آشنایی با روش تولید ورق آلومینیوم و کاربردهای آن

ورق آلومینیوم در مقایسه با صفحات فولادی، وزن کمتری دارد. این ویژگی در کنار استحکام کششی بالا موجب شده تا این محصول جایگاه ویژه‌ای در میان ورق‌های آلیاژی داشته باشد. آلومینیوم به تنهایی استحکام بالایی ندارد. بلکه پس از افزودن سایر عناصر آلیاژی به مذاب آن، استحکام تا مقادیر قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. ترکیب عناصر مختلف با نسبت‌های مشخص به اصطلاح آلیاژسازی گفته می‌شود.

امروزه ورق آلومینیوم به عنوان ماده اولیه در تولید قطعات مختلف کاربرد دارد. گاهی نیز خود به تنهایی به عنوان محصول نهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد گسترده این محصول حکایت از مزایای بالای آن دارد. به همین دلیل استعلام قیمت ورق فلزی ساخته شده با این آلیاژ برای متقاضیان این مقطع اهمیت می‌یابد. اما ورق آلومینیوم چگونه تولید می‌شود؟ چند نوع ورق آلومینیومی در بازار به فروش می‌رسد؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها و آشنایی کامل با این محصول فلزی کارآمد مطالعه ادامه این مقاله را از دست ندهید.

آلیاژهای غیر آهنی

آلیاژ غیر آهنی به گروهی از مواد فلزی گفته می‌شود که در ساختار خود عنصر آهن ندارند. به بیان دیگر عنصر آهن ماده اصلی سازه آلیاژ نیست و در صورت وجود، مقادیر آن کاملا ناچیز است. در این گروه از مواد، عناصر مختلف با درصدهای مشخص، با هم مخلوط شده و خواص مشخصی را از خود بروز می‌دهند. آلیاژهای آلومینیوم به عنوان یکی از مطرح‌ترین آلیاژهای غیر آهنی شناخته می‌شود. انواع پروفیل، ناودانی و ورق ساخته شده با آلیاژ آلومینیوم در بازار آهن آلات مورد معامله قرار می‌گیرد.

فرایند تولید ورق آلومینيوم

ورق آلومینيوم همانند ورق سیاه از نورد گرم شمش آلومینیومی تولید می‌گردد. به منظور تکمیل فرایند محصولی که از خط نورد خارج می‌شود، مراحل تکمیلی نیز بر روی آن اعمال می‌شود. در ادامه با مرور مراحل تولید ورق آلومینیومی، بیشتر با فرایند تولید این کالا آشنا خواهید شد.

●       پیش گرم کردن

ماده اولیه تولید ورق یعنی اسلب‌های آلومینیومی در دمای اتاق قابلیت شکل‌دهی ندارند. به همین خاطر برای افزایش شکل‌پذیری باید اسلب اولیه را حرارت داد. برای این کار اسلب آلومینیومی متناسب با ابعاد کوره برش داده شده و سپس داخل محفظه کوره قرار می‌گیرد. پس از رسیدن به دمای مشخص، ماده اولیه از کوره خارج شده و به سمت خط نورد هدایت می‌شود.

●       نورد گرم

شمش برافروخته با عبور از غلتک‌های سنگین، تحت نیروی فشاری، کاهش ضخامت می‌دهد. در واقع ضخامت اسلب‌های آلیاژی پس از هر مرحله نورد، کاهش پیدا کرده و به طول آن اضافه می‌شود.  نورد گرم ورق آلومینیوم در دو مرحله کلی اجرا می‌گردد: نورد رفت و برگشتی و نورد نهایی.

در مرحله اول با حرکت رفت و برگشتی اسلب گداخته با نورد چهار غلطکه، بیشترین کاهش ضخامت را خواهد داشت. در ادامه در بخش دوم نورد ورق آلومینیوم از چندین ردیف غلتک عبور می‌کند.

●       نورد سرد

محصولی که از خط نورد گرم خارج می‌شود، کیفیت سطح چندان مطلوبی ندارد. برای یکنواخت کردن ساختار سطح و رسیدن به ضخامت نهایی،  ورق در این مرحله مجددا نورد می‌شود. از آنجا که این فرایند در دمایی به مراتب کمتر اتفاق می‌افتد، به نورد سرد شهرت دارد.

