گازکشی ساختمان، یکی از فرآیندهای مهم در هر ساخت و ساز است که باید با رعایت قوانین نظام مهندسی اجرا شود. گاز در خانه‌های امروزه به عنوان منبع اصلی سوخت، اهمیت و کاربرد بسیار بالایی دارد. هرگونه بی‌توجهی به اجرای اصولی گازکشی ساختمان و استفاده از تجهیزات استاندارد، می‌تواند منجر به رخدادهای جبران نشدنی شود. به همین دلیل، کمک گرفتن از افراد متخصص، استفاده از متریال و اتصالات استاندارد و توجه به اصول مهم گازکشی ساختمان، حائز اهمیت است. در ادامه، قصد داریم ضمن توضیح مراحل و انواع گاز کشی ساختمان، مهم‌ترین اصول در اجرای آن را شرح دهیم. با آیرومارت همراه باشید.
۴.۳/۵ - (۳ امتیاز)
اجرای گازکشی ساختمان
ایمنی در گازکشی ساختمان بسیار مهم است و باید با مهارت بالا صورت گیرد. گازکشی امری مهم است که باید مطابق با اصول پیش رود. بدون رعایت مسیر درست، در نهایت تاییدیه ناظر صادر نخواهد شد. گازکشی ساختمان با روندی مشخص و مطابق با مراحل زیر انجام می‌گیرد:
۱. تشکیل پرونده در سازمان نظام مهندسی ۲. تعیین ناظر ۳. تعین پیمانکار یا مجری ۴. اتمام لوله کشی ۵. کسب تاییدیه ناظر ۶. اجرای علم و کنتور
توصیه میشود مجری، گازکشی ساختمان را مطابق با نقشه‌های طراحی‌شده آغاز کند. بررسی ساختمان و محل عبور لوله گاز به کمک نقشه‌های اجرایی امکان‌پذیر است. در صورت نیاز، باید در مسیر لولههای گاز کشی ساختمان تغییراتی صورت گیرد. در این شرایط، نظارت و استانداردسازی لازم خواهد بود.
اجرای لوله کشی در ساختمان، به هر دو روش توکار و روکار قابل انجام است. اصول گازکشی در این دو با هم اندکی متفاوت است. در مقاله‌ای مجزا مفصلا به بررسی تفاوت لوله گاز توکار و روکار پرداخته‌ایم. پس از اتمام اجرای لوله کشی، ناظر باید استاندارد بودن را تایید کند. پس از تعیین ایمنی، نوبت به مرحله نصب کنتور و علمک گاز کشی ساختمان می‌رسد.
لوله کشی گاز به دو صورت روکار و توکار انجام میشود
گازکشی ساختمان توکار
در گازکشی ساختمان توکار، جوشکاری لوله‌ها به دلیل متفاوت بودن روش اجرا و در دید نبودن اتصالات متفاوت است. در این روش، اتصالات فولادی جوشی بدون درز یا به اصطلاح لوله مانیسمان به کار می‌روند. لوله‌هایی استاندارد هستند که اتصالاتی یکنواخت داشته و جوشکاری آن‌ها حرفه‌ای و بدون عیب باشد.
نکات مهم در گازکشی ساختمان توکار
● پس از زدودن چربی‌ها و زنگ‌زدگی از روی لوله‌ها، باید بر آن‌ها عایق اعمال شود. د در صورتی که کانال‌های افقی و عمودی گاز با دیگر تاسیسات مشترک باشند، عایق‌بندی باید به‌شکل اصولی‌تری انجام شود. ● در این روش گازکشی ساختمان، عموما کانال افقی لوله‌ها با ماسه خشک پر میشود. ● مسیر گاز کشی ساختمان نباید به سازه آسیب بزند. ● لولههای گازکشی ساختمان در پارکینگ و سقف ، با استفاده از غلاف فلزی محافظت می‌شوند. بدین ترتیب از لرزش یا وارد شدن فشار مستقیم به آن‌ها ممانعت میشود.
