لجستیک چیست؟ انواع لجستیک
لجستیک یکی از مهمترین اصطلاحاتی است که امروزه در بخش‌های مختلفی از بازار شنیده می‌شود. این مفهوم به طور گسترده برای اشاره به فرآیند هماهنگی و جابجایی منابع از یک مکان به انبار در مقصد مورد نظر، استفاده می‌شود. اطلاع داشتن از لجستیک بازار، باعث می‌شود تا افراد بتوانند کسب و کار خود را بهبود بخشند.
بنابراین اگر شما هم می‌خواهید بدانید که لجستیک به چه معنی است و چه اهدافی دارد، در ادامه این مطلب همراه وبلاگ آیرومارت باشید.
لجستیک چیست؟
لجستیک فرآیند برنامهریزی و اجرای کارآمد حمل و نقل و نگهداری کالا از مبدا تا نقطه محسوب می‌شود. لجستیک برآوردن نیازهای به موقع و مقرون بهصرفه برای مشتری است. در اصل، در گذشته لجستیک نقش حیاتی جابجایی پرسنل نظامی، تجهیزات و کالاها را ایفا می‌کرد. در حالی که لجستیک مانند همیشه در بخش نظامی مهم است، این اصطلاح امروزه بیشتر در زمینه جابجایی کالاهای تجاری در زنجیره تامین استفاده می‌شود.
بسیاری از شرکت‌ها در لجستیک تخصص دارند و خدمات را به تولیدکنندگان، خرده‌فروشان و سایر صنایعی که نیاز زیادی به حمل و نقل کالا دارند، ارائه می‌دهند. برخی طیف کاملی از زیرساخت‌ها، از هواپیماهای جت گرفته تا کامیون‌ها، انبارها، خدمات حمل بار و نرم افزارها را دارند. اما برخی دیگر فقط در یک یا دو قسمت به صورت تخصصی کار می‌کنند.
به طور معمول، خرده فروشان یا تولیدکنندگان بزرگ، بخش عمده‌ای از شبکه تدارکات خود را در اختیار دارند. با این حال، اکثر شرکت‌ها این عملکرد را به ارائه‌دهندگان تدارکات شخص ثالث برون سپاری می‌کنند. به عنوان مثال، در صنعت گاز طبیعی، لجستیک شامل مدیریت خطوط لوله، کامیون‌ها، تاسیسات ذخیرهسازی و مراکز توزیع است که نفت را در طول زنجیره تامین مدیریت می‌کنند. یک زنجیره‌ی تامین کارآمد و رویه‌های لجستیکی موثر برای کاهش هزینه‌ها و حفظ و افزایش کارایی، ضروری است. تدارکات ضعیف منجر به تحویل نابهنگام، عدم پاسخگویی به نیازهای مشتریان و در نهایت باعث آسیب کسب و کار می‌شود.
اجزای لجستیک
مدیریت لجستیک می‌تواند شامل برخی یا همه عملکردهای تجاری زیر باشد، از جمله:
- حمل و نقل ورودی
- حمل و نقل خارجی
- مدیریت ناوگان
- انبارداری
- انتقال مواد
- انجام سفارش
- مدیریت موجودی
- برنامهریزی تقاضا
وظایف اصلی لجستیک کدامند؟
به طور کلی، حمل و نقل و انبارداری دو وظیفه اصلی لجستیک محسوب می‌شوند:
۱. مدیریت حمل و نقل
این بخش بر برنامهریزی، بهینه‌سازی و اجرای استفاده از وسایل نقلیه متمرکز است. در واقع مدیریت حمل و نقل جهت جابجایی کالا بین انبارها، حمل مصالح ساختمانی، مکان‌های خرده فروشی و مشتریان ایجاد می‌شود. حمل و نقل، چندوجهی است و می‌تواند شامل اقیانوس، هوا، راه آهن و جاده باشد.
جای تعجب نیست که مدیریت حمل و نقل یک فرآیند پیچیده است که برنامهریزی و بهینه‌سازی مسیرها و بارهای حمل و نقل، مدیریت سفارش، ممیزی حمل و نقل و پرداخت را دربر می‌گیرد. همچنین می‌تواند به مدیریت محوطه گسترش یابد.
این مورد فرآیندی است که بر حرکت وسایل نقلیه در محوطه‌های خارج از کارخانه‌های تولید، انبارها و تاسیسات توزیع نظارت می‌کند. شرکت‌های لجستیک معمولا از نرم‌افزار سیستم مدیریت حمل و نقل برای کمک به برآوردن نیازهای لجستیک مرتبط با حمل و نقل استفاده می‌کنند. همچنین برنامه‌های کاربردی، مانند سیستم‌های مدیریت محوطه وجود دارد.