●       فرایند تکمیلی

برای تکمیل تولید ورق، پس از نورد، عملیات حرارتی، موج گیری، پرداخت سطحی و برشکاری انجام می‌شود. ورقی که از خط نورد خارج شده، ممکن است دچار خمیدگی‌هایی گردد. با استفاده از عملیات موج گیری این عیب برطرف خواهد شد. از طرفی خریداران ورق آلومینیوم اغلب به دنبال کالایی با استحکام بالا هستند. به این منظور ورق تولیدی تا دمای بالا درون کوره حرارت دیده و سپس داخل همان کوره سرد می‌شود. طی این عملیات حرارتی که به آنیلینگ شهرت دارد، استحکام ورق افزایش پیدا می‌کند. اگر به ورق با عرض کمتر نیاز باشد در این مرحله برشکاری انجام می‌شود. پس از سنجش کیفیت ورق، به صورت رول و یا شیت‌های برش خورده به انبار ارسال می‌گردد.

تصویر شماتیک خط تولید ورق آلومینیوم را مشاهده می‌کنید:

خط تولید ورق آلومینیوم

کاربردهای ورق آلومینيوم

ورق آلومینیوم به دلیل مزایای متعددی که دارد، مورد توجه صنایع کوچک و بزرگ قرار گرفته است. از کاربرد‌های مهم و حساس این محصول می‌توان به بدنه هواپیما اشاره کرد. در حقیقت وزن سبک این مقطع در کنار استحکام بالا، ورق آلومینیوم را به بهترین گزینه برای ساخت بدنه هواپیما تبدیل می‌کند.

ساخت وسایل حمل و نقل مثل واگن‌، پنل‌های دیواری، ناودانی، سقف، کشتی سازی، ریل‌های راه آهن، مخازن نگهدارنده سوخت و لوازم خانگی با  استفاده از ورق آلومینیوم صورت می‌گیرد.

مزیت‌های ورق آلومینیوم

مهم‌ترین مزایای ورق آلیاژی آلومینیوم به شرح زیر است:

• استحکام بالا
• چگالی پایین
• غیر مغناطیسی
• هدایت جریان الکتریکی و حرارتی
• مقاومت در برابر خوردگی
• شکل پذیری
• قابلیت پرداخت سطح
• قابلیت بازیافت

یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که بر سر راه سازه‌های فضایی قرار داشت، وزن بالای فولاد بود. در حقیقت استحکامی که فولاد برای هواپیما ایجاد می‌کرد، مطلوب مهندسان بود. اما وزن بالای آن موجب شد تا به دنبال راه حلی برای این موضوع باشند. در نهایت تولید ورق آلومینیوم این چالش را برطرف کرد. آلومینیوم با چگالی در حدود یک سوم فولاد، از استحکام مناسبی برخوردار است. هدایت حرارتی بالای ورق آلومینیوم موجب شده تا در ساخت شوفاژ از این نوع ورق استفاده شود.

شکل پذیری بالا، مقاومت در برابر خوردگی، غیر مغناطیسی بودن و هدایت الکتریکی بالا از دیگر مزایای ورق آلومینيوم است که باعث کاربرد بالای آن در ساخت و سازهای مختلف می‌گردد.

ورق آلومینیوم بر خلاف ورق فولادی می‌تواند در ضخامت‌های فوق العاده پایین، در حد میکرون نیز تولید شود. به همین خاطر در بسته بندی دارو و مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بازیافت آلومینيوم

همان طور که در رابطه با آهن قراضه گفته شد، بازیافت فلزات راه حل بسیار مناسبی برای رهایی از حجم بالای قراضه‌های آهنی است. در رابطه با آلومینیوم نکته مهم، هزینه بالای تولید شمش اولیه است. در واقع استفاده از آلومینیوم بازیافت شده بسیار ارزان تر از استخراج آن و تهیه اسلب خواهد بود. تولید شمش از قراضه آلومینیوم به ترتیب زیر است:

• جمع آوری
• جداسازی
• خرد کردن
• ذوب کردن
• ریخته گری

قطعه قطعه کردن و یا خردایش قوطی‌های آلومینیومی با دستگاه خرد کن انجام می‌گیرد. برای آشنایی بیشتر با دستگاه خردکن یا شریدر کلیک کنید.

