انواع قاب های ساختمانی

این روزها اکثر ساختمان‌ها از فلز یا بتن ساخته می‌شوند. ساختار اصلی سازه باید به گونه‌ای باشد که بار وارده را تحمل کند و باعث انتقال بار اضافی به زمین شود.

این امر از آسیب رسیدن به سازه و تخریب آن در برابر نیروهای مختلف ساکن و جنبشی جلوگیری می‌کند. بنابراین ساختار این اسکلت‌ها، تیرها و ستون‌ها، نحوه استفاده از مهاربندها و نحوه اتصال این عناصر، تاثیر زیادی در ظرفیت باربری سازه دارد.

از این‌رو برای ایجاد اجزای باربر سازه‌های بتنی و فلزی، بسته به نوع ساختمان و کاربرد آن، انواع قاب ساختمانی به کار می‌روند. ما در این مطلب به توضیح انواع قاب ساختمانی می‌پردازیم و کاربرد آنها برای شما توضیح می‌دهیم. در ادامه همراه وبلاگ آیرومارت باشید.

قاب ساختمانی چیست؟

یکی از عناصر اصلی در ساخت و سازها، قاب ساختمانی است. در طبقه‌بندی کلی، این قاب‌ها به دو نوع اصلی قاب سخت و قاب مهاربندی شده دسته‌بندی می‌شوند.

قاب های ساختمانی در سازه‌ها به صورت متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثلا در انواع سازه های قاب سخت، قاب‌های صلب باید ثابت باشند و قاب سخت نیز با اتصالات پین طبقه‌بندی می‌شوند. اما در قاب مهاربندی شده، قاب‌های شیروانی و پورتال وجود دارند.

در یک تعریف کلی‌تر، می‌توان گفت که مکان و ساختار عناصر باربر سازه اعم از مهاربندها، تیرها و ستون‌ها و نحوه اتصال آنها، به عنوان قاب ساختمانی شناخته می‌شوند.

در مواردی مانند مقاوم‌سازی سازه‌ها، قالب بندی فونداسیون و سپس اجرای قاب و خرپا، باید دقت زیادی به خرج دهید. به‌طور دقیق می‌توان گفت، قاب سازه‌ای است که در آن اتصال تیر به ستون توسط مفصل‌های مختلف انجام می‌شود.

در این نوع اتصال ساده هیچ لنگری ساخته نمی‌شود و این نوع اتصال تنها از جدا شدن تیرها و ستون‌ها جلوگیری می‌کند. زاویه بین تیر و ستون در محل اتصال، معمولا ۹۰ درجه یا کمتر است.

انواع سیستم قاب ساختمانی برای محافظت ساختمان در برابر نیروهای ناگهانی مثل زلزله، باد و نیروهایی مثل وزن سازه، استفاده می‌شوند.

انواع سیستم قاب ساختمانی

سه سیستم قاب ساختمانی را در این بخش شرح خواهیم داد:

۱. قاب ساده ساختمانی

قاب ساده سیستمی است که در آن تمام اتصالات به هم متصل شده و لنگر قابل تعویض نیست. در یک قاب ساختمانی ساده، وظیفه تیرها و ستون‌ها انتقال بارهای مرده و زنده است.

۲. قاب خمشی ساختمانی

این سیستم یکی از انواع قاب های ساختمانی است که برای مقابله با نیروهای جانبی وارد بر سازه‌ها، مانند نیروی حاصل از لرزش زلزله به کار می‌رود.

به طور کلی بارهای عمودی وارد بر سازه‌ها در سیستم‌های ساختمانی توسط قاب‌های ساختمانی کنترل می‌شوند. در این قسمت، قاب خمشی باید در مقابل نیروهای جانبی مقاومت کند.

انواع قاب خمشی

قاب های خمشی انواع مختلفی دارند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

● قاب خمشی معمولی

یکی از ویژگی های یک قاب خمشی معمولی، استفاده از جزئیات دقیق در ساخت اجزای آن است. این جزئیات به اندازه کافی بزرگ بوده تا از تغییر شکل فرا ارتجاعی خفیف در طول زلزله جلوگیری کنند. استفاده از سیستم قاب خمشی معمولی در مناطقی که زلزله‌ی کمتری رخ می‌دهد، امکان‌پذیر است.

شما می‌توانید با اطلاع از قیمت تیرآهن، از میزان هزینه قاب خود مطلع شوید. زیرا در ساخت قاب خمشی ترکیبی از پروفیل، تیر و دیگر تجهیزات فولادی به کار می‌روند.