گازکشی ساختمان روکار
در گازکشی ساختمان روکار، علاوه بر لولههای فولادی، میتوان از انواع لوله مسی یا برنجی هم استفاده کرد. به همین خاطر علاوه بر قیمت آهن، قیمت سایر آلیازها نیز در هزینه تمام شد ساختمان تاثیر می‌گذارند. جوشکاری لولههای روکار، به روش جوش برقی و با استفاده از دینام جوش انجام میشود. به طور معمول، اتصالات دنده‌ای در این نوع گاز کشی ساختمان کاربرد ندارند. در گاز کشی روکار، لوله‌ها باید زنگ‌زدایی و چربی‌زدایی شوند. برای محافظت بیشتر، یک لایه مقاوم در برابر زنگ‌زدن و یک لایه رنگ روغنی، روی آن‌ها اعمال میشود.
نکات مهم در گازکشی ساختمان روکار
● توصیه میشود، رنگ لولههای روکار متفاوت با رنگ محیط باشد. ●لولههای روکار در معرض ضربه و فشار قرار دارند. بنابراین باید به صورت دوره‌ای نشتی آن‌ها بررسی شود. ● برای راحتی نظافت و عدم جمع‌شدن چربی و آلودگی، لوله‌ها باید یک سانتی‌متر از دیوار فاصله داشته باشند. ● در این روش گازکشی ساختمان، عبور لولههای گاز بدون حفاظ از میان چارچوب درب و پنجره ممنوع است. همچنین نباید درون کانال‌های هواکش، دودکش، تهویه و آسانسور لوله‌ای تعبیه کرد.
گاز کشی روکار بهتر است یا توکار؟
لوله‌هایی که به صورت توکار نصب می‌شوند، مقاومت بیشتری در برابر ضربه، خوردگی و خرابی خواهند داشت. در حین ساخت و ساز، بهتر است از نوع توکار استفاده شود. شایان ذکر است که لولههای توکار به دلیل نوع اجرا، به سختی مورد بازرسی دوره‌ای قرار می‌گیرند. هزینه این نوع گاز کشی ساختمان بیشتر از نوع روکار است. بهترین روش در هنگام بازسازی ساختمان و تعمیرات لوله کشی گاز، گازکشی ساختمان به صورت روکار است. در این روش گازکشی ساختمان، گرفتن انشعابات به سادگی انجام میشود و به صورت دوره‌ای میتوان بازرسی‌های لازم را انجام داد.
قابلیت انشعاب گرفتن از جمله مزیت‌های گازکشی روکار است.
خمکاری لولههای گازکشی ساختمان
در اجرای گازکشی ساختمان، برخی لوله‌ها نیاز به خمکاری دارند. در خمکاری لولههای گازکشی باید به اصول زیر توجه داشت:
● باید از وسایل مخصوص خم کاری لوله استفاده کرد. ● محل خمیدگی عاری از خط جوش محیطی باشد. ● عیب مکانیکی، خوردگی یا ترک بر روی محل خمیدگی لوله‌ها دیده نشود. ● قوس خمیدگی نباید از ۹۰ درجه تجاوز کند. ● شعاع انحنای داخلی خمیدگی، حداکثر ۶ برابر قطر خارجی لوله باشد. ● فاصله وسط خمیدگی از لوله و اتصالات دیگر، حائز اهمیت است. این فاصله نباید کمتر از ۲۰ برابر قطر اسمی لوله باشد.
در ویدئو فرآیند خمکاری، مراحل این عملیات را مشاهده کنید.
