در سالهای اخیر افراد زیادی با اسمهای مختلفی از ارز آشنا شدهاند که ارز سنا و ارز نیما دو مورد پرکاربرد آنها به شمار میروند. این اصطلاحات بهخاطر نظام چندنرخی ارز در ایران به وجود آمدهاند و هرکدام از آنها ویژگیها و مصارف مخصوص به خود را دارند.
ازاینرو ما در این مطلب قصد داریم به شما بگوییم که دلار نیما و سنا چیست، فرق دلار سنا و نیما چیست و هرکدام چه کاربردی دارند. در ادامه همراه وبلاگ آیرومارت باشید.
سنا مخفف کلمه “سیستم نظارت ارز” است. سنا سایتی است که توسط بانک مرکزی بهمنظور اعلام میانگین نرخ دلار در صرافیها راهاندازی شده است. معمولاً قیمت اعلام شده در این سامانه کمتر از نرخ دلار در بازار آزاد است؛ بنابراین اینطور میتوان گفت که سنا، نرخ ارز دولتی محسوب میشود و برخی همین را تفاوت نرخ ارز سنا و نیما میدانند. در ادامه خواهیم گفت که اینطور نیست.
از سایت www.sanarate.ir نرخ ارز سنا قابلمشاهده است. با ورود به این سایت میتوانید نرخ خریدوفروش اسکناس، نرخ خریدوفروش حواله و نرخ خریدوفروش حواله کالاهای اساسی و ضروری را مشاهده کنید.
نرخ اسکناس از تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۰۹ جایگزین نرخ اسکناس قدیمی شد و بر اساس عملکرد روز گذشته معاملات ارزی انجام شده در تالار ارز خدماتی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، محاسبه می گردد.
نرخ حواله نیز از تاریخ مذکور، جایگزین نرخ حواله سابق در ارتباط با معامله ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی و خدمات گردید. این نرخ، بر اساس عملکرد روز گذشته معاملات ارزی انجام شده در تالار حواله ارز مرکز مبادله ارز و طلای ایران، محاسبه میشود.
نرخ حواله کالاهای ضروری و اساسی نیز تا اسفندماه ۱۴۰۱ طبق دلار ۲۸۵.۰۰۰ ریال محاسبه شده است. صادرات گاز طبیعی و نفت خام نیز با این قیمت صورت میگیرد. اما دلار سنا چیست؟ دلار سنا میانگین قیمت خریدوفروش صرافیها و دلاری است که بانک مرکزی به صرافیها داده است؛ بنابراین، نرخ دلار سنا به فروش صرافیها ربط دارد.
سامانه سنا ارز چیست؟
سامانه سنا درگاهی است که مشخصاتی از قبیل نوع ارز، کد ارز، خریدوفروش اسکناس، خریدوفروش حواله و خریدوفروش حواله کالاهای اساسی و ضروری در آن قابلمشاهده است. نرخهای اعلام شده در این سامانه، بر اساس معاملات انجام شده در روز کاری قبل، توسط بانکها و صرافیها محاسبه شده است.
افرادی که قصد سرمایهگذاری در دلار را دارند، میتوانند با بررسی نمودار قیمت دلار در ۱۰ سال گذشته، به اطلاعات جامعتری برسند و مقداری از دلار موردنیاز خود را از این سامانه خریداری کنند.
دلار نیمایی چیست؟
دلار نیمایی در واقع ارزی است که برای کنترل و توسعه واردات و صادرات عرضه شد و قیمت آن نسبت به دیگر ارزها مناسبتر است. نرخ نیمایی بر خلاف دامنه نوسان بورس، نوسان زیادی ندارد و قیمت آن را بانک مرکزی تعیین میکند.
بانک مرکزی باتوجهبه میزان عرضه و تقاضا، نرخ تورم و میزان پوششدهی ارز، قیمت ارز نیمایی را تعیین میکند.
وزارت صمت نیز نهادی است که در تعیین نرخ ارز نیمایی دخیل است و بانک مرکزی با هماهنگی این وزارت، قیمت ارز نیمایی را تعیین میکند.
اما بهطورکلی باید گفت کنترل قیمت ارز منحصراً در دست بانک مرکزی نیست و میزان عرضه و تقاضای صادرکنندگان و واردکنندگان در تعیین قیمت دلار تأثیرگذار است.
برای مثال استیل یکی از بهترین محصولات برای سرمایه گذاری در صنعت فولاد است و کالایی وارداتی محسوب میشود. در نتیجه شرکتی که قصد واردات استیل را داشته باشد، میتواند ارز نیمایی تهیه کند.
