت آن دو صدم میلی‌متر است. این کولیس دقت اندازه‌گیری بالایی دارد و روی قطعات مختلف قابل استفاده است. در مکان‌هایی که انواع برش مانند برش cnc برای لوله‌ها استفاده می‌شوند، این دستگاه استفاده‌های فراوانی دارد.

۲. کولیس عقربه ای یا ساعتی

دلیل نامگذاری کولیس ساعتی به این دلیل است که روی صفحه اصلی آن یک درجه شبیه به ساعت وجود دارد. از طریق باز و بسته شدن شاخک‌های کوچک و بزرگ، اندازه محاسبه شده روی عقربه‌ها نمایش داده می‌شود.

اندازه‌گیری با این نوع کولیس آسان است و با آن می‌توان ۱۵ تا ۳۰ سانتی‌متر را اندازه گرفت. در داخل ساعت یک چرخ دنده کوچک وجود دارد که دقت محاسبه را افزایش می‌دهد و دقت این ابزار دستی از دو صدم میلی‌متر تا هزارم میلی‌متر است. اعداد از طریق این کولیس به آسانی نمایش داده می‌شوند و برای نشان دادن اعداد به باتری نیازی نیست.

۳. کولیس دیجیتال

این مدل یک کولیس مدرن و پیشرفته است که بر روی بدنه خود صفحه نمایش دیجیتال دارد و به کمک این قابلیت می‌توان اندازه‌گیری را با دقت بالایی انجام داد. از طریق کولیس‌های دیجیتال می‌توان مقیاس‌هایی مثل اینچ، متر، پا و … را با دقت بالایی اندازه گرفت.

کولیس دیجیتال دارای شاخک‌های کوتاه و بلندی است که برای اندازه‌گیری قطر داخلی، قطر خارجی و عمق استفاده می‌شود. کولیس دیجیتال علاوه بر دقت بسیار بالا، امکان ذخیره اطلاعات و اتصال به کامپیوتر را دارد.
شما می‌توانید پس از استعلام قیمت لوله داربست و خرید آن، قطر داخلی و خارجی آن را با استفاده از کولیس اندازه‌گیری کنید.

۴. کولیس فنری

کولیس فنری در سه نوع کولیس داخلی با فک‌های رو به بیرون برای اندازه‌گیری ابعاد داخلی، کولیس خارجی با فک‌های رو به بیرون برای اندازه‌گیری ابعاد خارجی و کولیس مقسم برای اندازه‌گیری بین دو نقطه روی سطح صاف تشکیل می‌شود.

هر سه نوع کولیس طراحی یکسانی دارند که از دو پایه یا فک، فنری که آنها را به هم می‌کشد و یک پیچ یا مهره برای تنظیم تشکیل شده‌اند.

از آنجایی که آنها مقیاس اندازه‌گیری متصل ندارند، باید با یک خط کش بررسی شوند. فاصله بین پایه‌ها را می‌توان با چرخاندن پیچ و مهره تنظیم کرد.

روش اندازه گیری کولیس

روش اندازه گیری با کولیس بستگی به نوع کولیس دارد، زیرا انواع کولیس‌ها از نظر دقت و عملکرد با هم تفاوت دارند. به طور کلی، اندازه گیری و طرز خواندن کولیس مهم‌ترین عملکرد در هنگام استفاده از آن محسوب می‌شوند. در کولیس عقربه ای و دیجیتال، خواندن فواصل به دست آمده ساده است و عدد روی صفحه نمایش دیده می‌شود.

روش کار با کولیس ورنیه خیلی سخت نیست و با رعایت برخی نکات می‌توانید کار را به سادگی انجام دهید. ابتدا باید از گیره‌ها به درستی استفاده کنید و مراحل زیر را انجام دهید:

مرحله اول: ابعاد جسم را با استفاده از گیره خارجی اندازه‌گیری کنید. در برخی از کولیس ها، گیره دارای پیچ است که با چرخاندن آن، گیره را در جای خود قفل می‌کند و اندازه‌گیری دقیق‌تری به دست می‌آید.

مرحله دوم: حالا که جسم بین لبه‌های گیره به طور محکم قرار گرفت، خطوط را از اولین عدد بشمارید و اندازه را بر حسب اینچ یا میلی‌متر یادداشت کنید.