اصول گازکشی ساختمان
به طور کلی در اجرای گازکشی ساختمان باید به برخی نکات توجه ویژه‌ای داشت تا در پایان، ایمنی کار تایید شود. مهم‌ترین این نکات عبارت است از:
● باید از فیکس بودن پایه‌های نگهدارنده لوله (ساپورت‌ها) بر روی دیوار اطمینان حاصل کرد. ● رعایت فاصله استاندارد پایه‌های نگهدارنده الزامی است. ● لوله‌هایی که در معرض خوردگی با باران هستند، لولههای قرار گرفته در داخل دیوار و یا لولههای زیر ساپورت‌ها نیاز به رنگ آمیزی کامل دارند. ● لوله در محل ساپورت باید حداقل دو لایه نوارکشی شود. ● عدم تداخل مسیر لولههای گاز کشی ساختمان با حریم همسایگان مورد توجه قرار گیرد. ● لوله‌ها به طور استاندارد باید ۶ متری باشند. ● در ابتدای لوله اصلی باید شیر قفلی تعبیه شود. ● علمک نباید بیش از ۲۵ سانتی‌متر از کنتور فاصله داشته باشد. ● باز شدن شیرها، در جهت چرخش عقربه‌های ساعت باشد. ● تعبیه شیرها و دودکش‌ها بر روی یک دیوار انجام گیرد. ● علمک‌ها فاصله استاندارد نسبت به هم داشته باشند. ● در صورتی که از یک علمک چند انشعاب گرفته شود، فاصله افقی دو رایزر باید حداقل ۱۲ سانتی‌متر باشد. فاصله رایزر از دیوار، ۵ سانتی‌متر است. ● هر یک از واحدهای مختلف ساختمان باید دارای کنتور مخصوص به خود باشد. ● از انشعابات در فضایی که کمتر از ۱۲ متر است، اجتناب شود. ● در گازکشی ساختمان، اجرای لوله رابط بین علمک و کنتور روکار انجام می‌گیرد. ● طول اصلی از علمک تا کنتور بیشتر از ۲۵ متر نباشد.
جنس لوله در گازکشی ساختمان
به طور معمول، از لوله با آلیاژهای فولادی چون استیل و لوله پلی اتیلن در گازکشی ساختمان استفاده میشود. لولههای پلاستیکی پلی اتیلن و کوپلینگ‌های فشرده‌سازی یکی از مصالح مورد استفاده در گازکشی ساختمان هستند. این لوله‌ها باید استاندارد بوده و پیش از استفاده تایید شوند. در گازکشی ساختمان توکار، لولههای پلی اتیلن کاربرد بالایی دارند. این نوع لوله‌ها و سایر اتصالاتی که پلاستیکی هستند، باید دارای مشخصات زیر باشند:
● بر اساس استاندارد ASTM D2513 ساخته شده باشند. ● حک بودن واژه GAS بر روی این تجهیزات بررسی شود. ● لوله باید با تراکم بالای ۳۴۰۸ / ۴۷۱۰ باشد. ● این لوله‌ها در خارج از ساختمان و در زیر زمین نصب می‌شوند. به هیچ وجه نباید این تجهیزات را در زیر ساختمان یا دال‌ها و یا داخل ساختمان به کار برد.
پرکاربردترین نوع لوله در گازکشی ساختمان، از جنس آهن است. بهترین متریال برای گازکشی در زیر سازه یا داخل، لوله آهن سیاه یا فولاد گالوانیزه است. لوله گالوانیزه یا سیاه رده ۴۰ بهترین متریال برای به‌کار گیری است. اتصالات آهنی مورد استفاده باید انعطاف‌پذیری لازم را داشته باشند.
بر روی تمامی تجهیزات، لوله‌ها و اتصالات باید کلمه گاز و استاندارد لازم حک شده باشد. تمامی شیرهای قطع و وصل جریان باید پیش از استفاده توسط متخصص تایید شوند.
قیمت گاز کشی در ساختمان
یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در قیمتگذاری فرآیند گازکشی ساختمان، متراژ و حجم کار است. به علاوه، قیمت لوله گالوانیزه و لوله پلی اتیلن مورد استفاده، اتصالات و شیرآلات نیز بر قیمت نهایی گازکشی ساختمان موثر هستند. هزینه جابجایی یا افزودن انشعابات در تغییر دکوراسیون منزل و به ویژه آشپزخانه مجزا محاسبه میشود. تهیه نقشه لوله کشی برای گاز کشی ساختمان، قیمت نهایی گازکشی ساختمان را افزایش می‌دهد. با توجه به اهمیت قیمت لوله گالوانیزه بر هزینه کل و نوسانات بازار، بهتر است قیمت به روز این مقاطع را از مراکز فروش معتبر بپرسید. با برقراری ارتباط با متخصصین مجرب آیرومارت، می‌توانید در خصوص ویژگی‌ها و قیمت لوله گاز روز مقاطعی چون لوله استیل صنعتی، ورق گالوانیزه و … خدمات مختلف برشکاری، خمکاری، جوشکاری و … پاسخ سوالات خود را دریافت کنید. از طریق شماره تلفن ۴۵۳۰۶-۰۲۱، با کارشناسان پیشرو صنعت نفت آسیا در تماس باشید.