سامانه یکپارچه معاملات ارزی نیما، بهمنظور تسهیل در عرضه ارز به خریداران و فروشندگان توسط بانک مرکزی راهاندازی شد. از طریق این سامانه، خریداران و فروشندگان میتوانند پردازش ارز را بر اساس نیاز خود در محیط الکترونیکی انجام دهند. در گام اول، کلیه صرافیها بهعنوان فروشنده ارز و واردکننده جهت تأمین نمودن ارز کالاهای وارداتی و بهعنوان متقاضی خریدار ارز محسوب میشوند.
سامانه نیما مدیریت بازار ارز را در اختیار سیاستگذاران قرار داده و همچنین زمینه فعالیت شفاف و دقیق را برای متقاضیان ارز فراهم کرده است. درصورتیکه معاملهگران بخواهند سفارشهای غیربانکی خود را ثبت نمایند، باید به سامانه جامع معاملات مراجعه کنند. بانک مرکزی برای تسهیل هرگونه اقدام برای تأمین ارز و سفارشهای غیربانکی، سامانه نیما راهاندازی کرده است.
ارز نیما به چه کسانی تعلق میگیرد؟
ارز نیمایی که تا اسفندماه ۱۴۰۱ به قیمت ۲۸۵۰۰ تومان عرضه میشود بهطورکلی به چهار گروه تعلق میگیرد:
۱- واردکنندگان کالاهای اساسی: کالاهای اساسی شامل تجهیزات پزشکی، دارو، دانههای روغنی، سویا، ذرت، جو و … میشود و این گروه تنها گروه واردکنندهای است که از ارز دولتی استفاده میکنند. درصورتیکه کالاهای اساسی از ارز دیگری استفاده کند خانوارها متحمل تورم شدیدی در سبد غذایی خواهند شد.
۲- دانشجویان: این دسته از افراد میتوانند ارز دولتی را بهمنظور کسب علم و دانش در خارج از کشور استفاده کنند و خدماتی را به کشور ارائه دهند.
۳- بیماران: برخی از بیماریهای صعبالعلاج وجود دارد که بیماران برای ادامه درمان باید به خارج از کشور بروند. این دست از افراد به دلیل بالابودن هزینهها، میتوانند از بانک مرکزی ارز دولتی به مقدار موردنیاز تهیه کنند.
۴- کارکنان دولتی: برخی از کارکنان دولت و سفرا که برای انجام مأموریتهای خود به خارج از کشور سفر میکنند، میتوانند از این ارز استفاده کنند و هزینههای دولت با این روش کاهش پیدا میکند.
نحوه گرفتن ارز نیما از سامانه
کسانی که واجد شرایط برای گرفتن ارز نیمایی هستند میتوانند به سامانه جامعه تجارت مراجعه کرده و از قیمت سفارشهای غیربانکی درخواست خود را وارد و ارز موردنیاز را دریافت کنند.
درخواست ثبت شده برای بررسی به وزارت صمت و بانک مرکزی مورد بررسی قرار میگیرد و در صورت تأیید ارز موردنظر قابل دریافت است.
تفاوت ارز سنا و نیمایی
حال که دانستیم دلار سنا و نیما چیست، میخواهیم فرق دلار سنا و نیما را بررسی کنیم. سامانه نیما برای تسهیل در امور واردکنندگان ایجاد شده تا آنها بتوانند ارز موردنیاز کالاهای خود را در یک فضای امن خریداری کنند.
در این سامانه صادرکنندگان بزرگی مثل دولت، بهعنوان صادرکننده نفت حضور دارند؛ بنابراین نرخ خرید مواد اولیه و قیمت فروش آنها بر اساس نرخ نیمایی تعیین میشود.
همچنین بهعنوانمثال، شرکت های تامین کننده فولاد در بورس کالا نیز برای دریافت ارز واردات در سامانه نیما حضور دارند. گفتنی است که ارز نیمایی به واردکننده تعرفهها و کالاهای خاصی که در ایران تولید نمیشود و یا نیاز کشور بیش از تولیدات داخلی باشد، تعلق میگیرد.
سامانه سنا نیز تنها برای مشاهده نرخ حواله و اسکناس باتوجهبه معاملات ثبت شده توسط بانکها و صرافیها در سامانههای ارزی در روز کاری قبل، قابلاستفاده است.
تفاوت ارز نیمایی و آزاد
نرخ ارز نیمایی عموماً از نرخ آزاد پایینتر است. ارز نیمایی تنها از طریق سامانه نیما و با شرایط و ضوابط خاص و تنها از واردکنندگان قانونی که مراحل تعیین شده توسط بانک مرکزی را طی کرده باشند، قابل دریافت است. ارز نیمایی را فقط واردکنندگان کالاهای خاص میتوانند دریافت کنند.