۲. مدیریت انبار
انبارداری یا مدیریت انبار شامل وظایفی مانند مدیریت موجودی و انجام سفارش است. همچنین شامل مدیریت زیرساخت‌ها و فرآیندهای انبار می‌شود. به عنوان مثال، در در این بخش، سفارشات برای کالاها دریافت، پردازش و انجام می‌شود. اکثر شرکت‌ها از نرم افزار سیستم مدیریت انبار (WMS) برای مدیریت جریان و ذخیرهسازی کالا و ردیابی موجودی استفاده می‌کنند. اکثر فروشندگان نرم‌افزار برنامهریزی منابع سازمانی، ماژول‌های TMS و WMS و همچنین اجزای تخصصی‌تر را برای مدیریت موجودی و سایر عملکردهای لجستیکی ارائه می‌دهند.
مدیریت گمرک، یا مدیریت تجارت جهانی، اغلب بخشی از لجستیک در نظر گرفته می‌شود. زیرا اسناد برای نشان دادن انطباق با مقررات دولتی اغلب باید در جایی که کالاها از مرزهای ملی عبور می‌کنند یا به بنادر کشتیرانی وارد می‌شوند، پردازش شوند. هوش مصنوعی (AI) و فناوری وسایل نقلیه بدون راننده نقش مهمی در نحوه عملکرد لجستیک در آینده خواهد داشت. یعنی ممکن است در آینده و در صنعت فولاد، باربری میلگرد و مقاطع دیگر، از طریق همین وسایل نقلیه صورت بگیرند.
در حال حاضر برخی از ارائه‌دهندگان تدارکات، از هوش مصنوعی برای ردیابی بهتر بسته‌ها و پیش‌بینی مشکلات مربوط به حمل و نقل در زنجیره تامین استفاده می‌کنند. در همین حال، وسایل نقلیه اتوماتیک، مانند لیفتراک‌های بدون راننده، کامیون‌های حمل و نقل و پهپادها، احتمالا در انبارها، حیاط انبارها و بزرگرا‌ه‌ها رایج‌تر می‌شوند.
چرا لجستیک مهم است؟
تحویل بهموقع بسته‌های دست نخورده همیشه در سراسر زنجیره تامین اهمیت داشته است. اما در سال‌های اخیر و به خاطر سفارش از طریق گوشی‌های هوشمند و مجازی شدن کارها، لجستیک بسیار حیاتی‌تر شده است.
در نتیجه، تامین‌کنندگان، تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان و خرده‌فروشان مجبورند فرآیندهای لجستیکی خود را بهبود بخشند تا تقاضا برای تحویل سریع‌تر و راحت‌تر انواعِ وسیع‌تری از کالاها را برآورده کنند. آنها همچنین مجبور شدهاند فرآیندها و سیستم‌های خود را برای بهبود زنجیره تامین یکپارچه کنند.
انواع مدیریت لجستیک چیست؟
انواع مختلفی از فرآیندهای لجستیکی وجود دارند که شامل فعالیت‌هایی از تحویل کالا از تامین‌کننده تا مشتری نهایی می‌شوند. لجستیک جنبه‌های خدمات مختلفی را ارائه می‌دهد و جز اصلی زنجیره تامین به حساب می‌آید. در اینجا برخی از انواع عمده مدیریت لجستیک آورده شده است:
۱. مدیریت تامین
این شامل برنامهریزی، تهیه، هماهنگی و منبع‌یابی مواد مورد نیاز برای تولید محصولات است. تدارکات، بخشی جدایی‌ناپذیر از عملیات زنجیره تامین برای پشتیبانی از فرآیند تولید و اطمینان از مطابقت سطح عرضه با تقاضا برای عملکرد روان عملیات به شمار می‌رود. مدیریت عرضه ضروری است، زیرا مواد و محصولات باید در مکان و زمان خاصی در دسترس باشند تا روند تولید شرکت تقویت شود. در دنیای معاصر، سرمایه‌گذاری در یک نرم‌افزار مدیریت ناوگان می‌تواند به کسب‌وکارها کمک کند تا تصمیمات بهتری بگیرند و زنجیره تامین را بهینه‌تر کنند.