انواع ورق آلومینیوم

اسلب‌های آلیاژ آلومینیوم که در تولید ورق مورد استفاده می‌گیرد، گریدهای مختلفی دارد. در واقع با تغییر درصد آلومینیوم سازنده و افزودن عناصر آلیاژی دیگر می‌توان خواص متنوعی به آلیاژ بخشید. در یکه دسته بندی کلی آلومینیوم در سری‌های ۱۰۰۰ تا ۸۰۰۰ قابل تقسیم است. هر چه از گروه ۱۰۰۰ آلومینیوم به سمت سری ۸۰۰۰ حرکت کنید، درصد تشکیل آلومینیوم کاهش پیدا می‌کند. به نحوی که در سری ۱۰۰۰، ۹۹ درصد از ساختار ماده آلومینیوم تشکیل شده است. بالا بودن عنصر آلومینیوم در این سری موجب شده تا قابلیت جوشکاری بالایی داشته باشد. در سری ۸۰۰۰ در کنار آلومینیوم، مقادیر قابل توجهی از عناصر آهن، نیکل، قلع، گوگرد و سلنیم وجود دارد. سری ۶۰۰۰،۳۰۰۰،۱۰۰۰ و ۷۰۰۰ از جمله پر کاربرد ترین گریدهای آلیاژی ورق آلومینوم هستند.

ضخامت ورق آلومینیومی در محدوده ۰/۲ تا ۳۰ میلی‌متر متغیر است. هم‌چنین به دو صورت رول و برش خورده به بازار عرضه می‌شود. این محصول به دلیل قابلیت پرداخت سطحی بالایی که دارد به صورت ورق آلومینیوم آجدار و یا ورق آلومینیوم رنگی در بازار وجود دارد.

نورد آلومینيوم اراک

کارخانه نورد آلومینیوم اراک مهم‌ترین تولید کننده انواع ورق آلومینیومی در داخل کشور شناخته می‌‌شود. این مجموعه در سال ۵۱ در شهر اراک تاسیس شد. ورق آلومینیوم که توسط کارخانه راهی بازار می‌شود، از ضخامت ۲/۰ تا ۳۰ میلیمتر در دو عرض ۱۰۰۰ و ۱۲۵۰ میلی متر تولید می‌شود. کیفیت و حجم محصولات تولیدی این کارخانه به اندازه‌ای است که علاوه بر تامین نیاز داخل بخشی از آن صادر می‌گردد. انگلستان، ژاپن، آلمان، ترکیه، عراق و بسیاری دیگر از کشورهای خاورمیانه مقصد ورق‌های آلومینیومی این مجموعه است.

عوامل موثر بر قیمت ورق آلومینيوم

قیمت گذاری ورق براساس موارد مختلفی تعیین می‌شود. از آنجا که اسلب اولیه که در تولید ورق آلومینیوم نیاز به آلیاژ سازی دارد، بیشترین تاثیر را بر قیمت ورق خواهد داشت. فرایند شمش سازی آلومینیوم همانند روش تولید ورق، نیازمند طی مراحل متعددی است. در یک بررسی  کلی عوامل موثر بر قیمت ورق آلومینیوم را در ادامه برمی‌شماریم:

• قیمت شمش اولیه
• هزینه تولید
• هزینه تعمیر و نگهداری تجهیزات
• کیفیت
• برند
• وضعیت بازار

استعلام قیمت ورق آلومینيوم

مجموعه بازرگانی آیرومارت در کنار تامین انواع مقاطع فولادی، توانایی تامین مقاطع غیر آهنی نظیر آلومینیوم را دارد. این مزیت بسیار مهم آیرومارت، یعنی ارائه سبدی از آهن آلات، رضایت مشتریان خود را به همراه داشته است. برای آگاهی از شرایط خرید و دریافت مشاوره پیش از خرید با کارشناسان ما تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کنند. برای استعلام قیمت ورق آلومینیوم و قیمت پروفیل آلومینیوم کلیک کنید.