مرحله سوم: حالا در قسمت ورنیه، خط اول قرار گرفته روی خطوط اصلی را مشخص و یادداشت کنید. به عنوان مثال، فرض کنید قطر بیرونی یک جسم را اندازه می‌گیرید و عدد روی خط کش اصلی ۱۲ میلی‌متر و عدد روی ورنیه بین ۱۲ تا ۱۳ میلی‌متر است. در اینجا باید روی خط کش اصلی و ورنیه را نگاه کنید تا اعداد منطبق باهم را ببینید و عدد به دست آمده را میزان اندازه اصلی در نظر بگیرید.

مرحله چهارم: در این مرحله این عدد را در عدد دقت کولیس ضرب کنید و سپس به عدد اندازه‌گیری شده در قسمت اصلی اضافه کنید.
نکته: دقت کولیس اغلب روی بدنه آن نوشته می‌شود که در این صورت اندازه‌گیری با این دستگاه بسیار راحت‌تر خواهد بود. فقط باید عدد ورنیه را در دقت کولیس ضرب کنید و سپس آن را با مقیاس اصلی جمع ببندید.

نحوه خواندن کولیس

تا اینجا اندازه گیری با کولیس را یاد گرفتید. اکنون برای خواندن کولیس، باید دقت کولیس را بدانید. دقت خط‌کش مدرج و تعداد تقسیمات ورنیه روی بدنه متحرک، دقت در کولیس های ساده را مشخص می‌کند.

در نوع میلی‌متری، خط کش مدرج ۱ میلی‌متر و تعداد تقسیمات روی بدنه متحرک می‌تواند ۱۰، ۲۰ و ۵۰ قسمت باشد. هر کدام از این‌ها به ترتیب ۰.۱، ۰.۰۵ و ۰.۰۲ میلی‌متر است. متداول‌ترین نوع، کولیس با دقت ۰.۰۲ است.

حالا مثلا برای اندازه‌گیری ابعاد یک لوله با کولیس، سطح مقطع را بین دو فک پایین قرار دهید. سپس عدد روی خط کش اصلی را بخوانید. حال به خط کش پایینی مراجعه کنید و عددی را بخوانید که دو خط کش بالا و پایین درست بالای هم قرار دارند. مجموع این دو عدد قطر بیرونی را نشان می‌دهد.

مثال اندازه گیری با کولیس ساده

به عنوان مثال، در تصویر زیر کولیس ساده یا ورنیه را با دقت صدم میلی‌متر (۰.۰۲) مشاهده می‌کنید. دقت آن با توجه به تقسیم‌بندی بدنه متحرک مشخص می‌شود که به ۵۰ بخش تقسیم شده است.

فرض کنید که عدد مشخص شده، برای خواندن قطر یک سکه است. دهانه کولیس باز شده و دو طرف فک اصلی به آرامی به دو طرف سکه فشار می‌آورند. برای جلوگیری از تغییر اندازه، باید با پیچ نگهدارنده اندازه آن را ثابت کنیم.

ابتدا عدد روی خط کش اصلی که نزدیک به صفر خط کش متحرک است را می‌خوانیم. در این تصویر، عدد ۱۳ است. حال باید با دقت، خط‌های روی بدنه متحرک را نگاه کنید و دقیقا خطی که با خط بالاسری خود، یعنی میلی‌مترهای خط کش ثابت کاملا مماس است را پیدا کنید.

در این تصویر، ۲۱مین بخش، با خط بالاسری خود کاملا مماس است. حال باید این عدد را در دقت کولیس که ۰.۰۲ است ضرب کنید که عدد ۰.۴۲ بدست می‌آید. حال آن را به عدد خط کش اصلی یعنی ۱۳، اضافه کنید. بنابراین اندازه این سکه ۱۳.۴۲ میلی‌متر است. خواندن کولیس ساده، به همین سادگی‌ است.

 

خرید انواع لوله از آیرومارت

همانطور که مطالعه کردید، برای اندازه‌گیری انواع لوله ها از کولیس استفاده می‌شود. بنابراین می‌توانید اندازه لوله را با استفاده از کولیس مشخص کنید. برای خرید لوله می‌توانید از آیرومارت کمک بگیرید.

جهت اطلاع از قیمت لوله گالوانیزه، قیمت لوله مانیسمان رده ۴۰ و …، وارد سایت ما شوید و قیمت‌ها را بررسی کنید. سپس محصول مورد نظرتان را با بهترین قیمت و آنلاین خریداری کنید. در ضمن برای کسب اطلاعات بیشتر، کافیست با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید و توسط کارشناسان حرفه‌ای راهنمایی شوید.