● قاب خمشی متوسط

قاب های خمشی متوسط از جمله انواع قاب های ساختمانی به حساب می‌روند که می‌توانند تغییر شکل‌های فرا ارتجاعی محدودی را تحمل کنند. از ویژگی‌های ساختاری این قاب می‌توان از وجود اتصالات پلاستیکی در انتهای تیر و خارج از محل اتصال تیر به ستون نام برد.

این اتصالات پلاستیکی قابلیت چرخش دارند. سیستم قاب خمشی متوسط در مناطقی که لرزه‌خیزی کم یا متوسط دارد، استفاده می‌شود.

● قاب خمشی ویژه

قاب های خمشی ویژه به قاب ‌هایی می‌گویند که می‌توانند تغییر شکل‌های فرا ارتجاعی زیادی را تحمل کنند. در مناطق زلزله‌خیز باید از این مدل قاب استفاده شود.

● تفاوت قاب خمشی و قاب ساده

یکی از مهم‌ترین تفاوت های قاب خمشی و ساده، نوع اتصال آنها است. در سیستم های قاب خمشی از اتصالات صلب و تکیه‌گاه‌های گیره‌ای استفاده می‌شود. البته اتصال قاب ساده از نوع مفصلی است.

در سیستم قاب خمشی، اتصالات صلب و مفصل از طریق یک دایره توخالی از یکدیگر جدا می‌شوند که نشان‌دهنده یک اتصال مفصلی است. بزرگترین تفاوت قاب خمشی و قاب ساده در همین دایره است.

اتصالات بین تیر و ستون یکی دیگر از تفاوت‌های بین قاب خمشی و ساده است. همانطور که می‌دانید سیستم قاب خمشی باید بارهای جانبی را تحمل کند و وظیفه سیستم قاب ساده تحمل بارهای عمودی است.

در یک سیستم ساختمانی پیشرفته، تحمل بارهای عمودی و جانبی، به سختی جانبی سازه بستگی دارد. بنابراین یکی از تفاوت های سیستم قاب خمشی و ساده، وجود یا عدم وجود سختی جانبی است.

در قاب های خمشی که لنگر از تیر به ستون منتقل می‌شود، قاب سختی جانبی دارد. ولی در قاب‌های ساده که اتصالات به هم وصل شده و لنگر منتقل نمی‌شود، در سیستم سازه سختی جانبی وجود ندارد.

به طور کلی تفاوت بین سیستم قاب خمشی و ساده را می‌توان در نوع اتصال در نظر گرفت، زیرا سختی جانبی قاب به نوع اتصالات تیر و ستون بستگی دارد.

۳. قاب مهاربندی شده

قاب مهاربندی شده مدل دیگری از انواع قاب های ساختمانی به حساب می‌آید که از اعضای عمودی، مورب و افقی تشکیل شده است. اعضای عمودی شامل ستون، اعضای مورب شامل مهاربند و اعضای افقی شامل تیرها می‌شوند.

قاب های مهاربندی شده وظیفه دارند که از سازه در مقابل نیروهای جانبی حفاظت کنند. این قاب‌ها به دو صورت همگرا و واگرا دیده می‌شوند. در مهاربندهای همگرا، اعضای قطری در نقطه‌ای از تیر یا ستون در محل تقاطع خود با یکدیگر مورد تماس قرار می‌گیرند.

تفاوت اصلی بین مهاربندهای واگرا و همگرا دقیقا همین مورد است. برخلاف مهاربندهای همگرا، مهاربندهای واگرا با هم تلاقی ندارند و از نقطه‌ای عبور نمی‌کنند.

نتیجه‌گیری

استفاده از انواع قاب ساختمانی برای افزایش مقاومت سازه‌ها در برابر نیروهای متحرک مانند زلزله و باد، ضروری است. بسته به عملکرد انواع قاب‌ها در سازه، ممکن است گاهی به طور همزمان از یک یا چند نوع قاب ساختمانی استفاده شود. این امر باعث تقویت ساختار و کاهش خطر حوادث و خسارات جانی و مالی می‌شود.

شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر و خرید ورق فولادی برای ساخت قاب ساختمان، با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید. کارشناسان آیرومارت به تمامی سوالات شما پاسخ می‌دهند و مقرون به‌صرفه‌ترین قیمت‌ها را ارائه می‌دهند.

منبع: Wikipedia