۲. مدیریت توزیع و محصول
این یک نوع مدیریت لجستیک است که شامل رسیدگی به قطعات و مواد تهیه شده است. همچنین تعیین می‌کند که چگونه مواد عرضه شده و ذخیره شده باید در محل دقیق پراکنده شوند. اجزای اصلی آن شامل حمل و نقل، بارگیری، تخلیه، کنترل انبار و … است. مدیریت لجستیک تمایل دارد که منابع را در محصولات ترکیب کند و همچنین حرکت شدید مواد را در داخل کارخانه کنترل کند. همچنین انتقال لوازم از یک انبار مرکزی به نقاط مختلف دیگر باید به موقع انجام شود.
۳. لجستیک فروش
نوع لجستیک تمایل دارد که منابع توزیع شده را در یک محصول ترکیب کند و سپس اطمینان حاصل کند که آن محصولات به مشتریان تحویل داده می‌شود. در یک شرکت برای بهبود فرآیند تحویل باید نظارت مناسبی صورت بگیرد. در دنیای معاصر، فرآیند لجستیک تنها محدود به توزیع کالا از انبارها به نقاط توزیع مانند عمده فروشان و خرده فروشان نیست. تحویل مستقیم محبوبیت زیادی به دست آورده است، زیرا این امر شامل تحویل انبار به درب منزل مشتری می‌شود.
۴. مدیریت خدمات مشتری
برآوردن تقاضای مشتریان یکی از انواع مهم مدیریت لجستیک است. شرکت‌ها استراتژی‌هایی را برای بهبود ارتباطات و تجزیه و تحلیل خواسته‌های مشتریان ایجاد می‌کنند. بهینه‌سازی چرخه عمر مشتری برای درازمدت مفید است، زیرا به سازمان در حفظ مشتری کمک می‌کند. پذیرش فناوری عصر جدید برای تعامل با مشتریان، اطمینان از تحویل بدون آسیب و به موقع، می‌تواند منجر به کارآمدی یک شرکت شود.
۵. لجستیک معکوس
این یک نوع فعالیت لجستیکی است که شامل حمل و نقل محصولات از کاربران نهایی به زنجیره تامین است. همانطور که از نام آن پیداست، این فرآیند به مدیریت بازگرداندن محصولات و بازپرداخت محصولات ناخواسته، آسیب دیده و استفاده نشده کمک می‌کند. بنابراین، لجستیک معکوس بخشی از عملیات زنجیره تامین است که با سفارشات برگشتی که به مراکز توزیع ارسال می‌شوند، سروکار دارد.
همچنین شامل استفاده مجدد از بستهبندی و بازیافت محصولات و ظروف است. بدون شک این اقدامات بر محیط زیست نیز تاثیر مثبتی دارد. استفاده از مواد می‌تواند هزینه شرکت را نیز کاهش دهد.
تفاوت بین لجستیک و مدیریت زنجیره تامین
مدیریت لجستیک یکی از اجزای مهم مدیریت زنجیره تامین است. در حالی که این اصطلاحات گاهی به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، لجستیک بر جابجایی کارآمد محصولات و مواد تمرکز می‌کند.
در مقابل، مدیریت زنجیره تامین طیف وسیع‌تری از فعالیت‌های برنامهریزی را دربر می‌گیرد، از جمله: برنامهریزی تقاضا و فروش و برنامهریزی عملیات و اجرای زنجیره تامین، مثل منابع استراتژیک و مدیریت حمل و نقل. گاهی اوقات، اصطلاحات لجستیک ورودی و خروجی، به ترتیب برای نشان دادن لجستیکِ کالاهایی که به یک مرکز می‌رسند یا از آن خارج می‌شوند، استفاده می‌شود.
سیستم لجستیک در شرکت آیرومارت
افرادی که در حوزه آهن آلات مشغول به فعالیت هستند، همواره بابت نگهداری محصولات خود نگرانی‌هایی دارند. زیرا شرایط نامناسب انبارها باعث به هدر رفتن سرمایه آنها می‌شود. اما شرکت آیرومارت با داشتن انباری وسیع و با بهترین خدمات، از انواع آهن‌آلات و مقاطع فولادی نگهداری می‌کند. همچنین رزرو انبار و درخواست و دریافت بار، همگی به صورت آنلاین صورت می‌گیرند. در ضمن شما می‌توانید برای مشاهده قیمت آهن، وارد سایت ما شوید و قیمت‌های روزانه را مشاهده کنید. جهت اطلاع از خدمات انبارداری آیرومارت، کافیست با شماره تلفن ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید تا کارشناسان ما به سوالات شما پاسخ دهند.