تفاوت ارز نیمایی و آزاد
نرخ ارز نیمایی عموماً از نرخ آزاد پایینتر است. ارز نیمایی تنها از طریق سامانه نیما و با شرایط و ضوابط خاص و تنها از واردکنندگان قانونی که مراحل تعیین شده توسط بانک مرکزی را طی کرده باشند، قابل دریافت است. ارز نیمایی را فقط واردکنندگان کالاهای خاص میتوانند دریافت کنند.
نقش ارز نیما در واردات و بورس
شفافسازی در نظام ارزی، جلوگیری از قاچاق و مدیریت بهتر معاملات از جمله مهمترین تأثیرات ایجاد سامانه نیمایی است. در این مبحث میخواهیم به این موضوع بپردازیم که این ارز چه تأثیری روی بورس و واردات دارد.
باتوجهبه اشارهای که در بالا شد ارز نیمایی بهمنظور ایجاد تعادل قیمتها در بازار و همچنین ترمیم و توسعه واردات کالا به بازار عرضه میشود.
ارزی که توسط سامانه نیما عرضه میشود، نیاز واردکنندگان و بازرگانان کشور را بهمنظور تأمین ارز لازم برای تجارت بینالملل را فراهم میکند. این دست از افراد میتوانند با مراجعه به سامانه خریدوفروش ارز نیمایی و یا از طریق صرافیهای مجاز اقدام به خرید این ارز کنند.
قیمت مناسب این ارز، تأثیر مهمی روی واردات و بورس دارد. این ارز نسبت به ارز آزاد قیمت کمتری دارد و همین امر موجب درآمدزایی و توسعه سود حاصل از واردات برای واردکنندگان مواد اولیه و ماشینآلات خواهد بود.
طبق نظر کارشناسان تأثیر ارز نیمایی بر روی بورس به این صورت است که ارزش سهام در بازار بورس تحتتأثیر قیمت ارز نوسان پیدا میکند.
برای توضیح بیشتر این موضوع باید گفت که نوسانات ارز روی کاهش یا افزایش ارز سهام شرکتها و برندهای موجود در بورس بخصوص شرکتهایی که درآمد ارزی دارند، تأثیر مستقیم میگذارد.
ارز سنا به چه کسانی تعلق میگیرد؟
در واقع میتوان گفت که ارز سنایی در بازار معاملات ایران وجود ندارد. تنها نرخ سنایی است که افراد میتوانند با مراجعه به سایت sanarate.ir و سامانه معاملات الکترونیکی ارزی (ETS)، نرخ اسکناس و حواله روز را براساس معاملات ثبت شده توسط بانکها و صرافیها در سامانههای ارزی در روز کاری قبل، مشاهده کنند.
اطلاع از ارز موردنیاز برای بخش فولاد و آهنآلات
آیرومارت بهعنوان یکی از منابع معتبر جهت اطلاع از قیمت آهن و فولاد محسوب میشود. قیمت تمامی مقاطع فولادی مانند قیمت میلگرد، تیرآهن، پروفیل، نبشی و … هر روز در وبسایت آیرومارت بهروزرسانی میشود. همچنین شما میتوانید محصولات موردنظر خود را از ما بهصورت آنلاین خریداری کنید. ولی یکی دیگر از مزایای آیرومارت، فعالیت در بورس است.
شما میتوانید بدون نیاز به داشتن کد بورسی، محصولات خود را از ما و با قیمتی مناسب تهیه کنید. در ضمن، کارشناسان اقتصادی آیرومارت اطلاعات بسیار خوبی درباره ارز نیمایی دارند و میتوانند در حوزه کالاهای وارداتی و صادراتی به شما کمک کنند. کافی است با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید و سؤالات خود را از مشاوران مجرب ما بپرسید.
سلام. وقت شما بخیر. در واقع ارز سنا، نرخی است که از سوی بانک مرکزی و به صورت دستوری به صرافیها برای حوالهها و اسکناسها اعلام میشود و نرخ دلار نیمایی، نرخی نزدیک به چنین قیمتی دارد.
برای فعالیت بهتر در بازارهای مختلف، بهتر است که تفاوت همه این لغات رو با هم بشناسیم. توصیه میکنیم برای شناخت بهتر شرایط اقتصادی کشور، درباره نرخ تورم هم بیشتر مطالعه بفرمایید.
سلام. وقت شما بخیر. با توجه به اطلاعات ما، ارز نیمایی به واردکنندگان تعرفهها و کالاهای خاصی که در ایران تولید نمیشود یا کمتر از نیاز کشور تولید میشود، تعلق میگیرد.